Melanocyty to komórki znajdujące się przede wszystkim w warstwie podstawnej naskórka. Produkują melaninę, czyli brunatny barwnik warunkujący kolor skóry. Melanina produkowana przez melanocyty gromadzi się w komórkach nabłonka, otaczając jądro komórkowe i chroniąc przez to materiał genetyczny przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, w tym – przed promieniowaniem ultrafioletowym. Na poziomie transportu i syntezy melaniny może dochodzić do wielu zaburzeń, przez co dochodzi do tworzenia się przebarwień, odbarwień i znamion melanocytowych.
Melanocyty – definicja i funkcje
Melanocyty to komórki barwnikowe, które odpowiadają za wytwarzanie i magazynowanie melaniny. Proces tworzenia się melaniny w melanocytach to melanogeneza. Melanocyty mają małą objętość, w środku znajduje się jądro. Melanocyty kojarzone są przede wszystkim z występowania w naskórku, jednak są to komórki, które poza warstwą podstawną naskórka obecne są także w oponach mózgowo-rdzeniowych, w naczyniówce oka, tęczówce, w uchu wewnętrznym.
Stopień produkcji melaniny przez komórki barwnikowe regulowany jest przez melatoninę i melanotropinę. Funkcje melanocytów obejmują przede wszystkim ochronę skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym. Kolor skóry nie jest uwarunkowany przez ilość melanocytów, jednak przez ich aktywność.
Znamię melanocytowe - co to jest?
Znamię melanocytowe to zbiór komórek barwnikowych zawierających duże ilości melaniny. Mogą mieć różny odcień. Znamię barwnikowe jest wzmocnione przez elementy tkanki łącznej i zaopatrywane przez naczynia krwionośne jak inne komórki skóry. Większość znamion melanocytowych to zmiany łagodne, jednak należy pamiętać, że część znamion barwnikowych może przybrać postać znamion dysplastycznych, czyli form przednowotworowych. Znamię melanocytowe może mieć różnorodny wygląd i kształt. Zmiany o gładkiej powierzchni, równych brzegach, niewielkiej wielkości, a także o równym kolorycie nie budzą zazwyczaj wątpliwości co do łagodnego charakteru zmiany.
Skąd się biorą przebarwienia na skórze? Dowiesz się tego z filmu:
Znamię melanocytowe – gdzie może występować?
Znamię melanocytowe mogą pojawić się właściwie w każdym miejscu na ciele. Bardzo ważne jest więc dokładne oglądanie ciała (również przez partnerów), gdyż mogą lokalizować się w miejscach, które trudno dostrzec samemu. Zwracać uwagę powinny znamiona które różnią się od innych znamion melanocytowych, te zlokalizowane w miejscach stale eksponowanych na promieniowanie słoneczne, jak również te, które narażone są na stałe drażnienie czy uszkodzenie.
Czy znamię melanocytowe jest niebezpieczne?
Jeśli jakakolwiek zmiana budzi wątpliwości, konieczne jest badanie despatoskopowe u dermatologa. Dermatoskopia to ocena znamion melanocytowych pod specjalnym powiększeniem. Lekarz ocenia symetrię zmian, regularność brzegów, równomierność rozkładu kolorytu zmiany. Nie każde znamię melanocytowe jest groźne. Czerniak może rozwinąć się na podłożu znamienia, jednak także bez wcześniej istniejących w danym miejscu zmian. Jeśli jednak lekarz ma co do zmiany pewne wątpliwości, może zalecić choremu usunięcie znamienia i poddanie go badaniu histopatologicznemu.