Znamię błękitne jest to zmiana powstająca z melanocytów, czyli komórek barwnikowych skóry. Nie jest to taka sama zmiana jak czerniak, czyli nowotwór złośliwy skóry. Zawsze powinna być z nim różnicowana, jednak w przeciwieństwie do czerniaka nie wymaga leczenia, choć ze względów estetycznych możliwe jest wykonanie zabiegu chirurgicznego celem jej usunięcia. Znamię błękitne może przypominać zwykły pieprzyk na skórze.
Jak wygląda znamię błękitne?
Znamię błękitne jest twardym, niewielkim guzkiem czy też grudką. Wykrywane jest od razu po urodzeniu lub w kolejnych latach życia dziecka. Ma błękitne, niebieskie bądź niebieskoszare zabarwienie. Nie boli. Mimo iż jest to najczęściej pojedyncza zmiana, to jednak może zajmować ogromną powierzchnię ciała. Zwykłe znamię błękitne najczęściej lokalizuje się w obrębie skóry rąk i stóp po ich grzbietowej skórze. Na ogół nie przekracza średnicy 10 mm. Bogatokomórkowe znamię błękitne jest zazwyczaj większe, osiąga średnicę nawet 30 mm. Jest twarde, czarne lub niebieskoszare i najczęściej lokalizuje się w obrębie kości krzyżowej.
Polecamy: Czym jest czerniak guzkowy? Objawy, rokowania i przyczyny powstania
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o skórze
Znamię błękitne a czerniak
Znamię błękitne obecne jest już w momencie narodzin lub powstaje we wczesnym dzieciństwie. Zdarza się, że pojawia się później, a tym samym rozpoznaje się je zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Znamię błękitne samo w sobie jest zmianą łagodną. A to już podstawowa różnica pomiędzy znamieniem błękitnym a czerniakiem. Czerniak bowiem również rozwija się z komórek barwnikowych, czyli melanocytów, jednak częściej wynika z nadmiernej ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne, niż powstaje jako zmiana wrodzona (choć oczywiście zdarzają się przypadki czerniaka wrodzonego, są one jednak bardzo rzadkie).
Czerniak rozwija się albo na podłożu zmian barwnikowych, albo na skórze zdrowej. Dlatego też niepokój powinno budzić każde znamię, które ma inny wygląd niż pozostałe. Określa się je „brzydkim kaczątkiem”. Znamię błękitne, mimo iż jest łagodne, również może stanowić punkt wyjścia dla czerniaka. Za proces ten odpowiadają głównie czynniki genetyczne. Aby rozróżnić znamię błękitne od czerniaka, konieczna jest szczegółowa diagnostyka. Wstępnie takie zmiany pozwala odróżnić dermatoskop, czyli specjalne urządzenie stosowane przez dermatologa, które działa na zasadzie szkła powiększającego. Jednak, by nie mieć najmniejszych wątpliwości co do rodzaju zmiany, konieczne jest usunięcie znamienia błękitnego czy też pobranie wycinka i poddanie go badaniu histopatologicznemu.
Na transformację znamienia błękitnego w czerniaka wskazuje głównie gwałtowne powiększanie się zmiany, pojawienie się owrzodzenia, nierównej powierzchni, zmiana koloru (np. z błękitnej na czarną), czy też pojawienie się przebarwień na powierzchni znamienia.
Znamię błękitne – usunięcie
Nie każde znamię barwnikowe wymaga usunięcia. Pierwszym krokiem jest baczna obserwacja znamienia celem wykluczenia niepokojących zmian w jego obrębie. Początkowo, jak już wspomniano, dermatolog wykonuje badanie dermatoskopem, czyli urządzeniem pozwalającym na bezinwazyjne obejrzenie powierzchni zmiany pod znacznym powiększeniem. Może w tym celu również wykorzystać wideodermatoskop, czyli odmianę dermatoskopu z rzutowanym obrazem na ekran komputera. By jednak nie mieć absolutnie żadnych wątpliwości co do charakteru zmiany, konieczne jest wykonanie badania histopatologicznego, które jako jedyne pozwala rozwiać wszelkie wątpliwości i postawić właściwe rozpoznanie.
Polecamy: Co kryje skóra? Budowa i funkcje skóry
Jeśli zmiana nie przekracza 10 mm, nie powiększa się, ma gładkie brzegi, równy koloryt i nie zmienia się gwałtownie w krótkim czasie, najprawdopodobniej jest to znamię błękitne zwykłe. Takie znamię nie wymaga żadnej interwencji. Wtedy też bardzo ważne jest zachowanie odpowiedniej profilaktyki. Obejmuje ona przede wszystkim zabezpieczenie znamienia przed nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne czy sztuczne źródła promieniowania UV, a także przed ciągłym drażnieniem (drapanie, ocieranie o ubrania itp.). Ponadto bardzo ważna jest obserwacja zmiany, czy jej brzegi są równe, czy kolor się nie zmienia, a także czy nie ulega powiększeniu i zniekształceniu. Jeśli zmiana jest większa, warto wziąć pod uwagę usunięcie znamienia błękitnego. Tylko na tej podstawie można wykonać szczegółowe badanie histopatologiczne pozwalające na określenie rodzaju zmiany.
Jeśli rozpoznanie znamienia błękitnego zostanie potwierdzone, można spać spokojnie. Daje ono gwarancję zmiany łagodnej. Nie wymaga więc dalszego postępowania. Jeśli znamienia nie udało się wyciąć w całości, a np. pobrano wycinek, powinno się je regularnie kontrolować. Warto również zwracać uwagę na inne zmiany na ciele.
