Złamanie zęba przy dziąśle można zwykle wyleczyć już podczas jednej wizyty u dentysty, natomiast głębokie i rozległe złamania zęba poniżej linii dziąseł często wymagają leczenia wieloetapowego. W obu przypadkach warto możliwie szybko udać się do stomatologa, ponieważ w szczelinie powstałej po pęknięciu zęba gromadzą się drobiny jedzenia i namnażają się bakterie.
Złamany ząb przy dziąśle – leczenie
Złamany ząb przy dziąśle to najczęściej efekt ugryzienia twardego pokarmu z nadmierną siłą. Jeśli nie doszło do uszkodzenia korzenia zęba, ból ustępuje samoistnie po odpryśnięciu złamanego fragmentu zęba. Ten typ złamania nie wymaga skomplikowanego leczenia – niewielkie pęknięcie można uzupełnić plombą, a duże jest wskazaniem do założenia korony protetycznej, która ochroni ząb przed kolejnymi urazami w przyszłości.
Podobnie sytuacja przedstawia się, gdy problemem jest złamany martwy ząb przy dziąśle – rodzaj leczenia dostosowuje się do wielkości ułamanej części zęba. Warto podkreślić, że po leczeniu kanałowym zęby są osłabione i częściej doznają pęknięć oraz złamań.
Złamany ząb poniżej linii dziąsła
Gdy złamanie sięga poniżej linii dziąseł, dolegliwości bólowe są wyjątkowo dotkliwe, ponieważ odłamany fragment zęba nadal tkwi w dziąśle. Ten typ złamania z reguły nie oddziałuje na nerwy, ale należy liczyć się z koniecznością przeprowadzenia leczenia kanałowego przed założeniem korony protetycznej.
Jak wygląda leczenie kanałowe? Dowiesz się tego z filmu:
Złamanie zęba poniżej linii dziąsła miewa łagodniejszą lub cięższą postać, w zależności od tego, jak głęboko sięga pęknięcie. Zdarza się, że szczelina jest niewielka i przez lata nie powoduje żadnych dolegliwości, ale może być tak głęboka, że uratowanie zęba jest niemożliwe.
Oddzielnym rodzajem złamania jest ukośne złamanie zęba poniżej linii dziąseł, które nie dotyczy korony zęba i najczęściej znajduje się już pod kością. Gdy pęknięcie jest umiejscowione blisko korony zęba, nie ma szans na jego uratowanie – towarzyszący złamaniu ropień kości sprawi, że nawet leczenie kanałowe nie przyniesie pożądanego efektu.
Najbardziej bolesnym typem złamania zęba jest poziome złamanie poniżej czubka korzenia – ból pojawia się, nawet jeśli ząb był wcześniej leczony kanałowo, czyli nie ma już nerwów. Dolegliwości bólowe typowe dla tego rodzaju złamania wynikają z nacisku, jaki wywierają fragmenty złamanego zęba na kość. Jedyną skuteczną metodą leczenia jest leczenie kanałowe połączone z usunięciem martwej części zęba.
Polecamy: Zapalenie kości (szczęki, zęba, szpiku, kości ogonowej) – objawy, przyczyny
Złamany ząb leczony kanałowo
Po leczeniu kanałowym struktura zęba i jego wytrzymałość są niestety osłabione, przez co łatwiej o pęknięcia i złamania. Rokowania przy złamaniach zębów martwych są podobne jak w przypadku zębów żywych – szanse na uratowanie zęba są większe, jeśli zakres uszkodzeń jest niewielki. Gdy złamanie jest pionowe i głębokie, najprawdopodobniej nie obejdzie się bez ekstrakcji zęba, natomiast w złamaniach poziomych i skośnych wszystko zależy od ich lokalizacji (np w którym miejscu jest złamany korzeń zęba, czy źródłem bólu jest złamany ząb przy samym dziąśle itp.).
Złamany ząb – co robić?
Pęknięcie lub złamanie zęba zawsze wymaga leczenia (ząb samoistnie się nie zrośnie), dlatego warto zadbać o to, aby konsultacja z dentystą miała miejsce możliwie szybko. Po pierwsze, samemu nie sposób ocenić zakres uszkodzenia zęba. Po drugie, brak leczenia pogorszy stan zęba, a ból może stać się nie do zniesienia.
Odbudowa złamanego zęba – jeśli jest w ogóle możliwa – bardzo często obejmuje założenie korony protetycznej. U wielu pacjentów leczenie przynosi bardzo dobre rezultaty, ale zdarza się, że uszkodzenie zęba jest tak poważne lub jest on do tego stopnia zniszczony próchnicą, że ma za mało tkanki do utrzymania korony. W tej sytuacji dentysta może zdecydować się na wykonanie leczenia kanałowego i umieszczenie w zębie wkładu z włókna szklanego, który zwiększy powierzchnię mocowania dla korony protetycznej.
Złamanie zęba trudno jest zbagatelizować, zwłaszcza gdy uszkodzeniu uległ jeden z przednich zębów. Gdy konieczna jest odbudowa złamanego zęba „jedynki” lub „dwójki”, pacjentom szczególnie mocno zależy na efekcie estetycznym leczenia. Choć dentyści dysponują technikami, które pozwalają na uzyskanie naturalnego wyglądu zęba, warto pamiętać, że nie w każdym przypadku uda się z nich skorzystać. Niefortunne złamanie może być tak głębokie, że jedynkę trzeba będzie usunąć.
Złamany ząb mleczny u dziecka
Postępowanie przy złamaniu zęba mlecznego zależy przede wszystkim od stopnia uszkodzenia. Jeśli małe pęknięcia/złamania stanowią głównie problem natury estetycznej, mogą obejść się bez założenia plomby, zwłaszcza u małych dzieci, które najprawdopodobniej nie wytrzymałyby borowania bez znieczulenia ogólnego (a to zawsze niesie za sobą ryzyko powikłań). Duże złamania zęba, sięgające do korzenia i miazgi zęba, zawsze wymagają leczenia, przy czym poważnie uszkodzony ząb mleczny lepiej usunąć niż decydować się na leczenie kanałowe u kilkulatka.
Bibliografia:
https://thefamilydentalgroup.com/blog/four-types-tooth-fractures/
http://cyberdentist.blogspot.com/2010/03/broken-tooth.html
