Pęknięty korzeń zęba – przyczyny
Szkliwo pokrywające zęby należy do najtwardszych i najbardziej zmineralizowanych tkanek w organizmie człowieka. W określonych okolicznościach może jednak ulec pęknięciu, zwłaszcza gdy ząb jest osłabiony od środka próchnicą.
Na ogół do uszkodzenia zęba dochodzi podczas jedzenia orzechów, landrynek lub innych twardych produktów spożywczych. Pęknięcie zęba bywa też skutkiem nerwowego zaciskania szczęki albo użycia zębów do otworzenia butelki z kapslem lub przegryzienia nici. Czasem do urazu dochodzi w wyniku niefortunnego upadku lub uderzenia.
Zakres pęknięcia różni się u poszczególnych osób. Gdy jednak doszło do znacznego uszkodzenia korzenia zęba, który był dodatkowo zaatakowany próchnicą, kwestia leczenia staje się bardziej złożona (np. założenie korony protetycznej najprawdopodobniej nie sprawdzi się, ponieważ ząb jest zbyt osłabiony).
Pęknięty ząb po leczeniu kanałowym
Zęby, które zostały poddane leczeniu kanałowemu, rzadko zachowują pierwotną wytrzymałość. Oznacza to, że mogą ulec pęknięciu tak jak zęby żywe. Jeśli uszkodzeniu uległa tylko korona zęba, a nie jej korzeń, zwykle można „odbudować” ząb bez większych trudności. Jeżeli jednak pęknięcie sięga kanału zębowego, dentysta musi ocenić, czy uratowanie zęba jest możliwe.
Pęknięty ząb – co robić?
Pęknięcie zęba to poważna sprawa, dlatego koniecznie trzeba udać się do lekarza stomatologa. Zanim jednak to nastąpi, warto zadbać o to, by uszkodzenie nie pogłębiło się. W tym celu należy odstawić twarde pokarmy i unikać gryzienia w miejscu, w którym doszło do pęknięcia. Jeśli przy dziąśle pojawiła się ostra krawędź na zębie, można osłonić ją bezcukrową gumą do żucia lub odrobiną parafiny, aby nie doszło do skaleczenia policzka ani języka.
W przypadku silnych dolegliwości bólowych zaleca się skorzystanie z leku przeciwbólowego. Należy też pamiętać o wyjątkowo starannej higienie jamy ustnej, ponadto można przepłukiwać jamę ustną mieszanką wody z solą.
Pęknięty korzeń zęba – objawy
Pęknięcie zęba, które sięga aż do korzenia, wywołuje silny, pulsujący ból. Dolegliwości są wyjątkowo uciążliwe podczas przeżuwania, nasilają się też w styczności z bardzo zimnymi lub gorącymi potrawami. Jeśli pęknięcia na zębach nie są odpowiednio szybko leczone, w ich miejscu gromadzą się resztki jedzenia i namnażają bakterie, co w stosunkowo krótkim czasie może spowodować potencjalnie groźną infekcję.
Polecamy: Co to jest miazga zęba? Łagodzenie bólu przy zapaleniu miazgi zęba
Pęknięty ząb – leczenie
Sposób leczenia pękniętego zęba zależy od stopnia doznanych uszkodzeń. Gdy dentysta ma do czynienia z niewielkim odpryśnięciem szkliwa, może mu zaradzić już podczas pierwszej wizyty. W przypadku mocno uszkodzonych zębów, zwłaszcza gdy pękł też korzeń, leczenie jest bardziej inwazyjne, dłuższe i stosunkowo kosztowne.
- założenie plomby w miejscu pęknięcia szkliwa – wypełnienie odprysku pozwala na odzyskanie pierwotnego wyglądu zęba i chroni go przed zakażeniem bakteriami;
- zamocowanie korony protetycznej – jeśli w wyniku pęknięcia zęba odłamał się duży jego fragment, dentysta piłuje pozostałą część zęba i umieszcza na niej tzw. koronę – nakładkę w kształcie zęba, która chroni go i poprawia jego wygląd; korona jest mocowana na stałe i może być metalowa, porcelanowa na podbudowie stalowej, pełnoceramiczna lub wykonana z żywicy; decyzja o zastosowaniu korony protetycznej może być uzasadniona też obecnością zaawansowanej próchnicy;
-
licówki dentystyczne – cienkie nakładki na ząb stosuje się w przypadku pękniecie lub odpryśnięcia szkliwa na przednich zębach; licówki są wykonane z porcelany lub materiału kompozytowego;
- leczenie kanałowe – zdarza się, że pęknięcie zęba jest tak duże i głębokie, że odsłania miazgę zęba, czyli środkową jego część, zawierającą naczynia krwionośne i nerwy – istnieje wówczas ryzyko przedostania się bakterii z jamy ustnej do miazgi i zainfekowania jej (typowe objawy zakażenia miazgi to zmiana koloru zęba, ból oraz nadwrażliwość na gorąco); zakażona bakteriami miazga zaczyna obumierać i musi zostać usunięta, w przeciwnym razie dojdzie do zakażenia zęba i jedyną drogą leczenia będzie jego wyrwanie; leczenie kanałowe polega na usunięciu zainfekowanej miazgi, oczyszczeniu kanału zęba i zaplombowaniu go.
Jak wygląda leczenie kanałowe? Dowiesz się tego z filmu:
Polecamy: Jak dbać o zęby? Odpowiednie techniki nitkowania i mycia zębów
Wiele osób zastanawia się, czy pęknięty ząb może się zrosnąć. Odpowiedź na to pytanie jest niestety negatywna – ząb nie ma zdolności regeneracyjnych i nigdy nie zrośnie się samoistnie. Jedynym rozsądnym wyjściem w przypadku pęknięcia zęba jest jak najszybsze podjęcie leczenia u dentysty.
Bibliografia:
https://www.webmd.com/oral-health/guide/repairing-a-chipped-or-broken-tooth#1
https://www.acfdga.com/5-dental-procedures-to-repair-your-cracked-or-broken-tooth/
https://www.animated-teeth.com/root_canal/t10_root_canal_problems.htm
