Złamany kręgosłup u osób w starszym wieku często pozostaje niezdiagnozowany, jeśli nie powoduje bólu lub jest on tak nieznaczny, że seniorzy nie wspominają o nim lekarzowi. Warto jednak uświadomić sobie, że nawet niewielkie pęknięcie w kręgosłupie stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia, ponieważ z czasem może spowodować ukruszenie i zapadanie się kości, czyli tzw. kompresyjne złamanie kręgosłupa.
Złamanie kręgosłupa a osteoporoza
Do złamania kręgosłupa może dojść w wyniku kontuzji lub urazu, np. po niefortunnym upadku lub wskutek wypadku samochodowego. U osób starszych, których układ kostny uległ znacznemu osłabieniu w związku z osteoporozą lub chorobą nowotworową, pęknięcie lub złamanie trzonów kręgowych może nastąpić w następstwie kichnięcia, kaszlnięcia lub innego niegroźnego ruchu. Ten typ urazu, określany jako złamanie kompresyjne kręgosłupa, jest najczęstszy.
Pierwszym objawem złamania jest nagły ból pleców, utrzymujący się przez co najmniej kilka dni. U niektórych osób dolegliwości bólowe są ledwo odczuwalne, co powoduje brak rozpoznania i prowadzi do zrastania się kości w nieprawidłowym ułożeniu, z widocznym przygarbieniem pleców. Wystarczy jedna deformacja trzonu kręgowego, by kręgosłup uległ skróceniu i wykrzywił się do przodu, a złamania tego typu mogą się przecież powtarzać, skutkując powstaniem tzw. garbu.
Kifoza (tzw. okrągłe plecy) ma wpływ na sposób chodzenia i powoduje dalsze zniekształcenie kręgosłupa i stawów. W ciężkich przypadkach przyczynia się do ucisku narządów wewnętrznych i innych problemów (trudności z poruszaniem się i zachowaniem równowagi, ograniczenie samodzielności w codziennym życiu, spadek aktywności, brak łaknienia, zaburzenia snu, przewlekły ból pleców, przemęczenie, poczucie izolacji i towarzyszący mu smutek).
O tym, jak dbać o kręgosłup? dowiecie się z filmu:
Złamany kręgosłup – czy można chodzić?
Osoby, u których doszło do kompresyjnego złamania kręgosłupa, na ogół mogą poruszać się o własnych siłach – świadczy o tym choćby fakt, iż w wielu przypadkach pozostają nieświadomi przebytego urazu. Nie jest to jednak regułą. Jeśli złamanie ma ciężką postać, pacjent może być unieruchomiony na czas trwania leczenia, a czasem całkowicie i nieodwracalnie traci zdolność chodzenia.
Złamanie kręgosłupa lędźwiowego – przyczyny
Odcinek lędźwiowy kręgosłupa, znajdujący się w dolnej części pleców, składa się z 5 największych i najsilniejszych trzonów kręgowych, i są do niego przyczepione najmocniejsze z mięśni kręgosłupa. Specyficzna budowa tego fragmentu kręgosłupa sprawia, że do złamania w tym odcinku może dojść tylko w wyniku silnego urazu lub po wcześniejszym patologicznym osłabieniu kości (najczęściej w wyniku postępującej osteoporozy).
Złamanie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym to częste zjawisko wśród kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn po 60. roku życia. Przy podejrzeniu złamania należy wykonać dodatkowe badania, aby upewnić się, że niepokojące objawy nie są związane z nowotworem kręgosłupa.
Złamanie kręgosłupa piersiowego – następstwa
Złamanie kręgosłupa w odcinku piersiowym to zwykle wynik wypadku samochodowego, upadku, kontuzji sportowej lub pobicia. Większość złamań dotyczy dolnej partii odcinka piersiowego, która jest z natury mało odporna na nacisk.
Skutki złamań tego typu bywają dramatyczne – u wielu osób dochodzi do trwałych uszkodzeń neurologicznych i utraty zdolności samodzielnego poruszania się. Gdy oprócz złamania kręgosłupa w odcinku piersiowym wystąpiły problemy neurologiczne, ryzyko dalszych problemów i powikłań rośnie już po 29. roku życia (młodsze osoby mają 86% szans na przeżycie 10 lat po złamaniu, a 29-letnie i starsze – tylko 50%).
Jak działa układ kostny? Dowiesz się tego z filmu:
Złamanie kręgosłupa szyjnego – skutki
Do złamania kręgosłupa w odcinku szyjnym dochodzi zwykle w wyniku silnego urazu podczas upadku lub wypadku samochodowego. Następstwem takiego złamania jest tymczasowy lub trwały paraliż całego ciała od szyi w dół (jeśli urazu doznał rdzeń kręgowy) lub paraliż i śmierć (gdy rdzeń kręgowy został poważnie uszkodzony).
Złamanie kompresyjne kręgosłupa lędźwiowego – leczenie
Leczenie złamań kompresyjnych polega na łagodzeniu dolegliwości bólowych, odpoczynku, stabilizacji kręgosłupa za pomocą specjalnego gorsetu ortopedycznego i na farmakologicznym wzmocnieniu układu kostnego w celu uniknięcia podobnych złamań w przyszłości.
U większości pacjentów złamanie trzonu kręgowego goi się prawidłowo, dzięki czemu stosunkowo szybko mogą wrócić do normalnej aktywności fizycznej. Lekarze zalecają, aby po urazie spędzić w łóżku nie więcej niż kilka dni, ponieważ brak ruchu nasili utratę masy kostnej i przyspieszy postęp osteoporozy.
Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi efektu, a osoba ze złamanym kręgosłupem stale odczuwa silny ból, należy wziąć pod uwagę operację. Zabieg chirurgiczny ma na celu ustabilizowanie miejsca złamania za pomocą specjalnego cementu akrylowego.
Bibliografia:
https://bottomlineinc.com/health/back-or-neck-pain/vertebral-fractures-you-may-have-a-broken-back-and-not-know-it
http://www.back.com/back-pain/conditions/spinal-fractures/index.htm
https://emedicine.medscape.com/article/309615-overview
https://www.spinehealthlife.com/conditions/thoracic-spine-fractures/
https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases--conditions/cervical-fracture-broken-neck/
https://www.webmd.com/pain-management/guide/spinal-compression-fractures-treatments#1