Kręgosłup jest najważniejszym elementem szkieletu kręgowców, który ma wpływ na cały organizm. Jego schorzenia mogą zatem przenosić się do innych części naszego ciała. Na podstawie objawów bólu pleców sami możemy postawić wstępną diagnozę i leczyć ją domowymi sposobami.
Jeżeli jednak dolegliwość nie będzie ustępować, powinniśmy zgłosić się do specjalisty. Ból pleców mogą powodować nie tylko wady postawy, brak aktywności fizycznej i schorzenia okolic kręgosłupa, ale też inne choroby, w tym nowotworowe.
Ból pleców - przyczyny
Ból pleców może pochodzić od naszych nawyków - siedzącego trybu życia, zbyt długiego przetrzymywania ciała w niewygodnej i wymuszonej pozycji, niewłaściwego sposobu podnoszenia ciężkich przedmiotów (pochylamy się, a powinniśmy przyklęknąć), zła pozycja w czasie snu, nadwaga (noszenie przez kręgosłup zbyt wielu kilogramów).
U kobiet dodatkowo: okres ciąży, opieka nad dzieckiem (podnoszenie niemowlaka kilkadziesiąt razy dziennie i pogłębianie lordozy lędźwiowej przez nieodpowiednią postawę przy noszeniu dziecka) oraz chodzenie w butach na zbyt wysokich obcasach.
Te nawyki prowadzą do wad postawy - skoliozy, kifozy lub lordozy.
Te schorzenia objawiają się okresowymi bólami w każdej części kręgosłupa.
Jest możliwość rozpoznania, czy ból pleców jest wywołany przez wady kręgosłupa, czy też pochodzi od innych schorzeń. Jeżeli ból wzmaga się przy ruchu i wysiłku, a ustaje przy odpoczynku, jest to ból wewnątrz kręgosłupa. W przypadku stałego bólu nie nasilającego się pod żadnym wpływem należy jak najszybciej zgłosić się do specjalisty, gdyż jego przyczyną jest choroba pochodzenia pozakręgosłupowego.
Spośród przyczyn bólu pleców powstałych wewnątrz kręgosłupa wyróżniamy przepuklinę kręgosłupa - dyskopatię odczuwalną przy skłonie w przód, śmiechu, kaszlu lub kichaniu.
Często jest to dyskopatia lędźwiowa, która objawia się poprzez postrzał (bóle tylko w okolicy lędźwiowej kręgosłupa), lumbago (promieniowanie bólu do kończyny dolnej - tylnej części uda lub dołu podkolanowego) lub rwę kulszową (promieniowanie wzdłuż nerwu kulszowego, w niektórych przypadkach do pięty lub palucha).
Innymi przyczynami wewnątrz kręgosłupa są:
- przeciążenie stawów;
- nadwerężenie mięśni;
- skurcze mięśni kręgosłupa;
- kompresyjne złamanie kręgów, które również nasila się przy kaszlu i kichaniu, ale też przy wypróżnianiu się;
- zwężenie kanału kręgowego (stenoza)
- ześlizgnięcie kręgów (spondylolisteza), które objawia się trudnościami z chodzeniem i zginaniem nóg w biodrach przy wyprostowanych kolanach.
Przyczyny pozakręgosłupowe to:
- tętniak (guz) aorty brzusznej,
- rozwarstwienie aorty, tętnicy szyjnej lub kręgowej,
- ostre zapalenie opon mózgowych,
- dusznica,
- zawał serca,
- niektóre schorzenia układu pokarmowego (np. zapalenie woreczka żółciowego, trzustki, wyrostka robaczkowego),
- zmiany w obrębie miednicy (np. ciąża pozamaciczna, rak jajników, zapalenie jajowodu),
- niektóre schorzenia układu oddechowego i układu moczowego,
- choroba kości Pageta,
- zespół górnego otworu klatki piersiowej,
- zespół stawu skroniowo-żuchwowego,
- półpasiec
- choroby autoimmunologiczne takie jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
Ból pleców – objawy
Ból pleców może objawiać się nie tylko dolegliwościami tylnych obszarów naszego ciała. Niestety, schorzenia kręgosłupa mogą nieść ze sobą inne, nietypowe symptomy, takie jak:
- bóle głowy i szyi,
- wzdęcia,
- zaparcia,
- bóle imitujące zapalenie wyrostka robaczkowego,
- bolesne miesiączkowanie,
- problemy z oddychaniem,
- odczuwanie bólów serca podobnych do przedzawałowych,
- drętwienie ręki,
- promieniowanie do barku lub łokcia w dół,
- osłabienie czucia,
- problemy z pewnym chwytem,
- promieniowanie do tylnej części uda, dołu podkolanowego lub pięty.
Ból pleców – leczenie
W celu rozpoznania przyczyny bólu pleców lekarz ortopeda skieruje nas na prześwietlenie rentgenowskie (RTG), tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. W zależności od tego, co wykażą badania, zostanie rozpoczęta terapia.
Formy leczenia schorzeń kręgosłupa to:
- termoterapia (leczenie zimnymi i ciepłymi kompresami),
- farmakoterapia (leki rozkurczowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, opioidowe leki przeciwbólowe, kortykosteroidy),
- fizjoterapia (masaże, ćwiczenia relaksujące, rozciągające i wzmacniające, gimnastyka lecznicza)
- medycyna alternatywna (akupunktura, akupresura).
Powyższe metody są stosowane w przypadku schorzeń wewnątrz kręgosłupa. Jeżeli jednak nie przynoszą efektów lub przyczyną bólu pleców jest inna choroba, konieczna jest operacja chirurgiczna. Jest ona przeprowadzana w przypadkach wad postawy, dyskopatii, zwężenia kanału kręgowego, choroby zwyrodnieniowej stawów lub niektórych urazów.