Zapalenie krtani to zapalenie fałdów głosowych i otaczających tkanek. Rozróżnia się zapalenie ostre i przewlekłe. Rozpoznania dokonuje się głównie na podstawie objawów klinicznych. Długotrwałe przewlekłe zapalenie może prowadzić do obrzęku, czy też powstawania guzków głosowych (tzw. śpiewaczych). Leczenie może być objawowe, a także przyczynowe, w zależności od etiologii. Również odpowiedź na pytanie, czy zapalenie krtani jest zaraźliwe, nie jest jednoznaczna. Wszystko zależy od przyczyny choroby. Zakaźne są zapalenia krtani pochodzenia wirusowego czy bakteryjnego, ale te wywołane czynnikami drażniącymi - już nie.
Zapalenie krtani - przyczyny
W przypadku ostrego zapalenia krtani, przyczyny obejmują:
- zakażenia wirusowe (najczęstsza przyczyna),
- czynniki drażniące (np. dym z papierosów i inne zanieczyszczenia powietrza),
- nadmierna eksploatacja głosu (częsta przypadłość u nauczycieli, śpiewaków).
Przewlekła postać zapalenia krtani związana jest z kolei z przewlekłym narażeniem fałdów głosowych na czynniki drażniące. Mogą to być też zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego czy dym tytoniowy, ale również refluks żołądkowo-przełykowy (kiedy cofająca się, kwaśna treść żołądka drażni nie tylko przewód pokarmowy, a także drogi oddechowe)
Zapalenie krtani - objawy
Bez względu na przyczynę, objawy zapalenia krtani są podobne:
- złe samopoczucie,
- gorączka (rzadko powyżej 38 stopni),
- dyskomfort podczas mówienia i przełykania,
- kaszel,
- chrypa.
Może też dojść do obrzęku błony śluzowej krtani, a co się z tym wiąże - do wystąpienia duszności.
Zapalenie krtani u dziecka - co robić? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Zobacz też: Kaszel krtaniowy u dzieci i dorosłych - co warto wiedzieć?
Zapalenie krtani - leczenie
Leczenie zapalenia krtani jest najczęściej objawowe. Obejmuje oszczędzanie głosu, nawilżanie powietrza, eliminację czynników drażniących. Czasami stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), antybiotyki, a nawet glikokortykosteroidy, jeśli dany stan tego wymaga.Możemy sobie pomóc również domowymi sposobami, takimi jak:
- prawidłowe nawodnienie organizmu - zapobiegamy w ten sposób dodatkowemu wysuszaniu śluzówek. Dotyczy to zarówno dużego spożycia wody, jak i eliminacji płynów odwadniających, np. kawy czy mocnej herbaty;
- nawilżanie powietrza, inhalacje np. z zastosowaniem kwasu hialuronowego;
- przyjmowanie syropu z cebuli;
- stosowanie miodu i cytryny - UWAGA! Miód może działać drażniąco na gardło, dlatego nie należy go jeść, jeśli nasila się u nas kaszel;
- oszczędzanie głosu - jeśli do zapalenia krtani doszło na drodze nadmiernej eksploatacji głosu, musimy go trochę pooszczędzać;
- unikanie czynników drażniących - palenia tytoniu, wdychania pyłów, picia alkoholu.
Zapalenie krtani u dzieci
To właśnie na tę grupę należy zwracać szczególną uwagę. Inne są w ich przypadku przyczyny i przebieg. Zapalenie krtani jest nieprzyjemne i często ma tendencję do nawracania, jednak głównie dzieci stanowią grupę o wysokim ryzyku wystąpienia groźnych powikłań. Nawet niewielki stan zapalny może prowadzić do obrzęku błony śluzowej i zaburzeń oddychania. Nie ma żadnych objawów zwiastujących. Właściwie tylko u niemowląt można wcześniej zaobserwować katar czy gorączkę, jednak nie są to charakterystyczne objawy, pozwalające przewidzieć, z czym będziemy mieć do czynienia.
U dzieci przebieg zapalenia krtani jest dość charakterystyczny. Obserwuje się kilkukrotny napad kaszlu. Jest to kaszel szczekający, najczęściej występujący w nocy, który ustaje po zmianie pozycji i zaczerpnięciu przez dziecko świeżego, chłodnego powietrza. Zazwyczaj taki atak ustępuje samoistnie. Stan ten może utrzymywać się do kilku dni. Dziecko może również pochrapywać i mówić bezdźwięcznie.
W przypadku dzieci należy wyróżnić dwie jednostki chorobowe w obrębie krtani, które mogą być dla nich bardzo niebezpieczne, a mianowicie: zapalenie nagłości i podgłośniowe zapalenie krtani (krup).
Zawsze, kiedy podejrzewamy jakiekolwiek zaburzenia oddychania u dziecka, tym bardziej w przebiegu jakichkolwiek infekcji w obrębie dróg oddechowych, natychmiast należy zgłosić się z dzieckiem do lekarza.
Jak działa układ oddechowy? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Zapalenie nagłośni u dzieci
Stan zapalny błony śluzowej i warstw podśluzówkowych nagłośni, który zagraża życiu, o etiologii bakteryjnej, objawia się gorączką, bólem gardła, zaburzeniami połykania, ślinotokiem, kaszlem. Najważniejszym symptomem jest towarzysząca mu duszność. Jedyną metodą leczenia pozostaje wówczas antybiotykoterapia. Bardzo ważną profilaktyką ostrych stanów są szczepienia przeciwko H. influenzae.
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci i niemowląt
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani to ostry stan zapalny błony śluzowej okolicy podgłośniowej krtani. Jest to najczęstsza przyczyna zaburzeń oddechowych u dzieci (szczyt zachorowań przypada pomiędzy 6. miesiącem życia a 3. rokiem życia) o etiologii wirusowej w okresie jesiennym i wiosennym. Dochodzi do obrzęku krtani, a następnie do obumierania i złuszczania nabłonka oddechowego, a w efekcie do zwężenia okolicy podgłośniowej krtani. Zapalenie może rozszerzyć się na okolicę tchawicy i oskrzeli. Najczęstszą przyczyną są: wirus grypy i paragrypy, adenowirusy i metapneumovirus.Przebieg może być łagodny (większość przypadków), kiedy występuje tylko szczekający kaszel, aż po ciężki przebieg z kaszlem, dusznością, niedotlenieniem dziecka.
Kuracja uzależniona jest od objawów prezentowanych przez dziecko, najczęściej leczenie jest ambulatoryjne, jednak należy zawsze obawiać się wystąpienia wcześniej wspomnianego obrzęku krtani i ciężkiej niewydolności oddechowej. Wtedy konieczne jest zastosowanie glikokortykosteroidów i tlenoterapii.
