Zakwas na chleb – dlaczego warto go zrobić i piec chleb w domowym zaciszu?

Rodzajów chleba na rynku jest bardzo dużo. Różnią się one od siebie kolorem, składem oraz dodatkami, które dodają do nich producenci czy piekarze. Który z nich jest najlepszy? W tej kwestii specjaliści nie mają wątpliwości – najlepiej wybierać ciemne i ciężkie chleby. Dzięki temu mamy pewność, że pieczywo naprawdę zostało wykonane z mąki razowej, a jego kolor nie jest wynikiem dodania barwnika do ciasta.

Dlaczego ciemny znaczy zdrowy?

Ciemne pieczywo zawiera przede wszystkim sporo błonnika pokarmowego. Związek ten wspomaga pracę jelit, ponieważ nie rozpuszcza się w wodzie i sprawia, że uczucie sytości utrzymuje się znacznie dłużej. Dodatkowo – w zależności od tego, jakiej mąki użyto – pieczywo to doskonałe źródło selenu, cynku, witaminy A i E, żelaza czy fosforu.

Na jakość i skład pieczywa powinny zwrócić uwagę nie tylko te osoby, które dbają o linię, ale także ci, którzy zmagają się cukrzycą. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na indeks glikemiczny. Produkty spożywcze, które powstały z pełnowartościowej mąki sprawiają, że po ich zjedzeniu poziom glukozy we krwi nie podnosi się tak szybko. Dobre węglowodany uwalniane są stopniowo, tym samym stężenie cukru nie podnosi się, a uczucie sytości utrzymuje się znacznie dłużej.

Zobacz film i dowiedz się jak rozpoznać dobry chleb

Jeszcze zdrowsze i smaczniejsze będą te bochenki, które wzbogacono o ziarna, np. płatki orkiszowe, siemię lniane czy pestki słonecznika lub dyni. Jednak w przypadku tego rodzaju pieczywa też trzeba zachować ostrożność. Czasem zdarza się, że dobroczynne ziarno znajduje się tylko na powierzchni bochenka, w środku często nie ma go wcale. Dlatego tak ważne jest, aby dobrze przyjrzeć się etykiecie, jeśli jej nie ma – zapytajmy sprzedawcę.

A co z białym pieczywem? W większości przypadków powstaje z mąki, która została oczyszczona ze wszystkim wartościowych związków, w tym z błonnika. Mimo że daleko mu do pełnowartościowego chleba, to są sytuacje, kiedy warto po nie sięgnąć. Białe pieczywo jest lekkostrawne, tym samym doskonale nadaje się do diety osób, które mają wrzody żołądka lub zmagają się nadkwasotą.

Domowy chleb – to wcale nie jest trudne!

Przygotowanie domowego pieczywa wcale nie jest trudne, wymaga jednak odrobinę cierpliwość, ponieważ do jego wykonania potrzebny jest zakwas. Jak go zrobić?

Zakwas na chleb – przepis

• 240 g mąki żytniej

• 240 ml wody

Jak przygotować?

Do dokładnie umytego, a najlepiej wyparzonego litrowego słoika wsyp 60 g mąki i zalej ją 60 ml wody i dobrze wymieszaj (użyj do tego drewnianej lub plastikowej łyżki, te metalowe mogą wchodzić w reakcję z odczynem). Następnie przykryj rozczyn, ale niezbyt szczelnie czystą ściereczką lub kawałkiem gazy i odstaw w ciepłe miejsce, np. w okolice grzejnika.

Następnego dnia do odczynu wsyp taką samą ilość mąki i wlej identyczną ilość wody tak, jak pierwszego dnia i dobrze wymieszaj. Trzeciego dnia zajrzyj do słoika. Jeśli rozczynu zrobiło się bardzo dużo i zaczyna podchodzić pod brzegi naczynia – należy go zamieszać. Wieczorem tego samego dnia bardzo dokładnie wymieszaj odczyn i ponownie dosyp mąki i dolej do niego wody.

Czwartego dnia powtórz wszystkie czynności. Następnego, piątego dnia odczyn jest już dobry i można na nim upiec chleb.

Ile błonnika znajduje się w chlebie? Odpowiedź znajdziesz w filmie

Dobry zakwas ma konsystencję śmietany, ostry octowy, jabłkowy, drożdżowy zapach. W zależności od tego czy jest młody czy dojrzały jest jasno- lub ciemnobrązowy. Taki zakwas można przechowywać bardzo długo, najlepiej w lodówce żeby się nie popsuł. Przez ten czas trzeba go jednak systematycznie dokarmiać – raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie trzeba go wyjąć, zamieszać i odstawić w ciepłe miejsce na kilka godzin (4-6).

Gotowy zakwas można także suszyć. Po dokarmieniu należy rozsmarować jego cienką warstwę na papierze do pieczenia i odstawić w ciepłe miejsce aż dobrze wyschnie (może to trwać od 12-24 godzin). Następnie można go przełożyć do słoiczka i szczelnie zamknąć. Aby ponownie go aktywować należy przełożyć go do czystego słoika i połączyć z nowym rozczynem. Odstawić w ciepłe miejsce i poczekać aż pojawią się pęcherzyki powietrza.

Jak chleb, to tylko domowy

Jeśli zdecydujemy się przygotować chleb samemu będziemy mieli całkowitą kontrolę nad tym, co się w nim znajdzie. Domowe pieczywo będzie nie tylko zdrowsze, ale przede wszystkim wolne od wzmacniaczy smaku, konserwantów czy innych sztucznych dodatków, które poprawiają jego wygląd, ale przy okazji szkodzą naszemu zdrowiu. Wszystkie te dodatki mogą uczulać, przyczyniać się do wystąpienia problemów z układem pokarmowym, np. biegunki.

Co gorsza niektóre bochenki, które można kupić w sklepie zawierają utwardzone tłuszcze roślinne, które podnoszą poziom złego cholesterolu w organizmie. Jeśli jest go za dużo tętnice się zatykają i może dojść do rozwoju miażdżycy.

Dlaczego warto jeść chleb na zakwasie? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Jakie wartości odżywcze będzie miał bochenek upieczony z takiej ilości mąki?