Czym jest uzależnienie od internetu
Uzależnienie od internetu jest niekontrolowaną formą spędzania czasu przed komputerem, smartfonem lub tabletem, która powoduje szkody na tle fizycznym, psychicznym, społecznym i ekonomicznym. Uważa się, że osoby uzależnione przesiadują średnio około 35 godzin tygodniowo w internecie, przy czym nie uwzględnia się zawodów wykonywanych w sieci. Istnieje kilka głównych rodzajów uzależnienia internetowego:
- Socjomania internetowa - polega na uzależnieniu od relacji społecznych zawieranych w sieci. W tym celu osoby spędzają wiele godzin na chatach, poczcie elektronicznej oraz portalach społecznościowych (uzależnienie od Facebooka). W tych grupach są tworzone wirtualne zasady i inne style zachowań.
- Erotomania internetowa - zaburzenie polega na oglądaniu treści pornograficznych w internecie. Internauci uczestniczą też w czatach, gdzie głównym tematem jest seks, oraz prowadzą wirtualne stosunki nazywane cyberseksem.
- Przeciążenie informacyjne - szukanie nowych treści lub przeszukiwanie całych baz danych w celu zdobycia kolejnych informacji.
Przebywanie w wirtualnej rzeczywistości jest oryginalnym doświadczeniem, które przed XX wiekiem nigdy nie występowało. Cechuje się ono:
- ograniczeniem doświadczenia zmysłowego,
- płynnością własnej tożsamości,
- anonimowością,
- wyjściem poza granice przestrzenne,
- zrównaniem statusów społecznych,
- rozregulowaniem pojęcia czasu,
- możliwością budowania i dokumentowania nowych kontaktów.
Zobacz także: Jak leczyć uzależnienie od komputera - objawy i przyczyny
Objawy uzależnienia od internetu
Uzależnienie od internetu jest procesem, który rozwija się w miarę coraz częstszego korzystania z sieci. Na wstępie osoba czuje zafascynowanie nową technologią oraz poznaje jej możliwości. Jest zdumiona możliwościami sieci, takimi jak brak granic, anonimowość oraz połączenie z całym światem. Następnie człowiek zdaje sobie sprawę, że surfowanie po internecie odpręża i poprawia samopoczucie. Podczas grania w gry on-line lub rozmowy ze znajomymi z sieci zmniejsza się stres oraz niweluje poczucie samotności i niepokoju. Przez to coraz częściej korzysta się z internetu w celu regulacji swoich emocji. Ten stan powoduje też ograniczanie kontaktów ze znajomymi. Osoba stopniowo wycofuje się z życia społecznego na rzecz kontaktów wirtualnych. Następnie internauta czuje dyskomfort w sytuacji, gdy nie ma dostępu do sieci. Skutkuje to kłopotami finansowymi, społecznymi i fizjologicznymi. Uzależnieni od internetu czują podniecenie podczas korzystania z sieci oraz zaniedbują naukę i pracę. Często śpią za mało i tracą na wadze ze względu na nadmierne korzystanie z możliwości internetu.
Jak sprawdzić, czy jest się uzależnionym od internetu?
Kimberly Young już w 1996 roku stworzyła test, który wstępnie bada stan uzależnienia od internetu. Jeśli odpowie się twierdząco na minimum 5 pytań, to może to świadczyć o problemie psychologicznym związanym z uzależnieniem od sieci.
- Czy ciągle myślisz o spędzeniu czasu w internecie?
- Czy chciałbyś spędzać więcej czasu w sieci?
- Czy próbowałeś ograniczać czas spędzany w internecie?
- Czy powodowało to u Ciebie niepokój i smutek?
- Czy spędzasz przed komputerem więcej czasu, niż wstępnie planowałeś?
- Czy ryzykowałeś utratę znajomych, nauki lub pracy na rzecz korzystania z internetu?
- Czy kłamałeś komukolwiek na temat korzystania z internetu?
- Czy korzystasz z sieci, aby uciec od problemów?
Zobacz także: Hikikomori – co to znaczy i na czym polega zaburzenie? Kim są hikikomori?
Uzależnienie od internetu - leczenie
Osoby uzależnione od internetu rzadko szukają pomocy, ponieważ nie widzą szkód, jakie sobie wyrządzają. Zostają często skierowani do gabinetu psychologicznego w związku z innymi problemami zdrowotnymi, które często są skutkiem nadmiernego siedzenia w jednym miejscu lub zaburzenia wzroku. Uzależnionych trudno jest nakłonić do spotkania w cztery oczy, ponieważ nie są oni przyzwyczajeni do wyjścia z wirtualnego świata i porozumiewają się zwykle poprzez internet. W skrajnych przypadkach momentem przejścia jest terapia internetowa, która ma na celu umówienie się na realne spotkanie w gabinecie. Docelowo jest stosowana psychoterapia, która skupia się na zmianie sposobu korzystania z sieci oraz budowaniu relacji w życiu społecznym. Terapeuci zlecają często instalowanie alarmów w komputerze, które przypominają internaucie o przesadnym korzystaniu z urządzenia. Ważne jest również, aby zaplanować sobie cały dzień różnymi zajęciami, aby nie kusiło go do ponownego włączenia sprzętu. Osoba uzależniona powinna umieścić komputer w widocznym miejscu, aby korzystanie z niego nie izolowało użytkownika od pozostałych mieszkańców. Dobrze jest też robić częste przerwy w surfowaniu po sieci, co da ciągłe poczucie obecności realnego świata. Należy również uprawiać sport, ponieważ osoby uzależnione od internetu są często zaniedbane fizycznie.
