Według badań przeprowadzonych przez jednego z największych polskich producentów gier wideo w Polsce jest 16 milionów graczy. Około 15% z nich oddaje się ulubionej rozrywce nałogowo, poświęcając jej ponad 3 godziny dziennie. Uzależnienie od gier komputerowych jest problemem globalnym, na tyle poważnym, że Światowa Organizacja Zdrowia umieściła je jako jednostkę chorobową w projekcie nowej Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych.
Przyczyny uzależnienia od gier komputerowych
Gry komputerowe i konsolowe stają się coraz bardziej interesujące, rozbudowane i lepiej dopracowane graficznie. Nie należy się dziwić, że dla wielu osób są wciągającą rozrywką. Mają przy tym sporo zalet. Poszerzają wiedzę, poprawiają koordynację wzrokowo-ruchową i koncentrację uwagi, rozwijają wyobraźnię, kształtują umiejętność rozwiązywania problemów. Są takim samym źródłem radości, jak lektura interesującej książki czy gra w piłkę.
Gry nie są uzależniające same w sobie. Problem tkwi w osobach, które oddają im się nałogowo. Są to zwykle ludzie z różnego typu problemami emocjonalnymi, często z niskim poczuciem własnej wartości i trudnościami w kontaktach społecznych. Szczególnie narażone na uzależnienie od gier są dzieci i nastolatkowie, którym dorośli nie poświęcają dostatecznie dużo uwagi. Nałogowi gracze wirtualny świat traktują jako alternatywę dla rzeczywistości, w której funkcjonowanie jest zbyt trudne i bolesne. Wchodząc w rolę, zyskują poczucie kontroli, sprawczości, mogą nadać sobie upragnioną osobowość czy osiągać sukcesy, które w realu są poza ich zasięgiem.
Polecamy: Fonoholizm – na czym polega uzależnienie od telefonu i jak mu zapobiegać?
Zobacz film i sprawdź co powoduje uzależnienie od komputera?
Objawy uzależnienia od gier komputerowych u dzieci i dorosłych
Nie każda osoba, która poświęca dużo czasu grom komputerowym, jest od nich uzależniona. O problemie można mówić dopiero wtedy, gdy czas ten wymyka się spod kontroli, a potrzeba przebywania w wirtualnym świecie prowadzi do zaniedbywania innych istotnych spraw. Objawy uzależnienia od gier komputerowych podobne są do tych, które towarzyszą innym nałogom:
- osoba uzależniona cały plan dnia układa pod kątem gry, przeznacza coraz więcej pieniędzy na sprzęt komputerowy czy wyposażenie wirtualnego bohatera;
- dorosły gracz zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki zawodowe, dziecko uzależnione od gier ma coraz gorsze wyniki w nauce, wagaruje;
- pogorszeniu ulegają relacje społeczne osoby uzależnionej;
- na rzecz uzależniającej gry traci się inne zainteresowania, a nawet zaczyna się ograniczać czas przeznaczony na sen czy jedzenie;
- u gracza pojawiają się dolegliwości somatyczne – zaburzenia snu, problemy ze wzrokiem, bóle głowy i kręgosłupa, drętwienie kończyn, nadpobudliwość;
- gdy uzależniony nie może grać, występują u niego objawy zespołu abstynencyjnego – niepokój, rozdrażnienie, apatia, lęk.
Polecamy: Cyberprzemoc – czym jest wirtualna agresja i jak sobie z nią radzić?
Skutki uzależnienia od gier komputerowych obejmują wszystkie sfery życia osoby dotkniętej tym problemem, a ich skala rośnie z upływem czasu. Konsekwencje zaniedbywania podstawowych obowiązków czy relacji rodzinnych powodują zwykle poczucie winy, z którymi najłatwiej poradzić sobie, angażując się bardziej w wirtualnym świecie gry. Ta spirala uzależnienia jest także charakterystyczna dla innych nałogów. Jej przerwanie wymaga podjęcia leczenia.
Polecamy: Jak leczyć uzależnienie od komputera - objawy i przyczyny
Leczenie uzależnienia od gier komputerowych
Pierwszym i najistotniejszym krokiem jest przyznanie się do uzależnienia. Gracze, mimo świadomości negatywnego wpływu nałogu na ich życie, zwykle zaprzeczają istnieniu problemu. Po pomoc do specjalisty zgłaszają się najczęściej pod presją zaniepokojonej rodziny lub np. w związku z utratą pracy.
Kiedy uzależniony od gier zdecyduje się na podjęcie leczenia, powinien całkowicie zaprzestać grania. W dzisiejszych czasach trudno nie korzystać z komputera w ogóle, a każda spędzona przy nim chwila to wielka pokusa, by wrócić do nałogu. Dlatego niezwykle istotne jest wsparcie rodziny, która, przebywając z uzależnionym na co dzień, może pomóc mu wytrwać w postanowieniu abstynencji. Warto opracować wspólnie szczegółowy plan dnia – wypełnić go wspólnymi aktywnościami, takimi jak wyjście do kina czy na basen. Szczególnie ważne jest poświęcenie uwagi dzieciom uzależnionym od gier. Dorośli powinni jak najwięcej z nimi rozmawiać, interesować się ich problemami, fascynacjami, organizować im czas wolny.
Uzależnienie od gier leczy się tak samo, jak inne nałogi. Wymaga odpowiedniej psychoterapii, najczęściej w nurcie poznawczo-behawioralnym. Gracz musi bowiem nauczyć się kontroli nad swoimi zachowaniami. Pomocna bywa przy tym praca terapeutyczna służąca wzmocnieniu poczucia wartości pacjenta i rozwiązaniu jego problemów emocjonalnych. Osoby uzależnione od gier mogą także korzystać z grup wsparcia tworzonych na wzór organizacji anonimowych alkoholików.
