Tłuszcze w organizmie są niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania. Są źródłem energii i gromadzą jej zapasy, biorą udział w budowaniu błon komórkowych oraz osłonki mielinowej w układzie nerwowym. Aby monitorować stężenie tłuszczów w organizmie, wykonuje się lipidogram. To badanie określające stężenie we krwi trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego i jego frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu) i HDL (tzw. dobrego cholesterolu).
Zobaczcie, jakie są normy dotyczące cholesterolu:
Co to są trójglicerydy? To źródło energii i jej magazyn
Trójglicerydy to jedne z tłuszczów naturalnie występujących w ludzkim organizmie. Mogą być dostarczane z zewnątrz razem z pokarmem. Ludzkie ciało potrafi też wytworzyć je w niewielkiej ilości samodzielnie podczas metabolizmu kwasów tłuszczowych i węglowodanów.
Trójglicerydy są źródłem energii, w prawidłowo zbilansowanej diecie powinny stanowić 30% całej energii dostarczanej organizmowi w ciągu dnia. Dzięki nim możliwe jest też magazynowanie nadwyżki energii w postaci tkanki tłuszczowej.
Trójglicerydy: norma dla wieku i płci
Norma trójglicerydów różni się w zależności od wieku i płci. Prawidłowe wartości trójglicerydów powinny mieścić się w zakresach:
- do 150 miligramów na decylitr (mg/dl) – to ustalona norma ogólna,
- od 35 do 135 mg/dl u kobiet,
- od 40 do 160 mg/dl u mężczyzn,
- poniżej 100 mg/dl u dzieci.
Zbyt wysokie trójglicerydy wymagają obniżenia, ponieważ grożą wystąpieniem chorób układu sercowo-naczyniowego oraz zaburzają pracę całego organizmu.
Interpretacja wyników: podwyższone trójglicerydy, wysokie i niskie
Podwyższone trójglicerydy mieszczą się w zakresie od 150 do 199 mg/dl. Taki rezultat uzyskany w badaniach krwi powinien skłonić do skorygowania stylu życia w taki sposób, by zmniejszyć stężenie tłuszczów w organizmie.
Wynik w przedziale od 200 do 400 mg/dl oznacza wysokie trójglicerydy i zwykle wymaga leczenia farmakologicznego, ponieważ korekta diety i zwiększenie aktywności fizycznej zbyt wolno wpływałyby na obniżenie trójglicerydów. Zdarzają się również wyniki trójglicerydów przekraczające 400, 500, a nawet 1000 mg/dl i są uznawane za bardzo wysokie.
Przyczyną podwyższonych trójglicerydów jest najczęściej dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i roślinne, wysokokaloryczna i uwzględniająca (głównie mocny) alkohol. Wysokie trójglicerydy oraz duże stężenie cholesterolu obserwuje się u osób, które nie są aktywne fizycznie, u otyłych i ludzi z nadwagą, a także w przypadku niedoczynności tarczycy, artretyzmie i chorobach nerek.
Utrzymujące się trójglicerydy powyżej normy w zakresie od 150 do 400 mg/dl objawiają się skłonnością do cukrzycy typu 2 i zespołu metabolicznego, czyli zaburzeń metabolizmu.
Bardzo wysokie trójglicerydy, czyli hipertrójglicerydemia (wynik powyżej 400 mg/dl), znacznie zwiększają ryzyko choroby miażdżycowej, choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, a także ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Wynik trójglicerydów wyższy niż 500 mg/dl może powodować stłuszczenie wątroby, uszkodzenie trzustki oraz występowanie stanów zapalnych w całym organizmie.
Niski poziom trójglicerydów, czyli stężenie poniżej normy dla wieku i płci również jest wynikiem nieprawidłowym. Przyczyną zbyt niskiego stężenia trójglicerydów może być dieta uboga w tłuszcze, ale potencjalne przyczyny to także złe wchłanianie składników odżywczych z układu pokarmowego, niedożywienie i nadczynność tarczycy.
Co jeść, aby zadbać o odpowiedni poziom cholesterolu we krwi?
Jak obniżyć trójglicerydy domowymi sposobami: zmiana diety, ruch, abstynencja alkoholowa
Podwyższone trójglicerydy wymagają zmian w diecie i trybie życia. Pierwszym krokiem jest ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych i roślinnych, czyli tłustego mleka, masła, wieprzowiny, wołowiny, baraniny, podrobów, olejów roślinnych, żywności wysokoprzetworzonej oraz słodyczy.
Podwyższone trójglicerydy są również skutkiem nadużywania alkoholu. Nie tylko mocnych trunków, ale także wina i piwa. Trójglicerydy rosną szczególnie szybko u osób pijących regularnie. Aby obniżyć poziom trójglicerydów, należy wykluczyć z diety alkohol lub przynajmniej mocno go ograniczyć.
Aby obniżyć trójglicerydy, dieta to nie wszystko. Pomocna jest w tym regularna aktywność fizyczna. Najlepiej ćwiczyć kilka razy w tygodniu, pamiętając, by wysiłek był dostosowany do indywidualnych możliwości. Należy dążyć do redukcji tkanki tłuszczowej.
Trójglicerydy wysokie wymagają jednoczesnego stosowania diety niskotłuszczowej, zwiększenia aktywności fizycznej, ograniczenia alkoholu i zażywania leków obniżających poziom tych tłuszczów.
Farmakologiczne metody na obniżenie trójglicerydów: wady i zalety
Jak obniżyć trójglicerydy, jeśli ich poziom jest wysoki i przekracza 400 mg/dl? W takich przypadkach skuteczne jest włączenie farmakologii. Sama dieta na trójglicerydy skuteczna jest dla wyniku nieprzekraczającego 200 mg/dl.
Leki na trójglicerydy to statyny i fibraty. Odchodzi się od stosowania tych leków jednocześnie, ponieważ mogą wchodzić ze sobą w interakcje i powodować szereg efektów niepożądanych. Do najczęstszych skutków ubocznych należą m.in. ból i osłabienie mięśni (miopatia), wzrost ryzyka zachorowania na cukrzycę oraz zaburzenia pracy wątroby.
Zobaczcie, kto może oddać krew:
