Ciąża jest stanem, który wiąże się z szeregiem przemian zachodzących w organizmie kobiety. U przyszłych mam obserwuje się zwłaszcza zaburzenia hormonalne, metaboliczne i immunologiczne. Odpowiadają one za wystąpienie licznych problemów dermatologicznych, w tym za nadmierne wydzielanie sebum. Trądzik w ciąży stanowi spore wyzwanie terapeutyczne, ponieważ ciężarna nie powinna przyjmować większości leków.
Trądzik w ciąży – przyczyny
Zdaniem badaczy trądzik w ciąży jest przede wszystkim następstwem zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety. Obserwuje się wtedy zwiększoną ilość progesteronu, który odpowiada za intensywną pracę gruczołów łojowych i potowych. Ponadto pojawia się wzmożona wrażliwość na androgeny, które wzmagają wytwarzanie sebum. Przez to przyszłe mamy zmagają się z problemem błyszczącej i przetłuszczającej się cery. W konsekwencji dochodzi do zatykania porów, w których znajdują się ujścia mieszków włosowych. Następnie rozwijają się zaskórniki, krosty i ropne wypryski. Tłusta skóra stanowi doskonałe środowisko do namnażania się bakterii, które wywołują stan zapalny.
Pośrednią przyczyną trądziku u ciężarnej może być również zmiana odżywiania i spełnianie wszelkich spożywczych zachcianek. Ponadto problemy skórne są zaostrzane przez czynniki emocjonalne. Kobiety przejmują się przebiegiem ciąży, stresują się porodem, obawiają o dziecko i spełnianie się w roli matki.
Trądzik podczas ciąży lokalizuje się w większości przypadków na twarzy w strefie T (czoło, nos, broda), plecach i górnej części klatki piersiowej.
Co stosować na trądzik w ciąży?
Kuracja przeciwtrądzikowa powinna być opracowana wspólnie z dermatologiem. Farmakoterapia trądziku stosowana u ciężarnych jest w większości przypadków znacznie ograniczona ze względu na możliwe powikłania polekowe u rozwijającego się płodu i negatywny wpływ na przebieg ciąży. Na trądzik w czasie ciąży bezwzględnie nie powinno się zażywać m.in. spironolaktonu, prednizolonu, kwasu salicylowego, triklosanu, nadtlenku benzoilu i leków na bazie izotretynoiny lub tetracykliny, gdyż substancje te mogą doprowadzić do wad rozwojowych płodu. Ryzykowne jest nawet miejscowe stosowanie retinoidów, które mogą przeniknąć przez łożysko i stanowić zagrożenie dla dziecka.
Polecamy: Skład, zastosowanie i działanie maści ichtiolowej. Maść na trądzik i czyraki
Jak leczyć trądzik w ciąży?
Leczenie trądziku w ciąży najlepiej oprzeć o naturalne rozwiązania, regularną i dokładną higienę twarzy i dokładne usuwanie makijażu. Można wykonać tonik ogórkowy lub zastosować wodę z sokiem z cytryny.
Doskonałym sposobem na trądzik w ciąży są drożdżowe maseczki. Drożdże oczyszczają cerę i przywracają skórze zdrowy wygląd. Należy ¼ kostki świeżych drożdży wymieszać na papkę z odrobiną ciepłego mleka. Maseczkę nakłada się grubą warstwą i pozostawia na 20 minut, po czym zmywa letnią wodą. Na wypryski można aplikować sok z aloesu. Kilka jego kropel rozprowadza się na zmianach za pomocą wacika. Po upływie 10 minut spłukuje się go chłodną wodą.
Zmiany trądzikowe można przemywać naparami z rumianku, bratka, miłorzębu japońskiego i zielonej herbaty. Warto przygotowywać także od czasu do czasu kąpiel z dodatkiem naparu z pokrzyw i łopianu. Bezwzględnie przeciwwskazane jest wyciskanie pryszczy i zaskórników, które tylko rozsiewa zmiany.
Korzystne efekty przynosi miejscowe stosowanie olejków z drzewa herbacianego, arganowego, lawendowego, jaśminowego, rumiankowego lub różanego, które wykazują działanie antybakteryjne, antyseptyczne i ściągające, regulują produkcję sebum, oczyszczają pory skóry i łagodzą stan zapalny. Hamują rozwój bakterii na skórze, wspierają proces detoksykacji, odżywiają, rozświetlają oraz poprawiają koloryt i ukrwienie skóry.
Kosmetyki na trądzik w ciąży
Wśród kosmetyków na trądzik w ciąży szczególne miejsce zajmują te zawierające czarne błoto, które ma działanie ściągające, przeciwzapalne i odkażające. Do oczyszczania i tonizowania twarzy warto stosować żele myjące i toniki bez alkoholu, bazujące na wodzie termalnej, wyciągach ziołowych lub z pestek dyni i lukrecji. Preparaty te wyrównują pH powierzchni skóry i łagodzą stan zapalny. Dwa razy w tygodniu można zastosować peeling, o ile nie jest gruboziarnisty.
Trądzik ciążowy – dieta i nawadnianie organizmu
Nie bez znaczenia w łagodzeniu trądziku ciążowego jest także nawadnianie organizmu. Należy spożywać duże ilości przegotowanej lub mineralnej, niegazowanej wody, co wspomaga oczyszczanie organizmu. Ponadto powinno się zwrócić uwagę na sposób odżywiania. Zaleca się zwiększenie spożycia błonnika, ryb, owoców i warzyw, a ograniczenie czekolady, ostrych przypraw, tłustych i smażonych potraw oraz dań typu fast food. W jadłospisie powinny się znaleźć produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminę A, E, B2, B7, B5 czy PP. Należy mieć na uwadze, że żadna terapia nie będzie przynosić efektów, jeśli w organizmie będzie brakowało podstawowych witamin i biopierwiastków.
Trądzik po ciąży
Zmiany trądzikowe nie zawsze mijają po urodzeniu dziecka, co jest związane ze wzrostem prolaktyny, która odpowiada przede wszystkim za produkcję kobiecego pokarmu. W związku z tym trądzik po ciąży często utrzymuje się jeszcze przez okres laktacji. Zmiany, które nie znikną po zakończeniu naturalnego karmienia piersią, wiążą się z powstawaniem blizn potrądzikowych.
Bibliografia:
1. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, PZWL, 2008.
2. Noszczyk M., Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Warszawa, PZWL, 2011.
3. Kulczycka L., Woźniacka A., Leczenie dermatologiczne w okresie ciąży i laktacji, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 2010, 64, s. 67-77.