Trądzik hormonalny nazywany bywa również trądzikiem sterydowym lub trądzikiem dorosłych. Tym, co wyróżnia ten typ trądziku, jest przede wszystkim gwałtowność, z jaką tworzą się zmiany skórne. Zdarza się, że w ciągu kilku godzin gładka skóra zostaje pokryta siatką bolesnych guzków lub swędzących krostek. Jeżeli zauważasz u siebie takie objawy, konieczne mogą okazać się badania hormonalne. Trądzik tego typu leczony jest przy pomocy dermatologa lub endokrynologa. Istnieją także domowe sposoby na złagodzenie objawów i ograniczenie ilości zmian skórnych.
Hormony a trądzik androgenny
Androgeny to grupa męskich hormonów płciowych, do których zalicza się testosteron dihydrotestosteron, androstenediol i dehydroepiandrosteron. Hormony te stanowią najczęstszą przyczyną trądziku dorosłych, zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet. Ich nadmiar w organizmie prowadzi do wzmożonej pracy gruczołów łojowych i zwiększonej produkcji sebum. Trądzik androgenny przyjmuje najczęściej postać grudkowo-zaskórnikową. Wypryski i niedoskonałości występują przede wszystkim na szyi, czole, brodzie, ramionach i plecach. Nie towarzyszy im stan zapalny, więc nie są zaczerwienione. Zmiany skórne potrafią przybierać duże rozmiary i powodować ból.
Osoby, które zmagają się ze zbyt dużym poziomem androgenów, uskarżają się często również na inne dolegliwości, np.:
- nadmierne owłosienie na ciele,
- wypadanie włosów,
- przetłuszczanie skóry głowy i włosów,
- łysienie.
Trądzik a hormony kobiece
Trądzik estrogenny nazywany jest również różowatym. Wywołuje go zbyt wysokie stężenie żeńskich hormonów płciowych w organizmie. Wysoki poziom estrogenów przyczynia się do zaburzenia właściwej pracy gruczołów łojowych. Najczęściej dotyka on kobiet po 30 roku życia. W początkowym stadium trądziku różowatego skóra pokrywa się rumieniem. Jest on efektem rozszerzenia się naczyń krwionośnych. Następnie, na cerze pojawiają się czerwone grudki, które wywołują pieczenie i swędzenie. Zmiany skórne najczęściej zlokalizowane są na nosie, policzkach, brodzie, czole, za uszami.
Przyczyny wahań hormonalnych. Jakie hormony zbadać przy trądziku?
Zmiany trądzikowe najczęściej pojawiają się na skórze pod wpływem hormonów płciowych: androgenów i estrogenów. Ich podwyższony poziom wiąże się np. z burzą hormonalną, jaka ma miejsce przed miesiączką, podczas ciąży, w okresie meno- lub andropauzy. Diagnostyka trądziku dorosłych obejmuje zwykle badania tych dwóch grup hormonów. Poziom hormonów określa się poprzez badanie surowicy krwi. Prawidłowe rozpoznanie przyczyny choroby jest bardzo istotne dla efektywnego leczenia – każdy z wymienionych typów trądzików leczony jest w inny sposób.
Za zmiany trądzikowe u dorosłych mogą odpowiadać również takie czynniki jak:
- niewłaściwa dieta,
- źle dopasowana antykoncepcja hormonalna,
- odstawienie antykoncepcji hormonalnej,
- przemęczenie i stres, podwyższające poziom kortyzolu w organizmie,
- zaburzenia w pracy tarczycy.
Trądzik hormonalny – leczenie
Po ustaleniu przyczyny trądziku dorosłych, lekarz podejmuje decyzję dotyczącą metod leczenia. Terapia zawsze ustalana jest indywidualnie. Leczenie trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu miesięcy i opiera się na stosowaniu:
- Preparatów doustnych – antybiotyków, retinoidów (związków pochodnych witaminy A), leków hormonalnych.
- Preparatów o działaniu miejscowym – płynów, kremów lub maści antybiotykowych,
- z retinodami bądź nadtlenkiem benzoilu.
- Zabiegów – peelingów chemicznych, mikrodermabrazji, zabiegów laserowych.
Pielęgnacja skóry – kosmetyki i zioła na trądzik hormonalny
Skóra z trądzikiem dorosłych wymaga delikatnej i ostrożnej pielęgnacji. O ile lekarz prowadzący nie poradzi inaczej, najlepiej będzie wybierać produkty o możliwie prostym
i naturalnym składzie. Unikać należy kosmetyków perfumowanych, na bazie alkoholu czy olejów mineralnych. Wystrzegać trzeba się również zwykłych mydeł, które zaburzają naturalne pH skóry. Twarz powinniśmy myć delikatnymi żelami do cery wrażliwej lub płynami micelarnymi.
Po konsultacji z lekarzem terapię przeciwtrądzikową możemy wesprzeć naturalnymi środkami. Dobrym pomysłem będzie codzienne spożywanie naparu z odpowiednich ziół. Rośliny, które mogą pomóc w walce z trądzikiem to:
- Pokrzywa – naturalnie reguluje produkcję sebum.
- Fiołek trójbarwny (bratek) – oczyszcza organizm z toksyn.
- Szałwia – działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie.
- Rumianek – ma właściwości antybakteryjne i kojące.
- Mniszek lekarski – wspomaga regenerację skóry.
Herbatki z ziół można spożywać naprzemiennie. Można także zaopatrzyć się w gotową mieszankę ziół wspomagających leczenie trądziku. Produkt taki można znaleźć w większości aptek i sklepów zielarskich.
Pamiętajmy, że trądziku hormonalnego nie należy nigdy leczyć na własną rękę. Niewłaściwie dobrane leki i kosmetyki mogą nasilić niepożądane objawy.
