Suchy zębodół, inaczej określany pustym zębodołem, jest jednym z najboleśniejszych powikłań następujących po usunięciu zęba i pojawia się u 1–5% pacjentów w ciągu 2–3 dni od wykonania zabiegu. Dolegliwość znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn, w obu przypadkach po 40. roku życia.
W trakcie ekstrakcji zostaje przerwana błona śluzowa, czego efektem jest rana. W normalnych warunkach zębodół wypełnia się krwią, która tworzy skrzep będący naturalnym opatrunkiem. To właśnie dzięki niemu zachodzi szereg zmian pozwalających na zagojenie się rany. Jednak gdy proces zostanie zaburzony, jego skutkiem jest wystąpienie pustego zębodołu.
Co jest przyczyną powstania suchego zębodołu?
Suchy zębodół spowodowany usunięciem zęba pojawia się z różnych powodów. Jedną z głównych przyczyn jest stan zapalny zakończeń nerwowych umieszczonych właśnie w zębodole. Rozwija się on w miejscu po wyrwaniu zęba, gdy proces tworzenia skrzepu jest zaburzony bądź nie zachodzi w ogóle. Innymi przyczynami mogą być nieprawidłowości w krzepliwości krwi czy choroba przyzębia. Suchy zębodół tworzy się wskutek zbyt wczesnego naruszenia (przez jedzenie lub dym papierosowy) bądź usunięcia skrzepu chroniącego ranę przed czynnikami zewnętrznymi. Znaczący wpływ ma tu także brak niezbędnych witamin i mikroelementów (w tym witamin A, C, miedzi, cynku czy żelaza), a także uzależnienie od narkotyków czy alkoholu.
Suchy zębodół bywa także powodowany rozwojem bakterii w miejscu po jego wyrwaniu. Duży wpływ na pojawienie się zapalenia mają infekcje występujące w jamie ustnej. Kolejnymi przyczynami są choroby (w tym nadciśnienie, miażdżyca, cukrzyca, białaczka, choroba nowotworowa czy niedożywienie) oraz brak odpowiedniej higieny jamy ustnej.
Powodem powstania pustego zębodołu może być także niewłaściwie przeprowadzony zabieg czy źle oczyszczona rana (np. pozostawienie ukruszonej części zęba). Problem z gojeniem rany jest często związany z przyjmowanymi lekami chorego (takimi jak sterydy), niską odpornością, zaburzeniami krążenia czy otyłością.
Suchy zębodół – objawy
Suchy zębodół objawia się kilkoma charakterystycznymi symptomami, takimi jak:
- promieniujący, narastający wzdłuż skroni lub ucha ból,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- szary nalot znajdujący się na ścianach zębodołu,
- zaburzenia smaku,
- problemy z przyjmowaniem jedzenia,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- osłabienie.
W zębodole często widoczna jest kość, która dodatkowo może wywoływać ból wskutek najmniejszego dotyku.
Leczenie domowe suchego zębodołu
Leczenie suchego zębodołu w warunkach domowych powinno ograniczać się jedynie do wsparcia już prowadzonej terapii przez specjalistę. Przede wszystkim zadaniem chorego jest utrzymanie odpowiedniej higieny – poprzez regularne szczotkowanie zębów oraz delikatne przepłukiwanie jamy ustnej. Można w tym celu stosować roztwory oraz ziołowe napary, np. z rumianku.
Lekarze jednak przestrzegają, aby suchego zębodołu nie leczyć wyłącznie na własną rękę. Może to grozić niebezpiecznymi powikłaniami. Dlatego chory powinien niezwłocznie zgłosić się do specjalisty, który wprowadzi odpowiednią terapię dostosowaną do stanu, w jakim znajduje się zębodół.
Leczenie dentystyczne suchego zębodołu
Jeśli występują niepokojące objawy, należy zgłosić się do stomatologa. Specjalista po postawieniu diagnozy rozpoczyna właściwą terapię. Często pacjent otrzymuje środki przeciwbólowe ze względu na uciążliwy, przeszkadzający w codziennym funkcjonowaniu ból, a w trudniejszych przypadkach – środki przeciwbólowe. Jednak głównym zadaniem lekarza jest zabezpieczenie zębodołu przed dostawaniem się do niego śliny, resztek pokarmowych czy drobnoustrojów.
Stomatologiczna interwencja przy suchym zębodole rozpoczyna się od oczyszczenia rany, która powstała w wyniku usunięcia zęba. Następnie zębodół jest przepłukiwany roztworem wodorowęglanu sodu albo soli fizjologicznej. Dalej zakładana jest specjalnie dopasowana wkładka, która zawiera środki przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. Na koniec wkładany jest opatrunek. Ważne jest regularne przepłukiwanie rany. Leczenie może potrwać od 7 do 10 dni.
Jak zapobiegać?
Po wykonaniu ekstrakcji zęba osoba poddana zabiegowi powinna powstrzymać się przez 2 godziny od spożywania pokarmów czy picia napojów. Po tym czasie może jeść jedynie dania chłodne w formie płynnej lub papkowatej. Musi wystrzegać się gorących napojów oraz potraw, a przez co najmniej 24 godziny nie powinna palić papierosów. Dym jest czynnikiem utrudniającym gojenie się ran, czego efektem jest właśnie powstanie suchego zębodołu. Po usunięciu zęba nie można również płukać jamy ustnej przez 72 godziny.
