Pulsometr służy do oceny pulsu, czyli inaczej tętna. Jest to wartość ściśle zależna od częstości skurczów serca, co powoduje ruchy faliste ścian tętnic rejestrowane przez odpowiednie urządzenia znajdujące się w okolicy naczyń tętniczych. Innym pomiarem często rejestrowanym jednocześnie z pulsometrią jest pulsoksymetria. Pulsoksymetria jest pomiarem służącym do oceny stopnia wysycenia tlenem hemoglobiny w czerwonych krwinkach krwi tętniczej. Wykorzystuje się ją na co dzień w praktyce klinicznej i przez zespół ratownictwa medycznego. Coraz częściej pulsometry są stosowane przez sportowców, zarówno zawodowych, jak i amatorów. Jest to podstawowy parametr pozwalający na ocenę wydolności organizmu.
Polecamy: Tętno spoczynkowe: jak i gdzie mierzyć? Jakie wartości są prawidłowe?
Pulsometr w sporcie
Pulsometry to urządzenia bardzo często wykorzystywane w sporcie, by trening był skuteczny i przynosił pożądane efekty. Stopień utlenowania krwi i tętno przekładają się na efekty treningu. Pulsometru używa się przede wszystkim w sportach wytrzymałościowych, dlatego najczęściej zaopatrują się w niego biegacze czy rowerzyści. Nawet bardzo intensywny trening nie będzie skuteczny, jeśli czas jego trwania będzie krótki bądź częstotliwość zbyt mała. Dlatego aby treningi były efektywne, ogromne znaczenie ma osobnicze dostosowanie częstotliwości, obciążenia i czasu treningu. Jak jednak określić optymalną intensywność treningu? Otóż próg tej intensywności określa się za pomocą częstotliwości skurczów serca podczas treningu. Optymalna intensywność wynosi u niektórych już ok. 50% maksymalnego tętna. Maksymalne tętno (HR max) jest wyliczane ze wzoru:
HRmax = 220 - wiek
Im ktoś krócej biega bądź jeździ na rowerze, tym będzie miał mniejsze możliwości do wywołania zmian adaptacyjnych. U osób bez ryzyka sercowo-naczyniowego częstotliwość skurczów serca zależy od wieku. I tak np. w przedziale 21–30 lat 60% maksymalnego tętna wynosi 115. Wartości mogą być dodatkowo wyliczane, biorąc pod uwagę płeć czy wiek.
Kto powinien stosować pulsometr?
Najczęściej w sporcie wykorzystywane są podstawowe aparaty do określania częstości pracy serca. I jest to właściwie wystarczający pomiar. Niektórzy wykorzystują bardziej rozbudowane aparaty posiadające również pulsoksymetry, które są coraz częściej wbudowywane w zegarki i inne akcesoria, by jak najbardziej ograniczyć ilość sprzętów, które trenujący musi mieć przy sobie. Niestety wartości pulsoksymetru w takich urządzeniach są jedynie przybliżone. A na wartość pomiaru ma wpływ wiele czynników – ruch, wilgotność czy temperatura skóry.
Jaki pulsometr wybrać?
Wykorzystuje się przede wszystkim pomiary nadgarstkowe, wobec tego coraz więcej firm produkuje zegarki z wbudowaną funkcją pulsometrii. Zegarki te często mają wbudowane też inne funkcje, jak krokomierze czy liczniki. Wybór zależy tak naprawdę od ceny sprzętu. Niestety, bardziej precyzyjny pomiar wymaga droższego sprzętu. Wybór pulsometru zależy od tego jakie dodatkowe funkcje ma on spełniać. Niektórym wystarczy pulsometr wbudowany w zwykły zegarek, inni będą oczekiwać również innych wartości jak np. przebiegnięty odcinek trasy w przypadku biegaczy, pomiar czasu treningu, ilość spalonych kalorii. W przypadku rowerzystów pulsometr może być wbudowany w kierownicę roweru, jednak te pomiary są najmniej dokładne. Wilgoć pomiędzy dłonią a czujnikiem powoduje, że urządzenie często ma problem zarejestrować puls sportowca.
Sprawdź koniecznie, w jaki sposób przygotować się do wysiłku. Jak powinna wyglądać rozgrzewka?