Przywra może osiągać długość nawet kilku centymetrów. Do zarażenia dochodzi najczęściej po wypiciu wody zawierającej larwy. Przenoszą się one do jamy brzusznej i wątroby, w której po 3 miesiącach składają jaja. Powodują mechaniczne uszkodzenia narządów, mogą także prowadzić do poważnych komplikacji.
Przywra – bytowanie
Przywry, które przedostają się do organizmu człowieka, powodują choroby, uzależnione od miejsca ich bytowania. Motylica wątrobowa wywołuje fascjolozę, zarażenie przywrą krwi wiąże się ze schistosomatozą. Pasożyty najczęściej bytują w organizmach przeżuwaczy, takich jak owce i kozy, jednak ich żywicielem może stać się również człowiek. Zarażeniu może sprzyjać zwłaszcza picie nieprzegotowanej wody, ale niebezpieczne są również kąpiele w stawach oraz kontakt z roślinami, na które oddały kał zarażone zwierzęta – nie należy jeść zebranych na polach i łąkach nieumytych traw, szczawiu i innych roślin.
Objawy przywry
Przedostanie się do organizmu larw przywry wiąże się z wystąpieniem nieprzyjemnych symptomów. Pojawiają się reakcje alergiczne skóry, a także niedokrwistość. W ciągu kilku tygodni po zarażeniu larwy dojrzewają i doprowadzają do dolegliwości w obrębie wątroby, do której najczęściej się przedostają. Należą do nich: silny ból, osłabienie, nudności, gorączka lub stan podgorączkowy, złe samopoczucie i nudności. W niektórych przypadkach można zaobserwować również żółtaczkę. Niekiedy dochodzi do ropni i martwicy niektórych tkanek wątroby, a z czasem także do ropni dróg żółciowych i marskości wątroby.
Przywra krwi
Przywra krwi wywołuje chorobę nazywaną schistosomatozą. Dorosłe osobniki żyją i pasożytują w naczyniach krwionośnych w okolicach miednicy, w których mogą dożyć nawet kilku lub kilkunastu lat. Są znacznie mniejsze od przywr wątrobowych i osiągają długość do 20 mm. Pasożyty są rozdzielnopłciowe, do kopulacji dochodzi w naczyniach krwionośnych, a samica składa jaja w naczyniach włosowatych pęcherza moczowego. Dzięki ostremu kolcowi jaja przebijają tkanki i wraz z moczem przedostają się poza organizm człowieka. Schistosomatoza jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób pasożytniczych na świecie – choruje na nią ok. 230 mln ludzi, jednak zdecydowana większość chorych żyje w Afryce, Indiach i Indochinach. Często schorzenie przebiega bezobjawowo, czasami pojawia się gorączka, ból brzucha, biegunka i kaszel, które nie wskazują jednak bezpośrednio na przyczynę problemu. W wielu przypadkach jedynym objawem jest krwiomocz oraz dolegliwości w obrębie układu moczowego, związane z jego uszkodzeniem po złożeniu jaj.
Przywra kocia
Przywra kocia pasożytuje w wątrobie i woreczkach żółciowych kotów, psów i ludzi, osiąga przy tym długość do 1,5 cm. Do zarażenia może dojść w wyniku wypicia zakażonej wody lub zjedzenia mięsa ryb. Do najczęstszych objawów należą: niestrawność, zaparcia, biegunka i ból brzucha. Poza tym obserwuje się zaburzenia pracy wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Przywra wątrobowa
Przywra wątrobowa, nazywana również motylicą wątrobową, pasożytuje w wątrobie i przewodach żółciowych zwierząt roślinożernych, jednak czasami przedostaje się również do organizmu człowieka. Może dorastać nawet do 5 cm długości, a jej cechą charakterystyczną są dwie przyssawki oraz kolce występujące najgęściej na przedniej stronie ciała. Młode pasożyty doprowadzają do mechanicznego niszczenia wątroby, ponieważ drążą kanały w jej miąższu. Dojrzałe osobniki przedostają się do przewodów żółciowych i w nich pasożytują. W niektórych przypadkach mogą trafiać również do płuc, śledziony czy węzłów chłonnych. Przywry wątrobowe doprowadzają do problemów z trawieniem związanych z zaburzeniem funkcji wątroby. Organ, podobnie jak znajdujące się w jego pobliżu węzły chłonne, jest powiększony, w wyniku urazów dochodzi do jego ostrego zapalenia, a niekiedy również do zapalenia otrzewnej. Kanały drążone przez motylice z czasem ulegają wypełnieniu tkanką ziarninową i bliznowacieją. Można zaobserwować również zapalenie ścian przewodów żółciowych. W zaawansowanym stadium dochodzi do marskości wątroby na tle motyliczym.
Przywry: leczenie
Przywrę rozpoznaje się poprzez ujawnienie w kale jaj motylicy i zaobserwowanie reakcji serologicznej. Obecność pasożytów najłatwiej ustalić kilka miesięcy po zakażeniu. W większości przypadków leczenie przywry odbywa się w szpitalu pod stałą kontrolą specjalisty. Wynika to z różnych reakcji na podawane leki – może dojść do biegunki, nudności, wymiotów i silnych dolegliwości bólowych.
Zobacz także: Pierwszy w Polsce jednoczesny przeszczep serca i wątroby
