Pieczenie i zaczerwienienie pochwy to dolegliwości, które, bez względu na odpowiadającą za nie przyczynę, stanowią źródło znacznego dyskomfortu. Mimo że kojarzą się one przeważnie z infekcjami intymnymi, to ich podłoże może być rozmaite. Mogą być spowodowane nieprawidłową i niedostateczną higieną lub nieostrożną depilacją miejsc intymnych. Zaczerwienienie i pieczenie pochwy wymaga konsultacji ginekologicznej, podczas której lekarz określi przyczyny i sposoby leczenia.
Pieczenie i zaczerwienienie pochwy – reakcja alergiczna
Pieczenie i zaczerwienienie pochwy to objawy, które mogą być wynikiem reakcji alergicznej. Czynnik uczulający stanowią zazwyczaj kosmetyki do higieny intymnej, takie jak żele, płyny i dezodoranty, które mogą zawierać liczne związki chemiczne zaburzające kwasowe pH pochwy i powodujące podrażnienie śluzówki. Do podmywania powinno się stosować zwykłe szare lub glicerynowe mydła, które są hipoalergiczne i nie naruszają naturalnego pH pochwy. Trzeba unikać także perfumowanych środków do higieny intymnej zawartych w papierze toaletowym czy podpaskach.
Reakcja alergiczna może się rozwinąć także na środki stosowane do prania bielizny. Do odświeżania odzieży warto wybierać proszki przetestowane dermatologicznie, które zminimalizują ryzyko wystąpienia alergii. Należy korzystać zwłaszcza z tych posiadających pozytywną opinię renomowanego ośrodka medycznego. Lepiej unikać stosowania płynów do płukania i zmiękczaczy do tkanin, a w pralce wybierać specjalny program o wydłużonym czasie prania w wyższej temperaturze i z dodatkowym płukaniem.
Zaczerwienienie i swędzenie pochwy – grzybica pochwy
Zaczerwienienie i uporczywe swędzenie pochwy, któremu towarzyszy uczucie pieczenia oraz białe, grudkowate upławy pochwowe to objawy typowe dla grzybicy pochwy. W większości przypadków wywołana jest przez drożdżaki z rodzaju Candida, które wchodzą w skład naturalnej flory fizjologicznej człowieka. Przeważnie zakażenie jest spowodowane przez C. albicans, które odpowiada nawet za 70–90% infekcji. Drugim najczęściej izolowanym gatunkiem jest C. glabrata. Znacznie rzadziej za grzybicę pochwy odpowiadają C. tropicalis, C. kefyr, C. krusei, C. stellatoidea i C. famata. Grzyby te wywołują choroby zwane kandydozami, kandidiazami lub drożdżycami.
Przeważnie stwierdza się jednoczesne występowanie grzybicy pochwy i sromu. Coraz częściej pojawia się problem tzw. kandydozy nawrotowej, czyli czterokrotnej infekcji w ciągu roku. Odpowiednio leczona grzybica pochwy ustępuje w ciągu kilku dni. Terapia opiera się zwłaszcza o preparaty przeciwgrzybicze stosowane początkowo miejscowo, a w przypadku niepowodzenia – doustnie. Najczęściej wykorzystuje się nystatynę, natamycynę i klotrimazol w postaci globulek, maści i kremów. Doustnie podawane są azole – flukonazol i itrakonazol.
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy po stosunku
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy nierzadko mogą się pojawić po i w trakcie stosunku. Objawy te mogą stanowić o reakcji alergicznej na lateks, z którego wykonana jest prezerwatywa, lub środki plemnikobójcze. Wówczas zaleca się używanie prezerwatyw z silikonu. Tego typu dolegliwości bywają powikłaniem doustnej antykoncepcji hormonalnej, co wymaga zmiany tabletek, a niekiedy i samej formy antykoncepcji. Mogą się pojawić z przyczyn mechanicznych, czyli mikrourazów i otarć podczas zbyt intensywnego seksu, czemu sprzyja suchość pochwy, którą można złagodzić, stosując preparaty nawilżające.
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy – infekcja bakteryjna pochwy
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy, świąd i nieprzyjemny rybi zapach okolic intymnych mogą świadczyć o infekcji bakteryjnej pochwy. Stan ten rozwija się, gdy dochodzi do ilościowego i jakościowego zaburzenia naturalnej mikroflory pochwy, czyli obniżona zostaje liczba bakterii kwasu mlekowego, a zwłaszcza pałeczek Lactobacillus, i następuje gwałtowne namnażanie się bakterii, takich jak Gardnerella vaginalis, Prevotella spp., Mycoplasma hominis i Mobiluncus spp.
Przy infekcji bakteryjnej pochwy stosuje się leki przeciwbakteryjne przyjmowane przeważnie doustnie. Najczęściej stosowane preparaty to metronidazol i klindamycyna. Kuracja przynosi znaczną poprawę już w 2–3 dniu od jej wprowadzenia. Istotną rolę odgrywa stosowanie probiotyków ginekologicznych, które dzięki zawartości bakterii kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus przywracają równowagę mikrobiologiczną pochwy. Łagodzą podrażnienia, zmniejszają swędzenie i pieczenie pochwy. Na rynku dostępnych jest wiele probiotyków, które mogą być przyjmowane doustnie lub stosowane dopochwowo.
Swędzenie i zaczerwienienie pochwy – choroby przenoszone drogą płciową
Swędzenie i zaczerwienienie pochwy to typowe objawy pojawiające się w przebiegu chorób wenerycznych, takich jak chlamydia, rzeżączka lub opryszczka narządów płciowych. Oprócz tego, że pochwa jest zaczerwieniona, występują upławy, obrzęk, pieczenie i ból nasilający się podczas stosunku płciowego (dyspareunia) i oddawania moczu (objawy dyzuryczne). Choroby weneryczne leczone są przeważnie antybiotykami.
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy – zmiany atroficzne
Zaczerwienienie i pieczenie pochwy pojawia się podczas zmian atroficznych (zanikowych) u kobiet w okresie przekwitania. Stan ten wynika z niedoborów estrogenów, w konsekwencji czego nabłonek jest cieńszy, pojawia się suchość pochwy, gęste żółte upławy i zanik tkanki tłuszczowej warg sromowych. W przypadku nasilonych objawów, którym towarzyszą inne symptomy okresu przekwitania, należy rozważyć hormonalną terapię zastępczą.
Bibliografia:
1. Kuthan R., Kandydoza pochwy i sromu, „Gabinet Prywatny”, 2014, 21(03), s. 27-32.
2. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, PZWL, 2005.
3. Bręborowicz G.H., Położnictwo i ginekologia, Warszawa, PZWL, 2007.