Bakteryjne zapalenie pochwy, inaczej waginoza bakteryjna, to najczęstsza przyczyna nieprawidłowej wydzieliny pochwowej u kobiet. Zdecydowanie częściej występuje u kobiet w wieku rozrodczym niż u starszych. Może pojawić się również u kobiet w ciąży, stanowiąc poważne zagrożenie dla dziecka. Częściej chorują kobiety stosujące wkładki wewnątrzmaciczne jako środek antykoncepcyjny, a także kobiety palące papierosy.
Bakteryjne zapalenie pochwy – przyczyny
Bakteryjne zapalenie pochwy to schorzenie wywołane przez bakterie beztlenowe, m.in. Mycoplasma hominis i Gardnerella vaginalis, które niszczą obecne fizjologicznie w pochwie pałeczki kwasu mlekowego i zmieniają pH pochwy z kwasowego na zasadowy. Zmiana pH pochwy stanowi poniekąd wrota dla innych zakażeń. W ciąży fizjologicznie pH ulega podwyższeniu, stąd większa tendencja do infekcji układu rodnego.
Zapalenie bakteryjne pochwy nie jest ściśle związane z aktywnością seksualną. Oczywiście, jak większość zapalnych narządów płciowych, może być związane z ryzykownymi zachowaniami seksualnymi, jednak podobną zapadalność odnotowuje się w grupie kobiet niepodejmujących współżycia.
Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy
Podstawowym objawem waginozy bakteryjnej są intensywne upławy z dróg rodnych kobiety o nieprzyjemnym zapachu. Jest to dość charakterystyczny rybi zapach. Bardzo często kobiety nie zgłaszają żadnych objawów. A praktycznie nigdy poza upławami nie pojawiają się świąd, pieczenie, bolesność czy inne objawy podrażnienia. Podczas badania lekarz może stwierdzić białą, o jednolitym kolorze, dość rzadką wydzielinę, która pokrywa ściany pochwy.
Grzybica czy bakteryjne zapalenie pochwy?
Jedną z cech odróżniających grzybicze zapalenie pochwy od bakteryjnego jest świąd. Świąd, podrażnienie i inne tego typu dolegliwości towarzyszą grzybiczemu zapaleniu pochwy. Wtedy też upławy przybierają dość gęstą, serowatą strukturę. Upławy w bakteryjnym zapaleniu są wodniste, a co najważniejsze, nie ma objawów towarzyszących.
Zapalenie bakteryjne pochwy – leczenie
Absolutnie przeciwwskazane w tym przypadku jest wykonywanie irygacji pochwy, czyli płukania pochwy różnymi środkami farmakologicznymi bądź antyseptycznymi. Leczeniu poddaje się kobiety, u których występują objawy zakażenia. Ponadto leczy się kobiety ciężarne i mające zaplanowane jakiekolwiek operacje chirurgiczne.
Do stosowanych leków zalicza się metronidazol doustnie lub w żelu dopochwowym, albo też klindamycynę w kremie lub doustnie. Podczas leczenia kobiety powinny wykazać wstrzemięźliwość seksualną, a co najważniejsze – unikać alkoholu, który może wejść w interakcję z przyjmowanymi lekami. Wstrzemięźliwość seksualna powinna więc trwać co najmniej 7 dni od rozpoczęcia leczenia. Unikanie alkoholu troszkę dłużej.
Konsekwencje zakażenia waginozą bakteryjną
Nieleczone bakteryjne zakażenie pochwy może skutkować groźnymi konsekwencjami. Może doprowadzić do niepłodności, może szerzyć się przez ciągłość na sąsiadujące tkanki, a drogą wstępującą atakować drogi moczowe. W ciąży grozić może poronieniem, przedwczesnym pęknięciem pęcherza płodowego, zakażenia wód płodowych, a tym samym – pogorszeniem dobrostanu płodu.
Domowe leczenie bakteryjnego zakażenia pochwy
Jak już wcześniej wspomniano, bakteryjne zakażenie pochwy o nieznanym czynniku etiologicznym nie leczy się na własną rękę. Kiedy pojawiają się objawy, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który przepisze odpowiednie leki. Oczywiście istnieją domowe sposoby, które mogą wspomagać leczenie. Należą do nich:
- stosowanie środków przeznaczonych do higieny intymnej, które wspomagają rozwój fizjologicznej flory bakteryjnej pochwy, czyli pałeczek kwasu mlekowego. Aby złagodzić świąd, można sięgnąć po środki o bardziej kwasowym odczynie;
- używanie osobnych ręczników i bielizny;
- unikanie gąbek czy myjek, które są siedliskiem grzybów i bakterii;
- używanie wyłącznie suchych ręczników. Wilgoć sprzyja rozwojowi grzybów i namnażaniu się bakterii;
- stosowanie odpowiedniej diety, bogatej w produkty probiotyczne. Wspiera się w ten sposób naturalną florę organizmu, a tym samym wspomaga układ odpornościowy;
- picie odpowiedniej ilości wody stanowi profilaktykę wstecznych zakażeń układu moczowego;
- kąpiele z dodatkiem nagietka lekarskiego mają właściwości bakteriobójcze.
Nie stwierdzono zależności pomiędzy wzmożoną aktywnością seksualną a ryzykiem wystąpienia bakteryjnego zapalenia pochwy. Jednak celem profilaktyki jakichkolwiek zakażeń warto pamiętać o tym, że każde przygodne zbliżenia bez barier ochronnych w postaci prezerwatyw stwarzają ryzyko przeniesienia chorób wenerycznych i zakaźnych.