Nowotwory wątroby zaliczane do pierwotnych to zmiany powstające bezpośrednio z komórek wątroby lub dróg żółciowych (tzw. rak wątrobowokomórkowy). Zmiany wtórne wiążą się z przerzutami do wątroby na skutek zmian o charakterze złośliwym w innych narządach (głównie w okrężnicy i odbytnicy).
Zobacz film i sprawdź jak zbudowana jest wątroba:
Nowotwór wątroby – przyczyny
Wątrobę, poza zmianami o charakterze pierwotnym i przerzutami z okrężnicy lub odbytnicy, mogą również atakować komórki rakowe, których ognisko pierwotne znajduje się w płucach, piersiach, a także drogach moczowych. Wątroba generalnie jest narządem, w którym częściej występują zmiany przerzutowe, a nie zmiany pierwotne.
Narząd reaguje na styl życia człowieka. Widoczne są w niej wszelkie zmiany związane z nieodpowiednią dietą bądź nadużywaniem substancji szkodliwych, jak alkohol czy inne toksyczne środki. Jeżeli organizm odżywiany jest prawidłowo, wówczas wątroba również pracuje w sposób właściwy, a wszelkie zachodzące w niej funkcje mają prawidłowy przebieg. Jeżeli zostaje poddana działaniu substancji szkodliwych, procesy w jej obrębie zostają zakłócone.
Przyczyn nowotworu wątroby należy przede wszystkim upatrywać w przewlekłym wirusowym zapaleniu wątroby (typu B oraz C), które może wywołać raka wątrobokomórkowego. W przypadku zakażenia aż dwoma wirusami, ryzyko wystąpienia zmian o charakterze złośliwym jest znacznie wyższe. Dodatkowo czynnikami predysponującymi są:
- wrodzone hepatopatie,
- stłuszczenie wątroby, które wynika z niewłaściwej diety,
- uszkodzenia organu, które wywołane są nadmiernym spożywaniem alkoholu i nadużywaniem nikotyny.
Dodatkowo wraz ze spożywanym jedzeniem lub wodą do organizmu człowieka mogą przedostać się tzw. toksyny sinicowe, które rozpoczynają proces uszkadzania tkanek. Niebezpieczne działanie mają także pleśń żywnościowa oraz estrogeny, czyli hormony bardzo często stosowane u kobiet.
Jakie objawy wywołuje nowotwór wątroby?
W większości przypadków alarmujące symptomy (w przypadku, kiedy ognisko pierwotne znajduje się wewnątrz narządu) pojawiają się, kiedy choroba jest już w stadium zaawansowanym. Do objawów nowotworu wątroby należy zaliczyć odczuwany pod żebrami ból, który jest zlokalizowany z prawej strony. Często dolegliwościami towarzyszącymi są: gorączka, brak apetytu i stopniowa utrata wagi ciała. Charakterystyczne jest wodobrzusze, które można rozpoznać po powiększającym się obwodzie ciała. Dodatkowo diagnozowane są krwawienia z przewodu pokarmowego, obrzęki nóg i zażółcenia skóry.
Przerzuty w przypadku nowotworu wątroby powodują jedynie nasilenie wyżej wymienionych objawów – nie mają tzw. dolegliwości charakterystycznych.
Niestety wszelkie zmiany w obrębie tego narządu najczęściej wykrywane są przez przypadek. Zdarza się, iż w sytuacji, kiedy guz umiejscowiony jest na brzegu wątroby, zostaje on wykryty w trakcie badania palpacyjnego.
Nowotwór wątroby – leczenie
W przypadku zdiagnozowania złośliwej zmiany w obrębie wątroby kluczowe jest rozpoznanie etapu choroby i rodzaju guza. Niestety im większy guz, tym rokowania są gorsze. Stąd też nie należy lekceważyć diagnostyki, która, przy wcześnie wykrytym nowotworze, umożliwia jej całkowite wyleczenie niemal w 90% przypadków.
Jeżeli rak określony jest jako wątrobowokomórkowy, a rozmiary guza są małe, najlepsze efekty daje jego całkowite wycięcie. Niestety zabiegu nie można wykonać w przypadku potwierdzonej obecności przerzutów. Wówczas brana jest pod uwagę opcja przeszczepu całego organu. Niestety wątroba zupełnie nie toleruje radioterapii, co definitywnie uniemożliwia jej zastosowanie w procesie leczenia. Wykorzystywana jest natomiast chemioterapia, która podawana jest bezpośrednio do układu tętniczego wątroby.
W niektórych przypadkach leczenia nowotworu wątroby stosuje się zabiegi ostrzykiwania zmiany alkoholem bądź kriochirurgię, czyli niszczenie guza za pomocą niskiej temperatury, która może sięgać aż -180°C oraz wysokiej temperatury (tzw. termoablacji) w przedziale 65–85°C.
W sytuacji rozległych przerzutów możliwe jest niekiedy zastosowanie tylko leczenia paliatywnego.
Nowotwór wątroby – ostatnie stadium
W ostatnim stadium choroby zastosowania nie ma chemioterapia, a szanse na przeżycie są nikłe. Osoba chora odczuwa ból, ale może korzystać z nowoczesnych sposobów leczenia. Ostatnie stadium nowotworu wątroby nie oznacza natychmiastowej śmierci. Opieka paliatywna ma na celu przede wszystkim ograniczenie objawów związanych z bólem, ale możliwe jest również wprowadzenie, jeżeli dana osoba nie jest w grupie objętej przeciwwskazaniami, tzw. ablacji prądem o częstotliwości radiowej, która polega na atakowaniu zmian z wykorzystaniem fal elektromagnetycznych. Metodę tę można stosować nawet w zaawansowanych stadiach choroby.
Jak wygląda przeszczep wątroby? Dowiecie się tego z filmu:
