Nieszczelne jelita to schorzenie nazywane syndromem nieszczelnego lub cieknącego jelita. Jest to patologia powszechna, ale diagnozowana bardzo rzadko. Przyczyną są niespecyficzne objawy, które wynikają ze stanów zapalnych toczących się jednocześnie w wielu narządach. Nieszczelne jelita u dziecka lub u osoby dorosłej mogą objawiać się m.in. problemami skórnymi, alergiami pokarmowymi, bezsennością, zgagą czy bólami stawów. Nieszczelne jelita powodują przenikanie do krwiobiegu toksyn, szkodliwych produktów przemiany materii czy patogenów.
Zespół nieszczelnego jelita
Zespół nieszczelnego jelita to schorzenie, które coraz częściej jest prawidłowo diagnozowane. Obecnie z dolegliwościami związanymi z nieszczelnością jelit borykają się miliony ludzi na całym świecie. Do rozwoju schorzenia dochodzi w wyniku zaburzeń funkcji wyściółki jelita cienkiego. Błona śluzowa jelita cienkiego odpowiada za wchłanianie witamin i minerałów dostarczanych z posiłkami. Poprzez pory znajdujące się między komórkami śluzówki do krwiobiegu absorbowane są określonej wielkości produkty przemiany materii.
Pierwszym etapem zespołu nieszczelnego jelita jest stan zapalny i podrażnienie jelita cienkiego. W efekcie dochodzi do osłabienia błony śluzowej, przez co pory między komórkami zwiększają się. Powoduje to przenikanie do krwiobiegu molekuł i toksyn, które w prawidłowo funkcjonującym organizmie powinny zostać wydalone. Przez uszkodzone ścianki jelita przedostają się m.in. grzyby, bakterie, pasożyty, toksyczne produkty przemiany materii oraz następuje zwiększona ekspozycja na składniki pokarmowe.
Organizm traktuje takie cząstki jako obce i zaczyna wytwarzać przeciwko nim przeciwciała. W efekcie dochodzi do rozwoju chorób autoimmunologicznych oraz alergii pokarmowych. Ciągła stymulacja układu immunologicznego sprawia, że komórki odpornościowe zaczynają atakować kolejne narządy i tkanki. Dochodzi do przewlekłego stanu zapalnego, dającego różnorodne objawy.
Jelita można przebadać w nowoczesny sposób za pomocą specjalnej kamery w kapsułce. Na czym polega zabieg?
Nieszczelne jelita – objawy
Nieszczelne jelita dają niespecyficzne objawy, co znacznie utrudnia postawienie diagnozy. Oznaki, które mogą wskazywać na zespół nieszczelnego jelita, to:
- układ pokarmowy – wzdęcia, zaparcia lub biegunki, nudności, bóle brzucha, alergie pokarmowe, zgaga, refluks,
- skóra – trądzik, atopowe zapalenie skóry, wysypki, suchość skóry,
- układ nerwowy – bezsenność, przewlekłe zmęczenie, zmiany nastroju, zaburzenia pamięci i koncentracji,
- pozostałe objawy – chroniczny katar, zapalenie zatok, zmniejszenie lub zwiększenie masy ciała, gorączka, zapalenie dróg moczowych, światłowstręt, swędzenie i łzawienie oczu, bóle głowy i stawów.
Zespół nieszczelnego jelita bardzo często występuje razem z innymi chorobami, np. chorobą Leśniowskiego-Crohna, uchyłkowatością jelita grubego, chorobami tarczycy, zapaleniem naczyń, reumatoidalnym zapaleniem stawów lub wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.
Nieszczelne jelita – test buraka i inne metody diagnostyczne
Zespół nieszczelnego jelita we współczesnej medycynie nie jest uznawany za chorobę, dlatego nie ma go w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych i nie ma badań, które pozwoliłyby go wykryć. Istnieją jednak metody, które ułatwiają odkrycie nieszczelności jelit:
- oznaczenie poziomu endotoksyny LPS – jest to toksyna, którą produkują bakterie jelitowe. Przy nieszczelnych jelitach przedostaje się z jelita do krwi, powodując przewlekły stan zapalny. Wysokie stężenie LPS wskazuje na rozszczelnienie bariery jelitowej,
- oznaczenie poziomu zonuliny – zonulina jest białkiem produkowanym przez niektóre substancje. Powoduje rozszczelnienie połączeń ścisłych między komórkami nabłonka jelita cienkiego, co zwiększa jego przepuszczalność. Im wyższy poziom zonuliny, tym bardziej nieszczelne są jelita,
- testy nietolerancji pokarmowych – zwiększona przepuszczalność jelit może być jedną z przyczyn alergii pokarmowych. Jest to efektem przenikania do krwi zbyt dużych cząstek, które traktowane są jak antygeny. W efekcie rozwija się nietolerancja pokarmowa lub utajona alergia na niektóre składniki.
Jednym z naturalnych sposobów na sprawdzenie szczelności jelit jest test buraka. Pojawienie się po spożyciu buraków czerwono lub różowo zabarwionego moczu ma świadczyć o nieszczelności jelit. Jednak nie jest to metoda wiarygodna, ponieważ zmiana koloru moczu związana jest z pH moczu – barwniki zawarte w burakach (betaniny) barwią na czerwono tylko mocz o odczynie kwaśnym. Bardzo często czerwony mocz po spożyciu soku z buraków występuje u osób, które mają niedobory żelaza.
Nieszczelne jelita a dieta
Nie ma leków na nieszczelność jelita, ponieważ nie jest to uznana jednostka chorobowa. Zalecane jest stosowanie probiotyków, które przywracają równowagę flory bakteryjnej jelit. Z diety należy wyeliminować produkty niekorzystnie wpływające na jelita, czyli gluten, alkohol i cukier. Negatywnie na florę bakteryjną działa także mleko krowie.
Zobaczcie na filmie jak zbudowany jest układ pokarmowy:
