Choroby weneryczne posiadają rozmaite czynniki etiologiczne. Mogą mieć podłoże bakteryjne (kiła, rzeżączka, chlamydiozy, wrzód weneryczny, ziarniniak pachwinowy) lub wirusowe (AIDS, opryszczka genitaliów, opryszczka wargowa, kłykciny kończyste). Nierzadko wywołane są przez czynnik grzybiczy (kandydoza). Mogą posiadać też podłoże pasożytnicze (rzęsistkowica, świerzb, wszawica łonowa).
Co to są choroby weneryczne?
Choroby weneryczne znane są także pod nazwą choroby przenoszone drogą płciową (sexually transmitted diseases – STD). Mogą być spowodowane przez wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty. Do klasycznych i od dawna znanych chorób wenerycznych zalicza się: kiłę, chlamydiozy, rzeżączkę, kandydozę, wrzód miękki, ziarniniak pachwinowy i ziarnicę weneryczną pachwin.
Choroby przenoszone drogą płciową stanowią istotny problem zdrowotny, społeczny, a także ekonomiczny, w kontekście kosztów leczenia. Zapobieganie tym schorzeniom i leczenie ich wymaga współpracy chorego, jego otoczenia oraz personelu medycznego i jednostek edukacyjnych.
Kiła – jedna z najstarszych chorób wenerycznych
Kiła to układowa choroba zakaźna wywołana przez zakażenie krętkiem bladym. Kiła nabyta uważana jest za jedną z najstarszych chorób wenerycznych. Światowa Organizacja Zdrowia wyróżnia kiłę wczesną trwającą 2 lata lub krócej i kiłę późną trwającą ponad 2 lata.
Jakie objawy daje kiła? Jak wygląda jej leczenie? Zobacz nasz film
Schorzenie to traktuje się jako istotny problem zdrowia publicznego w Europie. Jest to choroba weneryczna powszechna zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet. Okres inkubacji obejmuje 10–90 dni od kontaktu seksualnego z chorym partnerem. Objawy tej choroby wenerycznej to m.in.
- owrzodzenia – początkowo płytkie, pojedyncze, niebolesne, mają twardą podstawę, wypełnione są czystą surowiczą treścią; wraz z rozwojem choroby stają się mnogie, bolesne, głębokie i opryszczkopodobne; najczęstsza lokalizacja u mężczyzn to członek, kanał odbytu, jama ustna, a u kobiet szyjka macicy i wargi sromowe;
- bakteriemia (zakażenie krwi bakteriami) prowadząca do zmian wielonarządowych;
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych;
- stan zapalny, bolesność i obrzęk;
- wysypka śluzowo-skórna o charakterze plamkowym, grudkowym, grudkowo-łuskowym czy krostkowym;
- objawy ogólne – ból gardła, gorączka, zapalenie wątroby, powiększenie śledziony, zapalenie okostnej, zapalenie stawów, spadek masy ciała, złe samopoczucie, brak apetytu, ból głowy, zapalenie opon mózgowych.
Kiła jest schorzeniem stosunkowo łatwo rozpoznawalnym. Badania na wykrycie tej choroby wenerycznej opierają się na zastosowaniu odpowiednich odczynów serologicznych. Leczona jest za pomocą antybiotyków. Prezerwatywa zmniejsza prawdopodobieństwo zarażenia, ale nie zapobiega mu całkowicie.
Jak leczyć kiłę? Sprawdź:
Rzeżączka – popularna choroba weneryczna
Rzeżączka to popularna choroba weneryczna wywołana zakażeniem Gram-ujemną bakterią Neisseria gonorrhoeae. W Europie jest drugim co do częstości występowania, po infekcjach chlamydialnych, bakteryjnym zakażeniem przenoszonym drogą płciową. W Polsce w 2012 r. zgłoszono 733 przypadki rzeżączki. Proces chorobowy rozwija się najczęściej w obrębie nabłonka walcowatego wyściełającego cewkę moczową, kanał szyjki macicy, odbytnicę, gardło i spojówki. Może być przyczyną trwałego uszkodzenia wzroku. Powoduje zapalenie narządów miednicy mniejszej, jąder i najądrzy oraz prowadzi do bakteriemii. Objawy tej choroby wenerycznej u mężczyzn to ropny wyciek z cewki moczowej (o brązowo-żółtej barwie i nieprzyjemnym zapachu), pieczenie i ból przy oddawaniu moczu oraz zaczerwienienie i obrzęk ujścia cewki. Z kolei u kobiet mają miejsce: ropny wyciek rzeżączkowy, upławy, zaburzenie cyklu miesiączkowego i obfita menstruacja. Bywa, że rzeżączka jest przyczyną niepłodności. Leczy się ją penicyliną. Pomocniczo stosowana jest też azytromycyna.
Chlamydiozy – jakie objawy wywołuje ta grupa chorób wenerycznych?
Chlamydiozy wywołane są przeważnie przez Chlamydia trachomatis. Zakażenie tą bakterią jest powszechne wśród obu płci, choć częściej jest diagnozowane u kobiet. Inaczej zwane jest nierzeżączkowym zapaleniem cewki moczowej.
Objawy pojawiają się na ogół 2–3 tygodnie po zakażeniu. Schorzenie to u mężczyzn charakteryzuje pieczenie, świąd i ból w cewce moczowej, wyciek z cewki moczowej o charakterze śluzowym lub śluzowo-ropnym oraz bóle podbrzusza i jąder. Wśród mężczyzn jest także wielu bezobjawowych nosicieli. U kobiet najczęstszą chorobą powodowaną przez tę bakterię jest zapalenie narządów miednicy mniejszej. Schorzenie to przebiega często bezobjawowo, choć rejestruje się także przerost błony śluzowej macicy, zapalenie jajowodów i jajników. Może także doprowadzić do chronicznych stanów zapalnych spojówek i stawów. Leczenie zakażeń chlamydialnych polega przede wszystkim na podawaniu antybiotyków. Lekami z wyboru są makrolidy, tetracykliny i fluorochinolony.
Obejrzyj nasz film i dowiedz się, co o tych bakteriach mówią lekarze:
Bibliografia:
1. Janier M., Hegyi V., Dupin N. i wsp., Europejskie zalecenia diagnostyczne i lecznicze dotyczące kiły 2014, „Przegląd Dermatologiczny”, 2015, 102, s. 459–475.
2. Jakubowicz O., Kiła – realne zagrożenie – część I, „Nowiny Lekarskie”, 2009, 78(5–6), s. 335–338.
3. Olejniczak D., Wodzyńska K., Religioni U., Wiedza uczniów klas maturalnych na temat chorób przenoszonych drogą płciową, „Problemy Pielęgniarstwa” 2012, 20(3), s. 317–326.
4. Bignell C., Unemo M., Radcliffe K. i wsp., Europejskie zalecenia diagnostyczne i terapeutyczne w rzeżączce u dorosłych, 2012, „Przegląd Dermatologiczny”, 2014, 101, s. 168–178.
5. Choroszy-Król I., Choroby przenoszone drogą płciową – zagrożenie na wakacjach, „Family Medicine & Primary Care Review”, 2011, 13(2), s. 287–291.
6. Pawlikowska M., Deptuła W., Choroby u ludzi spowodowane chlamydiami i chlamydofilami, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 2007, 61, s. 708–717.
