Polub nas na Facebooku
Czytasz: Morfologia krwi z rozmazem automatycznym i ręcznym - czym się różnią i jak interpretować wyniki tych badań?
menu
Polub nas na Facebooku

Morfologia krwi z rozmazem automatycznym i ręcznym - czym się różnią i jak interpretować wyniki tych badań?

Krew jest pobierana z ręki mężczyzny

Fot: Soonthorn / stock.adobe.com

Morfologia z rozmazem to badanie laboratoryjne krwi, które polega na analizie krwinek białych, czerwonych i płytkowych. Zazwyczaj wykonuje się je wtedy, gdy wynik zwykłego badania morfologicznego jest nieprawidłowy. Dzięki morfologii krwi z rozmazem można wskazać na rodzaj jednostki chorobowej oraz jej podłoże. Wyróżnia się morfologię z rozmazem ręcznym oraz automatycznym.

Systematyczne wykonywanie morfologii krwi (przynajmniej raz na rok) zaleca się wszystkim pacjentom, nawet tym, którzy nie uskarżają się na żadne dolegliwości. Jest to podstawowe badanie diagnostyczne, które polega na jakościowej i ilościowej ocenie składników krwi, czyli: erytrocytów, trombocytów, leukocytów (limfocytów, monocytów).

Morfologia krwi z rozmazem automatycznym - na czym polega to badanie?

Morfologia krwi z rozmazem automatycznym jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych, które wykonywane jest zarówno w ramach profilaktyki, jak i w rozpoznaniu chorób o różnych podłożach. Regularne badanie składników krwi pozwala na zapobieganie różnym, często bardzo groźnym, schorzeniom. Morfologia krwi z rozmazem automatycznym powinna być wykonywana na czczo - pacjent nie powinien jeść przez co najmniej osiem godzin przed badaniem. Morfologia krwi jest ilościowym i jakościowym badaniem elementów morfotycznych krwi. Polega ona na pobraniu od pacjenta próbki krwi z żyły, najczęściej przez nakłucie w zgięciu łokciowym. W morfologii krwi z rozmazem automatycznym poszczególne składniki krwi badane są za pomocą automatu. Morfologia krwi z rozmazem automatycznym jest bardzo tania - jej cena w zależności od placówki waha się od kilku do kilkunastu złotych.

Zobacz film: Składniki krwi i ich funkcje. Źródło: Getty Images, iStock

Morfologia krwi z rozmazem ręcznym

Morfologię krwi z rozmazem ręcznym wykonuje się najczęściej wówczas, gdy morfologia z rozmazem automatycznym wykazała pewne nieprawidłowości, których nie sposób poprawnie zinterpretować. W takich sytuacjach na wyniku morfologii pojawia się komunikat MID, który oznacza, że automat nie może policzyć komórek krwi. Do tego badania niezbędny jest mikroskop świetlny, w którym ustawia się powiększenia impresyjne. Co istotne, morfologia krwi z rozmazem ręcznym nie służy do ustalenia liczby komórek krwi, a jedynie do potwierdzenia występowania w niej komórek nieprawidłowych, np. nowotworowych. 

Interpretacja wyników morfologii z rozmazem automatycznym

Wynik morfologii z rozmazem automatycznym wskazuje przede wszystkim na liczbę poszczególnych elementów morfotycznych krwi. Przy odbieraniu laboratoryjnego wyniku morfologii można zetknąć się z następującymi oznaczeniami:

  • RBC (red blood cells) - skrót ten wskazuje na krwinki czerwone (erytrocyty), które odpowiedzialne są za transportowanie tlenu do komórek. Ich norma u dorosłych kobiet mieści się w przedziale od 4,2-5,4 mln/mm3, natomiast u mężczyzn - 4,5-5,9 mln/mm3. Ich zbyt mała liczba wskazuje na niedokrwistość, zwaną również anemią. Z kolei zbyt duża liczba erytrocytów świadczy o poliglobulii.
  • WBC (white blood cells) - skrót ten oznacza krwinki białe (leukocyty), które pełnią funkcję obronną dla organizmu. Ich norma w organizmie człowieka wynosi od 4,500 do 10 000/mm3. Ich zbyt mała liczba wskazuje na leukopenię, czyli obniżony stopień odporności organizmu. Z kolei ich nadmierna liczba oznacza leukocytozę, która bardzo często towarzyszy stanom infekcyjnym oraz chorobom hematologicznym. 
  • PLT (platelets) - skrót ten wskazuje na płytki krwi (trombocyty), które odpowiadają za procesy krzepliwości krwi. Ich norma u dorosłego człowieka wynosi 140-450 tyś/mm3. Wśród zaburzeń związanych z liczbą trombocytów we krwi, można wymienić: trombocytopenię oraz trombocytozę.
  • MCV (mean corpuscular volume) - skrót ten oznacza wskaźnik objętości krwinek czerwonych. Jego norma mieści się w przedziale od 81-99 fl dla kobiet oraz 80-84 fl dla mężczyzn. Wynik poniżej normy może świadczyć o niedoborach żelaza, z kolei zbyt duża objętość erytrocytów może wskazywać na niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego.

Zobacz także: Rozmaz krwi - badanie elementów morfotycznych: erytrocytów, leukocytów, trombocytów i hemoglobiny

  • HCT (hematokryt) - skrót ten wskazuje na stosunek objętości erytrocytów do objętości całej krwi. Prawidłowy wskaźnik dla kobiet wynosi od 37-47%, a dla mężczyzn 42-52%. Obniżony poziom HCT może świadczyć o anemii, z kolei poziom podwyższony może wskazywać na czerwienicę prawdziwą, czyli nadkrwistość.
  • MCH (mean corpuscular hemoglobin) - skrót ten oznacza hemoglobinę. Jej norma u dorosłego człowieka wynosi od 27-31 pg. Wynik poniżej normy wskazuje na anemię, spowodowaną niedoborem żelaza. Natomiast zbyt duże stężenie hemoglobiny zwykle towarzyszy sferocytozie wrodzonej. 

Zobacz film: Prawidłowe wyniki morfologii. Źródło: Bez recepty

Interpretacja wyników morfologii z rozmazem ręcznym

Przy morfologii z rozmazem ręcznym analizuje się barwę, kształt i wielkość poszczególnych komórek krwi:

  • limfocytów, których nieprawidłowości w anatomii mogą świadczyć o: białaczce limfatycznej, gruźlicy, odrze, różyczce, kile, a także chorobach autoimmunologicznych,
  • monocytów, których nieprawidłowości mogą wskazywać na: mononukleozę, zapalenie wsierdzia, chorobę Leśniowskiego-Crohna oraz różne nowotwory,
  • bazocytów, których nieprawidłowości mogą świadczyć o chorobach: alergicznych, zakaźnych, pasożytniczych, a także o przyjmowaniu leków, 
  • neurocytów, których nieprawidłowości najczęściej wskazują na choroby nowotworowe i hematologiczne. 

Zaburzenia neurocytów występują również po zawale i krwotokach. Właściwe jest to także dla palaczy oraz kobiet w pierwszym trymestrze ciąży.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
302
44
Komentarze (0)
Nie przegap
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Kozak, koźlak (grzyb jadalny) - rodzaje. Jak rozpoznać? Z czym można pomylić?
Kozak, koźlak (grzyb jadalny) - rodzaje. Jak rozpoznać? Z czym można pomylić?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni