Morfologia krwi jest jednym z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych. Umożliwia ona rozpoznanie stanów infekcyjnych i wielu groźnych chorób. Osoby, który podejrzewają u siebie zaburzenia krzepnięcia krwi, także powinny się zbadać.
Co to jest morfologia i MPV?
Morfologia to podstawowe, diagnostyczne badanie krwi, które polega na ilościowej i jakościowej ocenie składników krwi. W trakcie tego badania określa się parametry:
- czerwonych krwinek (w tym retikulocytów, czyli ich niedojrzałych form),
-
hemoglobiny,
- białych krwinek (leukocytów), w tym: granulocytów, limfocytów, monocytów i komórek NK,
- płytek krwi i MPV.
MPV określa średnią objętość płytek krwi (trombocytów) w osoczu. Są to podłużne, nieposiadające jądra komórki, które są odpowiedzialne za procesy krzepnięcia krwi. Wskaźnik ten informuje o wielkości większości trombocytów znajdujących się w osoczu. Jeżeli odbiega od normy, może to świadczyć o różnych chorobach.
Kto powinien wykonać badanie MPV?
Morfologia krwi jest jednym z najczęstszym badań, które zleca się, aby wykluczyć różne dolegliwości lub poznać ich przyczyny. Wskaźnik MPV (oraz inne badania dotyczące płytek krwi) powinien być wykonany u osób, które:
- doświadczają częstych krwotoków z nosa,
- mają przedłużające się krwawienia miesięczne,
- mają problemy z zatamowaniem drobnych przecięć skóry,
- mają tendencję do tworzenia się siniaków i krwiaków,
- mają wybroczyny na skórze lub błonach śluzowych – małe czerwone, brązowe lub fioletowe plamki nieprzekraczające 3 mm, spowodowane wynaczynieniem krwi z naczyń kapilarnych,
- zauważyły krew w stolcu,
- znajdują się przed zabiegiem chirurgicznym,
- przewlekle chorują na wątrobę lub nerki,
- cierpią na choroby układu krwionośnego (zakrzepica, miażdżyca, arytmia),
- stosowały przez wiele lat antykoncepcję hormonalną,
- przyjmują leki przeciwkrzepliwe.
Jak przygotować się do morfologii i badania MPV?
Badanie parametru MPV wykonuje się razem z morfologią. Należy pamiętać, że większość badań laboratoryjnych wykonuje się na czczo. Laborant pobiera krew żylną, a wyniki są dostępne najczęściej już tego samego dnia.
Czasem te badania mogą uratować życie. Co o nich wiesz? Sprawdź swoją wiedzę!
Morfologia – normy MPV u dorosłego i dziecka
Prawidłowa wartość MPV dla dorosłych i dzieci powyżej pierwszego roku życia wynosi 9–12,6 μm3. Normy dla noworodków wynoszą 7–12 μm3.
Zbyt niskie MPV
Zbyt niski wskaźnik MPV oznacza, że trombocyty znajdujące się w krwioobiegu są mniejsze niż typowe płytki krwi. Może to wynikać z ich mało efektywnej produkcji w szpiku kostnym. Do takiej sytuacji dochodzi w wyniku:
-
anemii aplastycznej,
- mielosupresji (zahamowania czynności szpiku kostnego – na przykład po przebyciu chemioterapii),
- chorób związanych z zanikiem szpiku kostnego.
Obniżone MPV może świadczyć również o:
- niedoborach witamin z grupy B (w szczególności kwasu foliowego),
- przyjmowaniu niektórych leków (na przykład antybiotyków),
- białaczce.
Zbyt wysokie MPV
Podwyższone MPV oznacza natomiast, że ze szpiku kostnego uwalniane są większe niż typowo płytki krwi. Dzieje się tak między innymi w wyniku:
- niedoborów witaminy B12 i kwasu foliowego,
- nadczynności tarczycy,
- masywnych krwotoków,
- białaczki,
- ostrych stanów zapalnych,
- przewlekłego zapalenia trzustki,
- małopłytkowości.
Morfologia – jakie inne wskaźniki należy analizować, gdy MPV jest poza normą?
Parametr MPV jest użyteczny w diagnostyce różnych schorzeń dotyczących układu płytkowego, który jest odpowiedzialny za procesy krzepnięcia krwi. Istotne jest jednak, żeby pamiętać, że nie jest jedyną miarą tych procesów. Należy analizować go razem z innymi wskaźnikami związanymi z płytkami krwi, a więc:
-
PDW – wskaźnik anizocytozy płytek krwi; informuje o tym, jaki procent trombocytów odbiega od reszty pod kątem objętości;
-
PLT – liczba płytek krwi w surowicy;
-
P-LCR – odsetek dużych płytek.
W większości przypadków, jeżeli nieprawidłowości w obrazie krwi dotyczą tylko wskaźnika MPV, a nie innych parametrów, nie ma powodu do obaw. Wszystkie odchylenia w morfologii należy jednak skonsultować z lekarzem.
