Do najczęstszych objawów psychicznych miażdżycy należą zaburzenia pamięci. W wyniku tej choroby może dojść do rozwinięcia się otępienia naczyniopochodnego i tym samym do znacznego pogorszenia funkcjonowania organizmu.
Jak powstają objawy psychiczne miażdżycy?
Miażdżyca to choroba naczyń, w której dochodzi do zwężenia ich światła przez tworzące się blaszki stworzone z tłuszczu oraz cholesterolu. Są one przyczyną powstawania stanu zapalnego, a tym samym powodują zmniejszenie przepływu krwi oraz skłonność do powstawania zakrzepów. To w ich wyniku najczęściej dochodzi do powikłań w postaci zawału serca czy udaru mózgu. Nieprawidłowy styl życia, dieta bogata w tłuszcze nienasycone oraz cholesterol, obciążenia rodzinne oraz własne (nadciśnienie, cukrzyca, otyłość) są czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy. Objawy pojawiają się zazwyczaj po 50. roku życia, częściej u mężczyzn, postępują z wiekiem.
Tkanka centralnego układu nerwowego jest niezmiernie podatna na zmiany niedokrwienne. Objawy psychiczne miażdżycy są wynikiem choroby rozwijającej się w naczyniach zaopatrujących mózg w składniki odżywcze i tlen. Blaszki zamykające światło tętnic oraz zakrzepy powstające w ich okolicy lokalizują się najczęściej w tętnicy szyjnej i kręgowej, a także w mniejszych naczyniach.
Zobacz film: Miażdżyca
Miażdżyca naczyń mózgowych – objawy psychiczne
Najgroźniejszymi powikłaniami niedokrwienia mózgu są udar oraz przejściowe napady niedokrwienne (TIA). Mogą kończyć się niedowładami kończyn, zaburzeniami czucia, problemami z oddawaniem moczu i stolca, kłopotami z widzeniem, mówieniem, a nawet śpiączką.
Otępienie naczyniopochodne to zespół objawów psychicznych miażdżycy, będący skutkiem niedokrwienia tkanki mózgowej. Rodzaj i intensywność dolegliwości zależą od obszaru centralnego układu nerwowego, który został dotknięty chorobą. Objawy mogą mieć charakter narastający, zwykle skokowo, co jest wynikiem występowania kolejnych incydentów niedokrwiennych. Czasami ich przebieg przypomina powolny rozwój choroby Alzheimera.
Najbardziej rzucającym się w oczy objawem psychicznym miażdżycy są zaburzenia funkcjonowania pamięci. Chory cierpi zazwyczaj na problemy z zapamiętywaniem aktualnych wydarzeń. Z tego względu często dochodzą trudności w uczeniu się nowych rzeczy. Chory nie pamięta nowo poznanych ludzi, miejsc, jednocześnie nie ma problemów z przytoczeniem historii sprzed wielu lat.
Kiedy dojdzie do uszkodzenia podkorowych obszarów mózgu, na pierwszy plan wysuwają się zaburzenia związane z wykonywaniem skomplikowanych zadań. Przygotowanie posiłku, czynności związane z hobby mogą stać się niemożliwe, chociaż wcześniej nie stanowiły większego problemu.
Rezultatem zaawansowania choroby mogą być objawy psychiczne miażdżycy, takie jak zmiany osobowości, napady agresji oraz drażliwość. Z drugiej strony dość często pojawia się apatia, niechęć do życia i brak odczuwania przyjemności. Chory z biegiem czasu staje się nieporadny, ma coraz większe problemy z kontrolowaniem emocji. Te objawy są zwykle bardziej uciążliwe dla otoczenia niż dla samego pacjenta. Pojawić się mogą również omdlenia oraz zaburzenia świadomości.
Jak diagnozować i leczyć objawy psychiczne miażdżycy?
By zdiagnozować przyczynę objawów psychicznych miażdżycy, konieczna jest konsultacja lekarska oraz wykonanie szeregu badań specjalistycznych. Stwierdzenie otępienia naczyniopochodnego opiera się na badaniu neuropsychologicznym. Wykonuje się także badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI), które pozwalają uwidocznić obszary niedokrwienia. Stopień zwężenia tętnic ocenia się na podstawie badania zwanego dopplerem tętnic lub TK z oceną przepływu przez naczynia (angio-TK). Dokonuje się analizy parametrów morfotycznych oraz biochemicznych krwi, szczególnie dokładnego profilu lipidowego – frakcji cholesterolu złego (LDL) oraz dobrego (HDL). W postępowaniu diagnostycznym wyklucza się inne przyczyny powstania dysfunkcji psychicznych.
Konieczna jest profilaktyka niedokrwienia. Chorzy muszą do końca życia przyjmować leki obniżające cholesterol we krwi. Niezbędna jest również modyfikacja przyzwyczajeń dietetycznych, redukcja spożywania tłuszczów zwierzęcych oraz cukrów prostych, zmniejszenie masy ciała. W przypadku współistnienia nadciśnienia, cukrzycy należy zadbać o ich systematyczną kontrolę oraz leczenie. Lekarz przepisuje również leki mające zapobiec tworzeniu się skrzepów na blaszkach miażdżycowych. Kompleksowe podejście często pozwala uniknąć poważnych powikłań i ciężkich objawów psychicznych miażdżycy.
Bibliografia:
1. Szczeklik A., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
