Lubczyk kwitnie od czerwca do sierpnia, ale jego świeże pędy można pozyskiwać przez cały okres wegetacji. Zioło zawiera przede wszystkim olejki eteryczne, więc najlepiej zbierać roślinę w suche, słoneczne dni, w godzinach popołudniowych.
Lubczyk właściwości lecznicze zawartych w nim substancji
Lubczyk zawiera przede wszystkim olejki lotne, z których około 70% stanowią związki ftalidowe posiadające właściwości uspokajające i przeciwdrgawkowe. W jego skład wchodzą: kumaryna (bergapten i psolaren) o właściwościach przeciwzakrzepowych, antybakteryjnych, antyalergicznych, a nawet przeciwnowotworowych, a także kwasy roślinne, cukry, gumy, żywice, skrobie, kwasy polifenolowe (np. kwas kawowy o właściwościach moczopędnych, przeciwzapalnych, żółciopędnych oraz immunostymulujących) oraz fitosterole (używane do obniżenia cholesterolu).
Lubczyk i jego zastosowanie w leczeniu niektórych dolegliwości
Lubczyk wspomaga trawienie i łagodzi dolegliwości żołądkowe:
- reguluje pracę przewodu pokarmowego,
- pobudza wydzielanie soku żołądkowego,
- posiada właściwości wiatropędne,
- zwiększa ilość wydalanego moczu.
Związki ftalidowe, które zawiera roślina, mają właściwości uspokajające i przeciwdrgawkowe.
Lubczyk działa także łagodząco na kaszel i zmniejsza dolegliwości ze strony układu oddechowego.
Lubczyk w ciąży - czy jest bezpieczny dla przyszłych mam?
Spożywanie umiarkowanych dawek lubczyku nie powinno zaszkodzić kobiecie w ciąży.
Jednak jego nadmierne przyjmowanie, jak w przypadku wymagań niektórych kuracji leczniczych, może prowadzić do poronienia.Powinny go unikać również kobiety z zaburzeniami menstruacyjnymi, ponieważ może wywoływać krwawienie miesiączkowe.
Innymi przeciwwskazaniami są problemy z nerkami, ponieważ lubczyk zwiększa wydzielanie moczu. U osób wrażliwych na związki w nim zawarte może powodować wysypkę, czyli tzw. fotodermatozę. Pojawia się ona po spożyciu rośliny i ekspozycji na słońce.
Co to jest lubczyk?
Lubczyk jest rośliną ogrodową, która osiąga wysokość do 150 cm. Kwitnie od lipca do sierpnia, wypuszczając bladożółte kwiaty. Pojawiają się one dopiero w drugim roku uprawy. Surowcem zielarskim pozyskiwanym z lubczyku jest przede wszystkim korzeń, w którym występuje duża ilość olejków lotnych. Korzeń jest duży i ma wiele kłączy. Zbiera się go jesienią, najlepiej po 4-5 latach od zasadzenia, ponieważ wtedy roślina osiąga dojrzałość. Po oczyszczeniu należy go pokroić w podłużne pasy i suszyć w zacienionym i chłodnym miejscu, gdzie temperatura nie przekracza 30 stopni. Ponieważ zioło bardzo szybko wietrzeje, tracąc swój zapach i część właściwości leczniczych, należy je po wysuszeniu przechowywać w pojemniku bez dostępu powietrza.
Lubczyk używany jest przede wszystkim jako przyprawa. Jego nasiona mogą być dodawane do wypieku chleba, a suszona roślina o charakterystycznym smaku wzbogaca smak wielu potraw. Można z niej przyrządzić herbatę z dodatkiem miodu. W medycynie ludowej lubczyk traktowany był jako afrodyzjak, chociaż ta właściwość nie doczekała się jeszcze naukowego potwierdzenia.
Lubczyk suszony - zastosowanie
Lubczyk można użyć do przyrządzenia naparu łagodzącego stres i ułatwiającego odkrztuszanie. Łyżkę suszonego i rozdrobnionego korzenia należy zalać szklanką wrzątku, zaparzyć i odcedzić. W zależności od stopnia nasilenia dolegliwości zaleca się picie łyżki napoju trzy razy dziennie lub 1/3 szklanki płynu jednorazowo. Popularny jest także odwar z lubczyku, który przyrządza się zalewając łyżkę korzenia szklanką wody i podgrzewając przez około 30 min, nie dopuszczając do wrzenia. Po przecedzeniu należy pić łyżkę płynu trzy razy dziennie.
Można też sporządzić napój na kaszel mieszając 5 gr lubczyku z 5 gr szałwii, 20 gr kopru i 500 ml wina. Wino powinno nasiąknąć ziołami przez około dwa dni, zanim zostanie podane do spożycia. Całość trzeba przecedzić, podgrzać i wypić po posiłku.
Przy dolegliwościach związanych z układem moczowym można przygotować mieszankę moczopędną bazującą na lubczyku i dodatku innych roślin o właściwościach zdrowotnych, w tym moczopędnych - 30 gr rozdrobnionego i wysuszonego korzenia należy zmieszać z 20 gr suszonych liści brzozy, 20 gr skrzypu, 20 g strąków fasoli i 10 gr owoców z dzikiej róży. Półtorej łyżeczki tak skomponowanej mieszanki trzeba zalać dwoma szklankami gorącej wody. Napar najlepiej jest przygotować w termosie i odczekać godzinę, aż zyska na intensywności. Zalecana dawka to 1/3 szklanki dwa razy dziennie między posiłkami