Zakrzepica żył głębokich jest szczególnie niebezpieczna dla osób powyżej 60. roku życia, u których wzrasta ryzyko powstawania zakrzepów. Czynnikami sprzyjającymi ryzyko powstania niebezpiecznych skrzeplin jest także palenie papierosów, nadwaga, siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej, przebyte operacje oraz skłonności genetyczne.
Zakrzepica żył – podstawowe metody leczenia
Jak informują lekarze, podstawą w leczeniu zakrzepicy żylnej jest terapia lekami przeciwzakrzepowymi, próba rozpuszczenia śródżylnej skrzepliny lekami fibrynolitycznymi (trombolitycznymi) lub interwencja chirurgiczna, polegająca na usunięciu powstałej skrzepliny z żył głębokich. Zastosowanie zazwyczaj jednej z tych trzech metod terapii umożliwia wyleczenie zakrzepicy żył głębokich, na którą każdego roku zapada ponad 50 000 Polaków. Skuteczność leczenia jest uzależniona także od czasu wykrycia choroby i stadium rozwoju zakrzepicy. Niestety, w 2/3 przypadków zakrzepica nie daje żadnych objawów lub symptomy są mało charakterystyczne, co znacznie zwiększa trudności w diagnozowaniu tej śmiertelnej choroby.
Skąd się bierze zakrzepica i jak wygląda jej leczenie? Odpowiedź na filmie:
Leczenie zakrzepicy – terapia zatrzymująca postęp choroby
Nadrzędnym celem leczenia poza eliminacją powstałych skrzeplin jest zapobieganie postępowi zakrzepicy żylnej. W tym celu stosuje się terapię farmakologiczną, polegającą na stosowaniu leków przeciwzakrzepowych. Zanim jednak leczenie zostanie wprowadzone, konieczna jest kompleksowa diagnostyka, która polega na badaniu krwi, w szczególności układu krzepnięcia, oznaczeniu poziomu d-dimerów (produktów rozpadu fibrynogenu, który zawsze ma miejsce w zakrzepicy), angiografii żył (badaniu żył z wykorzystaniem zdjęć radiologicznych), a także badaniu ultrasonograficznym naczyń.
Zobacz także: Zapalenie żył powierzchownych i głębokich: objawy, przyczyny, leczenie
Farmakologiczna terapia skupiająca się na próbach zatrzymania postępu zakrzepicy żył polega na stosowaniu heparyn drobnocząsteczkowych, heparyn niefrakcjonowanych, a także antykoagulantów w formie doustnej. Czasami analogicznie do heparyn drobnocząsteczkowych osobom z zakrzepicą żył głębokich zleca się stosowanie fondaparynuksu.
Rozpuszczanie skrzeplin śródżylnych
Terapia skupiająca się na próbie rozpuszczenia śródżylnej skrzepliny lekami fibrynolitycznymi lub trombolitycznymi jest równie ważna, jak terapia zatrzymująca postęp choroby. Udrożnienie żył, w których powstała skrzeplina, jest możliwe dzięki zastosowaniu streptokinazy. Jest to pozakomórkowy enzym należący do grupy leków fibrynolitycznych, który prowadzi do uaktywnienia plazminy z plazminogenu. Substancja ta rozbija złogi fibryny w zakrzepach.
W próbach rozpuszczenia skrzeplin stosuje się także pozostałe aktywatory plazminogenu, takie jak: urokinazę lub tkankowy aktywator plazminogenu. Leczenie trombolityczne polega na wprowadzeniu przez cewnik leków rozpuszczających skrzeplinę, które docierają bezpośrednio do niej. Często terapia ta stosowana jest u chorych z masywną zatorowością płucną, a także u osób chorych bez wyraźnej poprawy po stosowaniu wstępnego leczenia za pomocą heparyny. Należy pamiętać, że w tym sposobie leczenia zakrzepicy żylnej istnieje wysokie ryzyko powikłań krwotocznych, szczególnie jeśli stosowane są streptokinazy.
Zobacz także: Zakrzepica kończyn dolnych - czy musi prowadzić do zakrzepicy płuc?
Czy zakrzepica jest chorobą niebezpieczną dla zdrowia? Odpowiedź na filmie:
Interwencje chirurgiczne w leczeniu zakrzepicy
Usuwanie skrzeplin z żył głębokich metodami chirurgicznymi jest wskazane:
- gdy u chorej na zakrzepicę osoby doszło do bolesnego obrzęku kończyny wraz z zasinieniem,
- gdy istnieją przeciwwskazania do stosowania heparyny wraz z lekami trombolitycznymi,
- w zakrzepicy żył w odcinku udowo-biodrowym (w okresie trwania objawów klinicznych nie dłuższych niż 5 dni),
- gdy u osób z zakrzepicą doszło do krwawień, wstrząsu lub innych sytuacji niepożądanych w trakcie leczenia trombolitycznego lub antykoagulantami, co wymusiło przerwanie terapii.
Leczenie zakrzepicy żylnej domowymi sposobami
Leczenie zakrzepicy żylnej domowymi metodami może stanowić jakąkolwiek wartość tylko w przypadku stosowania go w formie terapii dodatkowej. Należy pamiętać, że nawet domowe metody należy konsultować z lekarzem, a ich działanie, nawet profilaktyczne, jest znikome. Opieranie się tylko na domowych sposobach w leczeniu zakrzepicy żylnej może bardzo szybko zakończyć się zgonem. Domowe metody mogą skupiać się wokół picia co najmniej 2 l wody dziennie, dbałości o umiarkowaną aktywność fizyczną, eliminowania sytuacji wymagających długotrwałego trzymania nóg nieruchomo, w jednej pozycji lub krzyżowania ich. Osoby z zakrzepicą żylną nie powinny spożywać alkoholu, a także zrezygnować z długich podróży. Jeśli nie jest to możliwe, należy możliwie jak najczęściej stosować przerwy, a w ich trakcie wykonywać lekkie ćwiczenia i spacerować. Domowe sposoby mają większy walor profilaktyczny niż leczniczy i nie zastąpią o wiele bardziej skutecznego leczenia farmakologicznego.
Bibliografia
- Janion M. Kardiologia, Wydawnictwo Stachurski, Kielce 2005,
- Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011,
- Krzemińska Pakula M. (red.), Kardiologia kliniczna, D.W. Publishing Co., Szczecin 2010.
