Polub nas na Facebooku
Czytasz: Kikut pępowiny – co to jest? Jak wygląda i kiedy odpada?
menu
Polub nas na Facebooku

Kikut pępowiny – co to jest? Jak wygląda i kiedy odpada?

pępowina

Fot.: kzdanowska / stock.adobe.com

Kikut pępowiny jest pozostałością po przecięciu pępowiny po porodzie. Po dwóch tygodniach zazwyczaj odpada z okolicy pępka niemowlęcia. Okres ten może się wydłużyć w pewnych sytuacjach, na przykład wtedy, gdy dziecko urodziło się przedwcześnie.

Jeśli kikut pępowiny nie odpadnie po przewidzianym czasie, należy skonsultować ten stan z lekarzem. Tego procesu nie powinno się jednak sztucznie przyspieszać. Należy w szczególny sposób dbać o tę okolicę, aby nie doprowadzić do zakażenia bakteryjnego.

Co to jest kikut pępowiny?

W trakcie życia płodowego, czyli w tzw. okresie wewnątrzmacicznym, dziecko jest połączone z łożyskiem za pomocą sznura pępowinowego, zwanego także pępowiną. Zapewnia ona dziecku stały dopływ substancji odżywczych i tlenu. Składniki te są przekazywane od kobiety poprzez łożysko bezpośrednio do krwi dziecka. Pępowina pozwala jednocześnie usuwać produkty metaboliczne podczas ciąży.

Po porodzie, kiedy krążenie wewnątrz pępowiny zostaje w naturalny sposób wstrzymane, ponieważ dziecko jest już gotowe, aby oddychać samodzielnie, połączenie matki z dzieckiem za pomocą pępowiny zostaje zakończone poprzez jej odcięcie. Należy ją zacisnąć w odległości około 2 cm od brzucha dziecka, a następnie przeciąć. Kikut pępowiny powinien zostać zabezpieczony jałowym i suchym kawałkiem gazy, aby nie dopuścić do zagnieżdżenia się w jego okolicy bakterii.

W ciągu pierwszych kilku godzin po porodzie kikut pępowiny jest wilgotny i odznacza się biało-niebieskawym zabarwieniem. Jednak już po upływie doby znacząco zmniejsza się jego rozmiar, a sam kikut wysycha i przybiera żółto-brązowy kolor. Niedługo później staje się czarno-brązowy. Proces jego gojenia następuje samoistnie, dlatego pod żadnym pozorem nie należy traktować go spirytusem ani namaczać. Środkiem stosowanym do pielęgnacji pępka jest octanisept, który, jako środek dezynfekujący, pozwala zapobiec zapaleniom i nadkażeniom bakteryjnym w obrębie kikuta. Należy zadbać jedynie o suchość i utrzymanie okolicy pępka w czystości. Przed opuszczeniem szpitala po porodzie trzeba pamiętać o tym, aby zacisk kikuta pępowinowego został odpięty. Pępek po odpadnięciu kikuta, jeśli ma miejsce prawidłowy, zdrowy rozwój, nie powinien wykazywać stanu zapalnego.

Kiedy odpada kikut pępowinowy?

Kikut pępowinowy, zgodnie z wszelkimi prawidłowościami rozwojowymi niemowlęcia, powinien odpaść samoczynnie po kilku lub kilkunastu dniach. Moment, kiedy zazwyczaj odpada kikut pępowinowy, u większości dzieci następuje 2 tygodniach – wtedy kończy się proces gojenia. Jednak niekiedy bywa również tak, że kikut wysycha, a nie oddziela się od skóry i taki stan trwa nawet do miesiąca.

Prędkość gojenia zależy od różnych czynników pobocznych, takich jak to, w jakim tempie wysycha kikut, oraz jakie czynności pielęgnacyjne wykonuje kobieta. Grubość sznura pępowinowego i pierścienia skórnego go okalającego również mogą być tutaj kluczowe. Dzieje się tak dlatego, że mimo braku różnic w budowie pępowiny u różnych osób, występuje rozbieżność w jej grubości i stopniu pofałdowania. U poszczególnych matek i dzieci inna może być też grubość warstwy ochronnej. Pierścień skórny natomiast występuje pomiędzy powierzchnią brzucha dziecka a przyczepem pępowiny do pępka. Kikut może oddzielać się nierównomiernie i w zależności od budowy pierścienia powoduje to niekiedy trudności w pielęgnacji tych okolic. Ta część pozostająca po porodzie różni się u różnych dzieci także czasem wysychania, przy czym proces ten odbywa się najszybciej w przypadku wiotkich kikutów, które szybko tracą nawodnienie, a dzięki temu szybko twardnieją i odpadają. 

Proces wysychania jest najbardziej problematyczny na łączeniu pępowiny i skóry, ponieważ to miejsce jest obfite w substancje nawilżające, a ponadto nie dociera tam powietrze ani nie dostają się tam żadne środki przeznaczone do dezynfekcji. Warto przy tym pamiętać, że odpowiednia pielęgnacja kikuta pępowinowego wspomaga proces jego wysychania i odpadania.

Kikut pępowinowy krwawi – co robić?

Kiedy kikut pępowinowy krwawi, postępowanie zależy od rodzaju krwawienia. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych może pojawić się kilka kropelek krwi – wtedy należy przemyć to miejsce i złagodzić je specjalnym środkiem. Wszystkie podejrzane stany, takie jak obfitsze krwawienia, opuchnięcie, obecność kleistej i mazistej wydzieliny w miejscu odklejania się kikuta bądź nieprzyjemny zapach, wymagają konsultacji z lekarzem. Znaczne krwawienie może być oznaką problemów z krzepliwością krwi u dziecka. Wskazaniem do wizyty u lekarza jest także gorączka połączona z objawami w okolicy pępka. W przypadku braku niepokojących symptomów należy po prostu zapewnić kikutowi stały dostęp powietrza, aby szybciej wysychał, dlatego wskazane jest np. zakładanie dziecku pieluch z dziurką na pępek lub odwijanie ich brzegu w taki sposób, by nie miały one kontaktu z kikutem – nie trzeba przy tym robić dodatkowych okładów.

Zobacz film: Zabieg Credego u noworodka - czy jest konieczny? Źródło: Dzień Dobry TVN



Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
4
2
Polecamy
Jakie są przyczyny, objawy i postępowanie w przypadku wewnątrzmacicznego obumarcia płodu?
Jakie są przyczyny, objawy i postępowanie w przypadku wewnątrzmacicznego obumarcia płodu? Dzień Dobry TVN
Kolczyk w pępku w ciąży - ozdoba czy pewne kłopoty?
O pielęgnacji, możliwych powikłaniach i kobiecych dylematach
Kolczyk w pępku w ciąży - ozdoba czy pewne kłopoty? O pielęgnacji, możliwych powikłaniach i kobiecych dylematach Dzień Dobry TVN
Pępek noworodka – odpowiednia pielęgnacja i mycie
Pępek noworodka – odpowiednia pielęgnacja i mycie TVN zdrowie
Jak długo obkurcza się macica po porodzie?
Fizjologia oraz nieprawidłowości
Jak długo obkurcza się macica po porodzie? Fizjologia oraz nieprawidłowości TVN zdrowie
Komentarze (1)
Kama1238
Każdy kikut odpada w swoim czasie, a do tego czasu musisz o niego odpowiednio dbać. Przede wszystkim starać się go nie moczyć i regularnie go odkażać. Do odkażania polecam użyć Octeniseptu, bo jest skuteczny, a do tego nie wywołuje pieczenia.
Czytaj całość
Nie przegap
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie