Aby oszacować, kiedy u kobiety występują dni płodne i niepłodne, najlepiej prowadzić kalendarz dni płodnych. Im więcej objawów bierze się pod uwagę, tym dokładniej można obliczyć dni płodne. Dla ułatwienia można skorzystać z gotowych aplikacji dostępnych na telefon, które działają jako kalkulator dni płodnych.
Które dni w cyklu są płodne?
Cykl miesiączkowy kobiety zaczyna liczyć się od pierwszego dnia miesiączki. Czas krwawienia określany jest jako menstruacja (miesiączka). Po niej następuje faza folikularna, w czasie której dojrzewają komórki jajowe, a nabłonek błony śluzowej macicy ulega odbudowaniu. Dojrzały pęcherzyk w jajniku określany jest pęcherzykiem Graffa. Gdy pęka, dochodzi do wydalenia komórki jajowej do jajowodu, co jest określane jest mianem owulacji. Po niej następuje faza lutealna. Jeśli uwolniona w trakcie owulacji komórka jajowa ulegnie zapłodnieniu, powstaje ciałko żółte ciążowe. Jeśli nie, pęcherzyk Graffa tworzy po prostu ciałko żółte. Sama owulacja trwa około 24 godziny, ponieważ taki jest mniej więcej czas przeżycia komórki jajowej. Nie oznacza to jednak, że dni płodne trwają również 24 godziny. Największe prawdopodobieństwo zajścia w ciążę istnieje właśnie w czasie owulacji, jednak należy pamiętać, że plemniki mogą przeżyć w drogach rodnych kobiety nawet 7 dni. Wobec tego uznaje się, że dni płodne obejmują okres na 7 dni przed owulacją i około 3–5 dni po owulacji. O ile długość krwawienia i fazy folikularnej może ulec zmianie pod wpływem wielu czynników, to faza lutealna zawsze trwa 12–14 dni, bez względu na to, ile dni ma cały cykl. Jeśli nie doszło do zapłodnienia, to po tej fazie następuje ponowne wystąpienie krwawienia. Przy krótkim cyklu dni płodne mogą zacząć się nawet zaraz po miesiączce.
Zobacz film i dowiedz się jak działa kobiecy układ rozrodczy:
Jak obliczyć dni płodne?
Kalendarz dni płodnych to bardzo dobra metoda zarówno dla kobiet chcących zajść w ciążę, jak i tych, które chcą wykorzystać go jako metodę antykoncepcji. Warunkiem są regularne cykle miesiączkowe. Nieregularność cyklu może powodować, że metoda ta nie sprawdzi się jako sposób antykoncepcji. Dostępne są różne aplikacje w telefonie, które nieco ułatwiają połączenie wielu obserwacji w całość. Im więcej objawów obserwowanych przez kobietę, tym obliczenie dni płodnych jest dokładniejsze.
Obliczanie dni płodnych polega na określeniu, jak długo trwa cykl miesiączkowy (jeśli miesiączka jest regularna), a następnie odjęciu 14 dni. Jest to przypuszczalny dzień owulacji. Odejmując od tej daty 7–10 dni, a także 3–5 dni po tym dniu, otrzymuje się listę dni płodnych. W obliczaniu dni płodnych pomocny jest też wykres temperatury. Polega to codziennym pomiarze temperatury ciała. Kobieta powinna również badać szyjkę macicy i śluz szyjkowy.
Dni płodne – objawy
Dni płodne, szczególnie w momencie owulacji, dają szczególne objawy kliniczne. Pierwszym badanym kryterium jest temperatura. Należy ją mierzyć codziennie o tej samej porze przy użyciu dokładnie tego samego termometru. W pierwszej fazie cyklu temperatury ciała są niższe. Później dochodzi do owulacji i wzrostu podstawowej temperatury ciała. Płodne dni zaczynają się już jednak na 6–7 dni przed skokiem temperatury. Kolejny objaw to rodzaj śluzu. Na owulację wskazuje śluz o konsystencji kurzego jaja. Innym wskaźnikiem jest miękka, otwarta i wysoko umiejscowiona szyjka macicy. W innych dniach jest ona zamknięta, twarda i nisko umiejscowiona. Na powyższe objawy może mieć jednak wpływ wiele czynników, jak np. alkohol czy infekcja.
Test na dni płodne
Nie ma testu pozwalającego na dokładne określenie kiedy zaczynają się dni płodne. Dostępne są natomiast testy na owulację. Pozwalają one z ogromną czułością określić skok hormonu LH, który występuje po 24 godzinach od owulacji. Test można wykonać z moczu w warunkach domowych. Wynik testu można nanieść na stworzony wcześniej wykres, co pomaga dokładnie określić, kiedy następuje owulacja i lepiej poznać swoje ciało, lecz dopiero po dokładnym poznaniu daty owulacji można mieć pewność kiedy zaczęły się dni płodne. Po co najmniej trzech cyklach miesiączkowych u kobiet miesiączkujących regularnie, kobieta może oszacować kiedy ma dni płodne, a kiedy niepłodne.
Jak sprawdzić płodność? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Jak dokładnie obliczyć dni płodne?
U kobiet z regularnymi cyklami miesiączkowymi należy obserwować je co najmniej przez 3 cykle, by obliczenie dni płodnych było jak najdokładniejsze. Jeśli cykl kobiety trwa 27 dni, z czego owulacja przypada na 14 dni przed końcem cyklu (czyli w 13 dniu cyklu), to dni płodne przypadają na czas od 6. dnia cyklu do 18. dnia cyklu. Pomiędzy 18. a 27. dniem kobieta ma dni niepłodne. Natomiast pomiędzy 1. A 6. dniem cyklu przypada czas względnej niepłodności, na który nakłada się miesiączka w pierwszych dniach cyklu. Wynika to z tego, że nigdy nie można mieć 100-procentowej pewności, że cykl się nie skróci i owulacja nie pojawi się wcześniej. Poza samym faktem dni płodnych to dla kobiet starających się o dziecka istnieje zasada, że im bliżej owulacji, tym większa szansa ciąży.
