Średnia długość cyklu miesiączkowego wynosi 28 dni, ale u każdej kobiety może przebiegać inaczej. Jeżeli wynosi około 40 dni, jest to znak, aby udać się do ginekologa. Przyczyną długich cyklów mogą być zaburzenia hormonalne, które mogą powodować problemy z poczęciem dziecka.
Kiedy są dni płodne i dni niepłodne?
Dni płodne to okres jajeczkowania (czyli owulacja), podczas których może dojść do zapłodnienia. Termin owulacji nie zawsze da się precyzyjnie ustalić. Przesunięcie się dni płodnych może wynikać np. z przemęczenia, drobnej infekcji, przeziębienia czy przeżycia stresowej sytuacji. Jeżeli jednak cykle miesiączkowe są regularne i nie doszło do żadnych zdarzeń niepożądanych, największe szanse na zajście w ciąże są od 2 dni przed do 2 dni po jajeczkowaniu. Wynika to z tego, że komórka jajowa żyje 24 godziny, a plemniki umierają po 3-5 dniach.
Kalendarz dni płodnych – wykres krok po kroku
Do wyliczania daty rozpoczęcia owulacji pomaga kalendarz dni płodnych. Przez co najmniej 3 miesiące należy zapisywać datę rozpoczęcia naturalnej miesiączki. Pomoże to w określeniu długości cyklu miesiączkowego – zazwyczaj przeciętna jego długość wynosi około 28 dni. W takim wypadku kobieta będzie płodna między 9. a 18. dniem cyklu. Kalendarz dni płodnych można zaznaczyć na narysowanym wykresie. Na osi wystarczy zaznaczyć punkty oznaczające okres, a w środku dni cyklu. Owulacja zazwyczaj rozpoczyna się 2 tygodnie przed kolejnym krwawieniem. Na wykresie od miejsca zakończenia cyklu miesiączkowego wystarczy odliczyć 14 dni i otrzyma się dzień rozpoczęcia jajeczkowania.
Kalkulator dni płodnych online
Dni płodne można wyliczyć za pomocą internetowych kalkulatorów płodności. Podaje się w nich datę rozpoczęcia ostatniej miesiączki oraz długość cyklu menstruacyjnego. Program internetowy automatycznie wylicza dni płodne, podając jednocześnie, w których z nich jest największa szansa, aby zajść w ciążę. Należy jednak pamiętać, że kalendarz czy kalkulator dni płodnych ma charakter orientacyjny i nie można go stosować jako metodę antykoncepcji. W krótkich cyklach, np. 22-dniowych, owulacja zaczyna się praktycznie tuż po zakończeniu okresu i końcowe plamienie może nakładać się na jajeczkowanie. W takich wypadkach nie jest możliwe odczuwanie objawów dni płodnych, jak np. zwiększenie się ilości śluzu w pochwie.
Dni płodne – objawy
Objawy dni płodnych to np. nieznacznie podwyższona temperatura ciała, którą mierzy się w pochwie. Jej wartość sięga około 37,2 stopni Celsjusza. Do innych symptomów owulacji należą:
- czułe na dotyk i obrzęknięte piersi,
- większa ilość wydzieliny w pochwie,
- gęsty, lepki i bardziej rozciągliwy śluz pochwy,
- wzmożona ochota na seks,
- senność lub niepokój,
- ból w dole brzucha.
Dni płodne a test owulacyjny
Popularną metodą sprawdzania dni płodnych jest test owulacyjny. Można go kupić w każdej aptece, bez konieczności wypisywania przez lekarza recepty. W trakcie owulacji uwalnia się komórka jajowa, która dostaje się do jajowodu, gdzie jest gotowa do zapłodnienia. Do inseminacji dochodzi, kiedy komórka jajowa łączy się z plemnikiem. W czasie przebywania komórki jajowej w jajowodach dochodzi do nagłego wzrostu stężenia hormonu LH (luteinizującego). Jajeczkowanie odbywa się zwykle w ciągu 36 godzin po szczytowym stężeniu tego hormonu. Test na płodność wykonuje się tak jak ciążowy, czyli z moczu. Pozwala on wykryć podwyższony poziom hormonu LH, co świadczy o owulacji i gotowości kobiety do zajścia w ciążę.
Największe stężenie hormonu luteinizującego w moczu występuje wieczorem, dlatego test owulacyjny można wykonać np. około godziny 22. Na około 2 godziny przed badaniem najlepiej ograniczyć ilość wypijanych płynów. Mocz oddaje się do plastikowego pojemnika, następnie pasek owulacyjny zanurza się w cieczy na około 15 sekund. Wynik można odczytać po 5 minutach.
Okres płodny a monitoring owulacji
Jeżeli kalendarz dni płodnych lub test owulacyjny nie pomógł w zajściu w upragnioną ciążę przez 6 miesięcy, można zrobić badanie monitoringu cyklu. Polega ono na wykonywaniu USG narządów rodnych w określonych dniach wyliczonych na podstawie długości ciągu menstruacyjnego. W czasie jednego cyklu przeprowadza się zwykle 3-4 badania ultrasonograficzne. Mają one na celu monitorowanie pęcherzyków oraz błony śluzowej macicy. Na podstawie badania można również określić, jakie są ewentualne przyczyny problemów z zajściem w ciążę. Monitoring polega również na obserwacji pęcherzyka Graafa, który otacza komórkę jajową. Jego pęknięcie jest jednoznaczne z rozpoczęciem się owulacji. Monitorowanie cyklu pozwala określić przez lekarza najlepszego dnia na dokonanie zapłodnienia.