Nadpotliwość pojawia się, gdy gruczoły potowe wydzielają nadmierne ilości potu. Z problemem należy udać się do dermatologa, który skieruje na odpowiednie badania i wskaże sposób leczenia. Nadaktywność gruczołów potowych może dotyczyć całego ciała, wówczas nazywana jest nadpotliwością uogólnioną, lub tylko konkretnych obszarów, np. pach, dłoni, twarzy czy stóp. Dolegliwość może mieć podłoże genetyczne lub hormonalne. Często towarzyszy cukrzycy, menopauzie i andropauzie oraz chorobom tarczycy.
Przyczyny nadpotliwości
W czasie wysokiej gorączki, upału lub wysiłku fizycznego gruczoły potowe zwiększają aktywność. Pot paruje, dzięki czemu skutecznie chłodzi skórę. Jest to naturalna i pożądana reakcja fizjologiczna organizmu. Problem pojawia się, gdy pocenie nie jest związane z ochroną ciała przed przegrzaniem.
Do zwiększonej aktywności gruczołów potowych dochodzi pod wpływem zmian hormonalnych, silnych emocji czy jedzenia pikantnych potraw. Oblewanie się potem w chwilach strachu czy silnego napięcia nerwowego zdarza się często i nie oznacza nadpotliwości. Można o niej mówić wtedy, gdy ciało oblewa się potem pod wpływem niewielkiego wysiłku fizycznego, słabych bodźców emocjonalnych czy niewielkiego wzrostu temperatury powietrza. Reakcja gruczołów potowych jest wówczas nieadekwatna do stopnia nasilenia bodźca.
Powodem nadmiernej produkcji potu mogą być zaburzenia endokrynne, takie jak cukrzyca, hipoglikemia czy nadczynność tarczycy. Towarzyszy ona również infekcjom przebiegającym z wysoką temperaturą. Często występuje w okresie dojrzewania, menopauzy i andropauzy – wówczas jest to nadpotliwość wtórna. Bardzo często zdarza się nadpotliwość idiopatyczna, czyli samoistna. Występuje u osób między 20. a 30. rokiem życia.
Sposoby na nadpotliwość
Jedną z najbardziej znanych metod na nadpotliwość jest stosowanie ziół, zwłaszcza szałwii. Można ją pić w postaci naparów lub zażywać w formie kapsułek. Napar ze 100 g szałwii, 25 g kwiatów rumianku oraz 50 g kory wierzby warto dodawać do kąpieli. Na nadpotliwość pomagają również leki dostępne na receptę, ale mające liczne skutki uboczne.
Nadpotliwość stóp można skutecznie zminimalizować, stosując zasypki lub wsypując do skarpet kwas borowy. Na nadmierną potliwość dłoni i stóp pomagają kąpiele w naparze wykonanym z kory dębu, liści orzecha włoskiego, szałwii oraz kory brzozy. Należy zażywać ich 2 razy w tygodniu.
Przy nadpotliwości bardzo ważne jest zachowanie higieny, ponieważ pot rozkłada się na skórze, co powoduje nieprzyjemny zapach. Warto stosować środki zmniejszające wydzielanie potu, czyli dobre antyperspiranty oraz blokery. Konieczna jest częsta zmiana elementów garderoby, np. skarpetek, bielizny, obuwia czy koszul. Przy nadpotliwości pach i stóp należy unikać ubrań ze sztucznych włókien. Osoby, które mają problem z nadmiernym poceniem, powinny zrezygnować ze spożywania alkoholu oraz pikantnych potraw.
Jak skutecznie leczyć nadpotliwość? Dowiesz się tego z naszego filmu
Jonoforeza na nadpotliwość
Jonoforeza jest jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia nadpotliwości dłoni, stóp i pach. Zabieg jest bezbolesny i bezinwazyjny. W jego trakcie nie są uszkadzane gruczoły potowe, ale zmniejszana jest aktywność znajdujących się w nich receptorów. Przy leczeniu nadpotliwości dłoni lub stóp wystarczy włożyć kończyny do specjalnego urządzenia wypełnionego wodą. W przypadku nadpotliwości pach stosuje się nasączone poduszki z elektrodami. Po uruchomieniu urządzenia dochodzi do przepływu prądu przez wybrane części ciała. Powoduje to dezaktywację receptorów. Zabieg trwa około 15 minut, a efekt widoczny jest po 10–14 sesjach. Terapię należy powtórzyć po 6–12 miesiącach.
Jonoforeza nie może być stosowana u osób mających wszczepiony rozrusznik serca. Przeciwwskazaniami są także ropne stany zapalne tkanek miękkich i skóry, stany gorączkowe, owrzodzenia, wypryski, zakrzepy czy skaza krwotoczna.
Nadpotliwość – leczenie laserem i botoksem
W laserowym leczeniu nadpotliwości wykorzystywane są lasery neodymowe. Końcówka takiego lasera jest umieszczana w powierzchownych warstwach skóry. Gruczoły potowe są podgrzewane i rozpuszczane, dzięki czemu aż o 50–75% zmniejszają wydzielanie potu. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i trwa około 40 minut. W celu określenia miejsc objętych nadpotliwością wykonuje się test Minora, polegający na pokryciu skóry jodyną i posypaniu skrobią. Miejsca, w których wydzielanie potu jest nadmierne, zabarwiają się na czarno lub granatowo.
Nadpotliwość można zmniejszyć botoksem. Iniekcje wykonywane są bardzo cienką igłą. Przed zabiegiem przeprowadza się test Minora. Toksyna botulinowa blokuje impulsy nerwowe pobudzające gruczoły do produkcji potu. Efekt utrzymuje się około 6–9 miesięcy.