Suchość w ustach to dolegliwość, na którą skarży się wiele osób. Można ją leczyć za pomocą leków łagodzących jej objawy, jednak najlepszym sposobem jest, jeśli to możliwe, poznanie i eliminacja jej przyczyn.
Suchość w ustach i towarzyszące jej objawy
Suchość w ustach potrafi być bardzo nieprzyjemną i uciążliwą dolegliwością. Najczęściej wiąże się ona z upośledzonym wydzielaniem śliny przez ślinianki, co powoduje również zahamowanie procesów, do których jest ona potrzebna. Dlatego suchości w ustach mogą towarzyszyć objawy, takie jak:
- halitoza – brzydki zapach z ust, który powstaje w wyniku mnożenia się bakterii na płytce nazębnej normalnie neutralizowanych dzięki ślinie,
- rany i owrzodzenia w jamie ustnej – przesuszenie jamy ustnej powoduje, że dochodzi do lokalnych pęknięć śluzówki i nadkażeń powstających w ten sposób ranek,
- nasilona próchnica – ślina działa dezynfekująco na zęby i zapobiega powstawaniu nadmiaru płytki nazębnej,
- częstsze infekcje grzybicze, bakteryjne i wirusowe – ślina stanowi naturalną barierę ochronną przed wirusami,
- chrypka i problemy z mówieniem – suchość w gardle może powodować ból i obrzęk aparatu mowy,
- ból i pieczenie w jamie ustnej,
- problemy z odczuwaniem smaku – bodźce do kubków smakowych powinny docierać rozpuszczone w ślinie,
- zaburzenia trawienia – w ślinie zawarte są enzymy trawiące węglowodany,
- trudności z połykaniem pokarmu.
Jakie przyczyny mogą wywoływać suchość w ustach?
Suchość w ustach może być wywołana przez różne przyczyny. Czasami jest stosunkowo niegroźna, ale bywa, że powodują ją poważne choroby.
Najczęściej występującym problemem jest suchość w ustach, która pojawia się rano. Jej przyczyną może być zbyt suche i gorące powietrze w mieszkaniu. O jego jakość należy zadbać przede wszystkim przed snem. Optymalna temperatura do spania nie powinna przekraczać 20°C. Przed położeniem się na spoczynek warto wywietrzyć sypialnię. Osoby borykające się z tym problemem mogą również nawilżać powietrze, kładąc na noc mokry ręcznik na kaloryfer, a nawet kupić w tym celu specjalne urządzenie. Rośliny doniczkowe również pomagają stabilizować wilgotność powietrza w mieszkaniu.
U niektórych osób poranna suchość ustach związana jest też z problemami z górnymi drogami oddechowymi. Obrzęknięte śluzówki w nosie sprawiają, że przez sen często oddycha się ustami, co powoduje wysychanie jamy ustnej.
Suchość w ustach często jest spowodowana zbyt niskim nawodnieniem organizmu, dlatego zawsze należy się upewnić, czy wypija się odpowiednią ilość niesłodzonych płynów. Zaleca się spożywanie co najmniej 1,5 litra wody źródlanej dziennie.
Dlaczego warto pic wodę? Dowiesz się tego z filmu:
Kolejną przyczyną tego problemu może być upośledzenie lub uszkodzenie ślinianek, których zadaniem jest stałe wytwarzanie śliny nawilżającej jamę ustną. Najczęściej dochodzi do tego na skutek:
- podeszłego wieku – wówczas naturalnie zmniejsza się praca ślinianek;
- menopauzy – zmiany hormonalne wpływają także na produkcję śliny;
- zażywania niektórych leków – warto porozmawiać z lekarzem o zastąpieniu ich innymi preparatami;
- niektórych chorób – cukrzycy, anemii, nadciśnienia, mukowiscydozy, świnki, reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby Alzheimera, choroby Parkinsona, zespołu Sjogrena, HIV i AIDS;
- uszkodzenia niektórych nerwów – na przykład na skutek urazów lub operacji;
- uszkodzenia ślinianek – dochodzi do niego w wyniku radioterapii lub niektórych infekcji;
- operacyjnego usunięcia ślinianek;
- palenia papierosów i nadmiernego spożywania alkoholu.
Suchość w ustach w ciąży
Przez niektóre kobiety suchość w ustach uważana jest za jeden z wczesnych objawów ciąży. Zdarza się, że w I trymestrze dochodzi do zaburzenia w wydzielaniu śliny i jej produkcja może być zbyt mała lub zbyt duża. Suchość w ustach w ciąży nie powinna jednak nigdy być bagatelizowana, ponieważ może świadczyć o rozwijającej się cukrzycy ciężarnych.
Suchość w ustach – leczenie
Leczenie suchości w ustach należy rozpocząć od diagnozy problemu. Jeśli jest to możliwe, należy wyeliminować wywołującą ją przyczynę – na przykład przez zmianę zażywanych leków, zaprzestanie palenia i odpowiednie nawilżanie organizmu. Jeżeli suchość w ustach wywołana jest przez choroby, często bardzo pomocne jest ustabilizowanie stanu, co może znacząco zmniejszyć przykrą dolegliwość.
Bywa jednak, że przyczyny suchości w ustach są niemożliwe do usunięcia. Wówczas sięga się po leki o działaniu objawowym, takie jak zwiększające wydzielanie śliny lub preparaty ze sztuczną śliną.
Zaleca się również dbanie o higienę jamy ustnej i używanie płynów do jej płukania, a także korzystanie z bezcukrowych gum do żucia i cukierków lub ssanie plasterków cytryny.
Suchość w ustach – działanie profilaktyczne
W celu zapobiegania wysychaniu jamy ustnej należy spożywać codziennie odpowiednią ilość wody oraz dbać o prawidłowe nawilżenie powietrza. Powinno się także zrezygnować z palenia papierosów.
Ważne jest także unikanie potraw:
- bardzo słonych,
- bardzo ostrych,
- słodkich,
- zbyt zimnych,
- zbyt gorących.
