Zasady komponowania lunchboxu:
1. Na jak długi czas dziecku mają wystarczyć spakowane produkty (im dłuższy tym więcej należy przygotować)
2. Spakuj produkty, które dziecko lubi i łatwe do zjedzenia w sytuacji szkolnej (dysponując małą ilością czasu i miejsca do rozłożenia się z jedzeniem)
3. Komponuj posiłki różnorodnie dbając o to, aby znalazły się tam produkty z każdej grupy (warzywa, owoce, pełnoziarniste zboża, odpowiednie źródła białka i tłuszczu)
4. Dopasuj menu do swoich możliwości – jeżeli masz mało czasu postaw na dania zdrowe i szybkie oraz gotowe produkty o dobrym składzie, mając więcej czasu możesz przygotować posiłki bardziej wymyślne
Czego lepiej unikać w lunchboksie?
1. Produktów szybko psujących się w temperaturze pokojowej (np. sezonowe owoce jak arbuz czy maliny, niektóre rodzaje wędlin i ryb – mogą się zepsuć zanim dziecko zdąży je zjeść, szczególnie w ciepłe dni)
2. Produktów, które dziecku jest ciężko zjeść w warunkach szkolnych (np. sałatki do których zjedzenia należy usiąść spokojnie przy stole i wybierać składniki widelcem)
3. Produktów wymagających odgrzewania
4. Składników i połączeń, które robią się niesmaczne podczas przechowywania (np. mieszając jogurt z kiwi całość stanie się bardzo gorzka w wyniku aktywności enzymatycznej owoców, pokrojona na kawałki rzodkiewka zgorzknieje)
5. Produktów, które cechują się bardzo intensywnym aromatem, przez co dziecko może się wstydzić spożywać ich w obecności kolegów (np. potrawy z dużą ilością czosnku, potrawy z ryb)
6. Produktów, których dziecko nie lubi
Lunchboxy „na szybko”
Składnik lunchboxu Ilości orientacyjne na 1 porcję
Lunchbox „warzywny”
- 5 pomidorków koktajlowych
- 2 marchewki pokrojone w paski
- ½ papryki pokrojona w paski
- 4 rzodkiewki (w całości)
- 1 łodyga selera naciowego
- ½ jabłka
Warzywa umyć, oczyścić i przygotować łatwe do zjedzenia kawałki.
Jak gotować zdrowo i smacznie? Zobacz film i poznaj przepisy polecane przez Annę Starmach:
Kanapki z twarożkiem pietruszkowym
- 4 kromki pieczywa pełnoziarnistego naturalnego
- 1 łyżeczka masła
- 1/3 kostki twarogu półtłustego
- 2 łyżki jogurtu naturalnego
- kilka gałązek pietruszki zielonej
- 8 plastrów ogórka zielonego
Pieczywo posmarować masłem. Twaróg wymieszać z jogurtem i siekaną rzodkiewką. Nałożyć na kanapki, nałożyć plastry ogórka i złożyć kanapki.
Jogurt naturalny z płatkami zbożowymi i kawałkami banana
- 150 g jogurtu naturalnego
- 1 łyżka płatków zbożowych pełnoziarnistych (np. owsiane, orkiszowe)
- ½ banana
Mix nasion i orzechów
- 1 pełna garść nasion i orzechów (np. migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, orzechy nerkowca, pestki dyni, nasiona słonecznika) bez dodatku soli, cukru i tłuszczu
Lunchbox „owocowy”
Świeże owoce
- 1 jabłko
- 1 kiwi
- 10 winogron
- 5 truskawek
- 1 marchewka
Owoce umyć, oczyścić i przygotować łatwe do zjedzenia kawałki. -
Kanapki z masłem orzechowym i bananem
- 4 kromki pieczywa pełnoziarnistego naturalnego
- 4 łyżki masła orzechowego (z arachidów lub innych orzechów)
- 1 banan
Pieczywo posmarować masłem orzechowym, nałożyć plastry banana i złożyć przygotowując kanapki. -
Pasta twarogowo – warzywna z chrupkami wielozbożowymi
- 1/3 kostki twarogu półtłustego
- ½ marchewki
- 3 krążki cebuli
- 1/3 cukinii
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- 1 łyżeczka oliwy
- świeży szczypiorek
- 3 kromki pieczywa chrupkiego pełnoziarnistego
Warzywa (marchew, cebula, cukinia) oczyścić i pokroić oraz umieścić w rondelku z dodatkiem oliwy i niewielkiej ilości wody. Dusić do miękkości. Warzywa wymieszać z twarogiem, szczypiorkiem i przecierem pomidorowym, delikatnie doprawić do smaku pieprzem. Nałożyć do opakowania. Pieczywo chrupkie podzielić na mniejsze kawałki (łatwe do zjedzenia „na raz”).
Lunchbox „bardzo odżywczy”
Paski warzyw z dipem z hummusu
- 1 marchewka
- 1/3 ogórka
- 1/3 cukinii
- ½ papryki
- 5 łyżek hummusu
* z warzyw przygotować paski warzywne. Hummus przyprawić lubianymi przez dziecko przyprawami i nałożyć do opakowania.
*hummus można kupić gotowy o właściwym składzie lub przygotować samemu z ciecierzycy, pasty sezamowej z dodatkiem soku z cytryny i wody
Kanapki z serem i wędliną
- 4 kanapki z pieczywa pełnoziarnistego naturalnego
- 2 plastry wędliny drobiowej (o naturalnym składzie)
- 2 plastry sera żółtego
- 2 liście sałaty
- ½ ogórka kiszonego
- 4 plastry pomidora
- 1 łyżeczka masła Przygotować kanapki z pieczywa posmarowanego masłem z dodatkiem wędliny, sera i warzyw. -
Kefir z musem owocowym
- 120 g kefiru naturalnego
- ½ banana
- 1/3 szklanki truskawek (świeżych lub mrożonych) Banana zblendować z truskawkami, nałożyć do opakowania mus owocowy i kefir.
Szybkie placuszki z marchewki i płatków jaglanych z rodzynkami
- 2 marchewki
- 1 jajko
- 2 łyżki mąki pełnoziarnistej
- 5 łyżek płatków jaglanych
- 1 łyżka rodzynek
- 1 łyżka oleju słonecznikowego
- szczypta cynamonu
Marchewkę potrzeć na drobne wiórki. Wszystkie składniki wymieszać na masę, wykładać na blachę i piec placuszki (temperatura 180 st.C, czas pieczenia około 25 minut). Placuszki można też smażyć na patelni – wtedy należy olej pozostawić do posmarowania patelni pędzlem silikonowym.
Lunchboxy „dla zaawansowanych”
Lunchbox „czekoladowy”
Placki cukiniowe* z soserm jogurtowo-rzodkiewkowym - ½ dużej cukinii
- 1 średni ziemniak
- 3 krążki cebuli
- ½ jajka
- 5 łyżek mąki pełnoziarnistej
- 1 łyżeczka oliwy
- 3 łyżki jogurtu naturalnego
- 3 łyżki twarogu półtłustego
- 3 rzodkiewki
Cukinię, ziemniaki i cebulę zetrzeć na grubych oczkach. Wymieszać z jajkiem i mąką oraz oliwą i upiec na blasze wyłożonej papierem do pieczenia (temperatura 180 st.C, czas pieczenia około 25 minut). W międzyczasie przygotować sos mieszając jogurtm twaróg i drobno siekaną rzodkiewkę. *placki cukiniowe można przygotować w większej ilości i przechowywać przez kilka dni
Wrappy z sałatką i wędliną
- 1 tortilla pełnoziarnista*
- 4 plastry wędliny (drobiowej lub wieprzowej o możliwie małej zawartości konserwantów)
- 2 liście sałaty
- 1/5 papryki
- 1 krążek czerwonej cebuli
- ½ ogórka kiszonego
- 1 łyżka jogurtu naturalnego
- ½ łyżeczki przecieru pomidorowego
Jogurt wymieszać z przecierem pomidorowym. Posmarować sosem tortillę, nałożyć rozdrobnione składniki i zawinąć tortillę z farszem. Kroić na mniejsze, łatwe do zjedzenia kawałki. tortillę można kupić w formie gotowej (powinna być przygotowana z mąki, wody z dodatkiem oleju roślinnego, ale bez dodatku tłuszczów utwardzonych i konserwantów).
Tortillę można też przygotować z następującego przepisu: 2 szklanki mąki pszennej, 1/2 łyżeczki soli niskosodowej, 3 łyżki masła, 2/3 szklanki wrzącej wody. Składniki połączyć, uformować kulę i odstawić na godzinę. Następnie podzielić na 10 części, rozwałkować na cieniutkie placki i wypiekać na suchej patelni. Po usmażeniu zawinąć w wilgotną ściereczkę, żeby były elastyczne.
Krem czekoladowo-orzechowy z owocami - 1 szklanka mleka
- 2 łyżki masła orzechowego (najlepiej z orzechów laskowych)
- 1 łyżeczka kakao
- 1 łyżka miodu
- 2 łyżki mąki kukurydzianej
- ½ pomarańczy
Mleko rozmieszać z masłem orzechowym, kakao, miodem i mąką kukurydzianą. Gotować na małym ogniu cały czas mieszając do uzyskania konsystencji budyniu. Nałożyć do opakowania na wierzchu układając kawałki obranej pomarańczy.
Mix warzyw i owoców
- 6 pomidorów koktajlowych
- 2 różyczki kalafiora
- 1 marchewka
- ½ gruszki
- 6 winogron
Przygotować łatwe do zjedzenia kawałki owoców i warzyw.
Lunchbox „czerwony”
Zawijane omleciki dyniowe z żółtym serem i sosem pomidorowym - 1 jajko
- 4 łyżki pure dyniowego (może być też świeża dynia tarta)
- 2 łyżki mleka
- 4 łyżki mąki gryczanej
- ½ łyżki oleju słonecznikowego
- 3 łyżki tartego żółtego sera
- 1 łyżka przecieru pomidorowego
- 1 łyżka jogurtu naturalnego
- 1 łyżka awokado
- 1 garść świeżego szpinaku
Wymieszać jajko, pure dyniowe z mlekiem i mąką gryczaną oraz olejem. Usmażyć beztłuszczowo omlet. W międzyczasie przygotować sos z jogurtu, awokado i przecieru pomidorowego. Omlet posmarować sosem, nałożyć ser i szpinak. Zawinąć w roladkę i kroić na mniejsze, łatwe do zjedzenia kawałki.
Domowe ciasteczka owsiane z orzechami i pastą z marchewki i soczewicy
- 4 ciasteczka owsiane*
- 1 marchew
- 2 łyżki czerwonej soczewicy
- 1 jabłko
- szczypta cynamonu
Marchew i soczewicę ugotować. Jabłko potrzeć, dodać do marchew i soczewicę i zblendować na krem dodając szczyptę cynamonu do smaku. Nałożyć krem do opakowania razem z ciasteczkami.
*ciasteczka owsiane można przygotować z następującego przepisu:
2 szklanki płatków owsianych, 1 szklanka orzechów i nasion (np. słonecznik, orzechy laskowe, orzechy włoskie, migdały), pół szklanki mąki pszennej pełnoziarnistej, 2 średnie jajka, pół kostki masła, 3 łyżki miodu, pół łyżeczki proszku do pieczenia
Paski papryki faszerowane twarożkiem
- ½ papryki czerwonej
- 1/3 kostki twarogu półtłustego
- ½ ogórka kiszonego
- świeże zioła
Połówkę papryki przekroić wzdłuż na 2 paski.
Twaróg wymieszać z ziołami i potartym ogórkiem. Nałożyć do kawałków papryki i spakować do opakowania.
Mix owoców
- 1 gruszka
- 5 truskawek
- garść borówek amerykańskich Przygotować łatwe do zjedzenia kawałki owoców.
Lunchbox „wykwintny”
Kanapki z pieczonym filetem z kurczaka i domowym pesto
- 4 kanapki z pieczywa pełnoziarnistego naturalnego
- 2 łyżeczki pesto*
- 50 g pieczonego fileta z kurczaka**
- kilka liści rukoli
- ½ pomidora
Pieczywo posmarować pesto, nałożyć dodatki warzywne i pokrojone w plastry mięso. Złożyć kanapki.
*pesto można przygotować z następującego przepisu: 1 doniczka bazylii, 1 ząbek czosnku, 2 łyżki nasion słonecznika lub orzechów włoskich, 1 łyżka tartego parmezanu, 7 łyżek oliwy. Składniki zblendować na masę pesto.
**filet z kurczaka pieczony można przygotować z następującego przepisu: 200 g fileta z kurczaka, ½ łyżeczki oliwy, ½ łyżeczki musztardy, szczypta oregano. Filet z kurczaka natrzeć dodatkami, zawinąć w folię do pieczenia i upiec (40 minut w 180 st. C).
Szaszłyki owocowe migdałową maślanką
- 1 banan
- kawałek mango
- 6 truskawek
- 6 winogron
- 150 g maślanki
- 2 łyżki płatków migdałowych
- 1 łyżeczka miodu
Dodatkowo długie wykałaczki
Owoce oczyścić, pokroić na duże kawałki i nabić na szaszłyki.
Płatki migdałowe sprażyć na patelni. Maślankę wymieszać z miodem i płatkami migdałowymi, nałożyć do pojemnika.
Ciasto szpinakowo – orzechowe
- 2 kromki ciasta szpinakowo – orzechowego* Nałożyć ciasto do opakowania. *ciasto można przygotować z następującego przepisu: 150 g szpinaku świeżego lub mrożonego (najlepszy jest od razu siekany), 5 łyżek soku cytrynowego, skórka starta z 1 pomarańczy (ekologicznej), 100 ml oleju rzepakowego, 300 g mąki pełnoziarnistej, 3 średnie jajka, 8 łyżek miodu, szczypta soli, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, 80 g łuskanych orzechów włoskich, 2 łyżki rodzynek.
Szpinak zblendować z olejem, sokiem z cytryny, mąką i skórką pomatańczową oraz miodem na możliwie jednolitą masę. Jajka ubić na puszystą pianę. Wszystkie składniki ciasta wymieszać. Formę keksówkę wyłożyć papierem do pieczenia, nalać masę ciasta i piec przez około 45 minut w 185 st. C.
Sałatka ze świeżych warzyw w kopercie z sałaty
- 4 duże liście sałaty
- 1/3 ogórka zielonego
- ½ papryki
- 6 oliwek czarnych
- 1 krążek czerwonej cebuli
- 2 rzodkiewki
- 1 łyżka oleju z pestek winogron
- szczypta pieprzu
Warzywa pokroić na średnie kawałki (z wyjątkiem sałaty), wymieszać dodając olej i delikatnie przyprawiając pieprzem do smaku. Sałatkę nałożyć do liści sałaty i zawinąć.