Pęcherz moczowy to narząd w podbrzuszu, do którego jest doprowadzany mocz (wytwarzany przez nerki), a następnie wydalany przez cewkę moczową. Pojemność pęcherza u dorosłego człowieka wynosi 250-500 ml. Zbudowany jest z tkanki mięśniowej i może zostać zaatakowany przez nowotwory złośliwe.
Zobacz także: Choroby pęcherza moczowego – czynniki zwiększające ryzyko stanów zapalnych
Rodzaje raka pęcherza moczowego – rak nabłonka przejściowego, gruczolakorak, rak płaskonabłonkowy
Pierwszy rodzaj raka pęcherza moczowego, który zdarza się najczęściej to rak nabłonka przejściowego. Stanowi on około 90% wszystkich przypadków tej choroby. Kolejny rodzaj to tzw. gruczolakorak, który jest wynikiem przebytej w przeszłości radioterapii lub długotrwałych, wciąż powracających infekcji dróg moczowych. Najbardziej agresywny jest ostatni rodzaj nowotworu pęcherza: rak płaskonabłonkowy. Stosuje się również rozróżnienia na nowotwór inwazyjny oraz nieinwazyjny. Inwazyjny nacieka na błonę mięśniową pęcherza i stanowi ok. 30 proc. przypadków zachorowań. Nieinwazyjny rak nie nacieka na mięśniówkę i zdarza się o wiele częściej niż inwazyjny. Wszystkie typy dotykają głównie starszych osób po 55. roku życia. Najwięcej rozpoznań dotyczy mężczyzn - chorują oni czterokrotnie częściej niż kobiety. W Polsce rak pęcherza znajduje się na 5. miejscu pod względem częstości diagnozowania nowotworów złośliwych w grupie mężczyzn, u kobiet – na 14. Najbardziej narażeni na tę chorobę są palacze tytoniu oraz osoby, które mają bliski kontakt z chemikaliami z zakresu przemysłu skórzanego, gumowego, naftowego, tekstylnego i metalowego.
Objawy wskazujące na nowotwór pęcherza moczowego – krwiomocz, pieczenie lub ból podczas oddawania moczu
Symptomy raka pęcherza moczowego są dość niespecyficzne i zdarzają się również w innych chorobach. Podstawowym objawem, po którym niezwłocznie należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje na odpowiednie badania, jest krwiomocz. Czasami towarzyszy temu ból lub pieczenie w trakcie oddawania moczu. Objawami, które mogą wskazywać na nowotwór, są również: częstsze korzystanie z toalety,intymnych lub stałe uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza moczowego. W stopniu zaawansowanym raka pojawia się ból w podbrzuszu i w okolicy lędźwiowej, trudności w oddawaniu moczu lub całkowity bezmocz. Objawy nowotworu są często podobne do zwykłego zapalenia pęcherza moczowego, co może być przyczyną zaniedbywania tych objawów i jest dużym szokiem po zdiagnozowaniu prawdziwego podłoża dolegliwości.
Rozpoznanie raka pęcherza moczowego - cystoskopia
W sytuacji podejrzenia nowotworu pęcherza moczowego chory koniecznie musi zostać skierowany na badanie USG oraz cytologię osadu moczu. W przypadku złych wyników tych dwóch badań wykonuje się cystoskopię, czyli badanie pozwalające na obejrzenie pęcherza moczowego poprzez urządzenie optyczne, które jest wprowadzane do organizmu poprzez cewkę moczową. Dzięki tej technice można zaobserwować nawet najmniejsze zmiany nowotworowe (szczególnie umożliwia to cytoskopia w świetle niebieskim). Bardzo istotne jest wczesne rozpoznanie choroby, ponieważ wtedy można ją całkowite wyleczyć, dlatego niezbędne jest udanie się do lekarza nawet z najmniejszą dolegliwością.
Leczenie raka pęcherza moczowego - elektroresekcja przezcewkowa guza, cystektomia radykalna
Ustalenie sposobu leczenia raka pęcherza moczowego zależy od stadium zaawansowania w chwili rozpoznania choroby. W przypadku raka nienaciekającego błony mięśniowej stosuje się metodę leczenia zwaną elektroresekcją przezcewkową guza (TURBT). W przypadku guza z grupy umiarkowanego lub wysokiego ryzyka często zdarza się, że po upływie 4-6 tygodni po TURBT wykonuje się kolejną resekcję przezcewkową, aby upewnić się co do usunięcia zmian nowotworowych. W sytuacji raka naciekającego na błonę mięśniówki najczęściej konieczne jest wycięcie całego pęcherza moczowego (tzw. cystektomia radykalna). W zastępstwie tworzy się w jelicie wstawkę, która ma za zadanie odprowadzać mocz. W niektórych przypadkach terapia jest uzupełniana chemioterapią lub radioterapią. Po zakończeniu leczenia przez pierwsze dwa lata pacjent powinien kontrolować swój stan zdrowia co 3 miesiące, a przez kolejne 3 lata co 6 miesięcy. W przypadku raka pęcherza moczowego monitorowanie zdrowia jest konieczne do końca życia, ponieważ często zdarzają się nawroty z progresją.
