Przez pęcherz moczowy przechodzi dziennie około dwóch litrów wyprodukowanego przez nerki moczu, który następnie jest wydalany z organizmu przez cewkę moczową. Najczęstszą dolegliwością związaną z pęcherzem moczowym jest zapalenie powstałe na skutek gromadzących się bakterii. Choroby układu moczowego nie mogą być bagatelizowane. Niepokój powinien wzbudzić ból przy oddawaniu moczu, a zwłaszcza krwiomocz, który może oznaczać groźne schorzenia.
Gdzie jest pęcherz moczowy i do czego służy?
Umiejscowienie pęcherza sprawia, że jego struktura jest chroniona przez kości miednicy. Sam narząd składa się głównie z mięśni, tkanki łącznej i naczyń krwionośnych. Jego głównym mięśniem jest tzw. wypieracz, który umożliwia zmniejszanie się pęcherza podczas skurczu, czyli w chwili oddawania moczu. Cewka moczowa wychodzi z dolnej części narządu i wyprowadza mocz na zewnątrz organizmu.
Jednorazowa pojemność pęcherza to około 250 ml. Wytworzony przez nerki mocz spływa do pęcherza przez cały czas, powodując jego napełnianie i cykliczne opróżnianie za pomocą cewki moczowej. Narząd ma zmienny kształt – napełniony przypomina kulę, a po opróżnieniu ulega spłaszczeniu. Dziennie przepływa przez niego około dwóch litrów moczu.
Pęcherz moczowy wykazuje zmienność płciową. U kobiet jest lżejszy i ma krótszą cewkę moczową (zaledwie 4 cm), a u mężczyzn opiera się dnem na gruczole krokowym, a długość cewki wynosi aż około 20 cm. Przebiega od pęcherza przy gruczole krokowym i wzdłuż prącia aż do ujścia.
Ból pęcherza moczowego częstym objawem stanów zapalnych
Pęcherz moczowy jest narażony przede wszystkim na działanie bakterii, które mogą się do niego przedostać bezpośrednio z cewki moczowej. Najczęściej są to pałeczki okrężnicy oraz bakterie jelitowe, które gromadzą się często na skutek niewłaściwej higieny lub kontaktu z zakażonym przedmiotem np. ręcznikiem. Zapalenie zazwyczaj dotyka błony śluzowej pęcherza.
Jest częstym schorzeniem u kobiet (zwłaszcza tych aktywnych seksualnie pomiędzy 20 a 50 rokiem życia), ponieważ cewka moczowa jest znacznie krótsza niż u mężczyzn. Jej zewnętrzne ujście zlokalizowane jest w niewielkiej odległości od odbytu, co tylko zwiększa ryzyko wniknięcia drobnoustrojów do dróg moczowych. Ryzyko jest większe również w przypadku kobiet stosujących doustną antykoncepcję, będących w ciąży lub po menopauzie. Zapalenie górnych dróg moczowych może również przenieść się do pęcherza.
Pierwszym objawem stanu zapalnego jest świąd i pieczenie, które nasila się zwłaszcza przy oddawaniu moczu. Można zaobserwować częstsze wizyty w toalecie spowodowane odczuwanym parciem na pęcherz, przy jednoczesnym oddawaniu niewielkich ilości moczu. W zaostrzonych stanach w moczu mogą znaleźć się śladowe ilości krwi. Postępowanie lecznicze opiera się na lekach przeciwzapalnych i odkażających drogi moczowe.
Inne choroby pęcherza moczowego
Osoby starsze, zwłaszcza po 60 roku życia, są w grupie podwyższonego ryzyka zachorowań na nowotwór pęcherza moczowego. W przeciwieństwie do stanów zapalnych zmiany nowotworowe dotykają trzykrotnie więcej mężczyzn niż kobiet. Okazuje się, że na nowotwór pęcherza moczowego cierpią głównie palacze. Większe ryzyko występuje po radioterapii, jeżeli naświetlane było podbrzusze. Rak może być też groźnym powikłaniem przewlekłych i nieleczonych stanów zapalnych w obrębie pęcherza.
Objawy nowotworu są niecharakterystyczne, co może opóźnić właściwą diagnozę. Dlatego pojawienie się krwi w moczu powinno zwiększyć czujność i sprowokować wizytę u specjalisty. Nowotwór jest często diagnozowany dopiero w stadium zaawansowanym, kiedy występuje już ból kostny, ból w odcinku lędźwiowym oraz narastający problem z oddawaniem moczu, a nawet tzw. bezmocz.
Leczenie i prognoza zawsze zależą od stopnia rozwinięcia nowotworu. W stadium początkowym terapia może ograniczyć się do wycięcia samego guza, ale zaawansowane stadium raka często wiąże się z koniecznością wycięcia całego pęcherza. W każdym przypadku stosuje się dodatkowo chemioterapię.
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o zapaleniu pęcherza moczowego:
Infekcja pęcherza moczowego – jak jej zapobiegać i łagodzić dolegliwości?
Aby uchronić się przed infekcją, należy przestrzegać zasad higieny intymnej i nie bagatelizować utrzymujących się lub powtarzających się bez określonej przyczyny dolegliwości ze strony układu moczowego. Ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Radę powinny wziąć do siebie zwłaszcza te osoby, które od wielu lat palą papierosy.
Dolegliwości stanu zapalnego można łagodzić domowymi sposobami. Ból zmniejsza się pod wpływem ciepłej temperatury – uzasadnione jest więc leżenie pod kołdrą i picie ciepłej herbaty. Efekty przynosi też moczenie okolic intymnych w ciepłej wodzie z dodatkiem naparu z rumianku lub skrzypu, ponieważ mają one działanie kojące i przeciwzapalne.
