Gruszka jest pysznym owocem, który mimo swojej słodyczy nie ma wielu kalorii. W czasach starożytnych jej uprawą zajmował się sam Juliusz Cezar, a medycyna naturalna od wieków docenia jej prozdrowotne właściwości. Gruszka dostarcza organizmowi wielu witamin i składników mineralnych, takich jak potas, fosfor, sód, żelazo, jod, wapń, magnez. To bogate źródło kwasów owocowych – jabłkowego i cytrynowego. Gruszki, mimo iż są owocami typowo jesiennymi, to mogą być z powodzeniem spożywane przez większość roku, ponieważ są łatwe w przechowywaniu.
Zdrowotne właściwości gruszki
Gruszka wykazuje liczne właściwości prozdrowotne.
1. Wspomaga układ krążenia
Dzieje się tak dzięki zawartości potasu, który pozytywnie wpływa na pracę układu krążenia. Zapobiega rozwojowi nadciśnienia tętniczego i łagodzi je. Zmniejsza ryzyko zlepiania się płytek krwi, a w związku z tym przeciwdziała rozwojowi miażdżycy oraz uszczelnia naczynia włosowate.
2. Jest dobra dla cukrzyków i osób na diecie
Dzięki małej zawartości kalorii gruszka zalecana jest jako składnik diety osób odchudzających się. Dodatkowo ma niezbyt dużą wartość indeksu glikemicznego, który wynosi jedynie 30 - jest wiec dobrym owocem dla osób, które powinny dbać o odpowiedni poziom cukru we krwi.
3. Likwiduje zaparcia
Owoc ten polecany jest przy zaburzeniach pracy przewodu pokarmowego. Likwiduje zaparcia, łagodzi stany zapalne układu pokarmowego i wspomaga proces trawienia. Ale uwaga - spożywane w nadmiarze gruszki mogą spowodować biegunkę.
4. Łagodzi gorączkę i stany zapalne
Ze względu na działanie przeciwgorączkowe gruszkę powinno się jeść podczas różnego rodzaju schorzeń, którym towarzyszy podwyższona temperatura ciała. Napar ze świeżych gruszek wspomaga leczenie przeziębień, uporczywego kaszlu, bólu głowy. Jedzenie gruszek w naturalnej medycynie zalecane jest osobom zmagającym się z zapaleniem dróg moczowych, stanem zapalnym gruczołu krokowego i kamicą nerkową.
5. Przyspiesza gojenie się ran
Napar ze świeżych gruszek używany jest do przygotowania okładów, które łagodzą owrzodzenia i przyspieszają proces gojenia się ran.
6. Pomaga usunąć nadmiar wody z organizmu
Gruszka wykazuje właściwości przeciwutleniające i moczopędne, które pomagają usunąć nadmiar wody z organizmu, redukując tym samym nieestetyczne obrzmienia i tzw. wodny cellulit.
7. Działa korzystnie na skórne dolegliwości
Jako że gruszki są skarbnicą wielu witamin, mają właściwości upiększające. Pomagają walczyć ze skórnymi niedoskonałościami, a zwłaszcza problemem nadmiernie przetłuszczającej się skóry. Ekstrakt z gruszek wykorzystywany jest do produkcji szamponów do włosów. Sprawia, że włosy stają elastyczne, i zapobiega rozdwajaniu końcówek. Gruszki stanowią dość rzadką przyczynę reakcji alergicznych, w związku z czym podawane są jako jeden z pierwszych pokarmów małym dzieciom.
Dlaczego warto jeść gruszki? Zobacz nasz film.
Gruszka – pochodzenie
Gruszka obok wielu cennych właściwości leczniczych doceniana jest przede wszystkim z powodu walorów smakowych. Gruszki przybyły ze starożytnej Persji do Grecji i Rzymu. Z krajów tych rozprzestrzeniły się na pozostałą część Europy na przełomie XVII i XVIII w. Obecnie największe plantacje gruszki znajdują się we Francji i Belgii. Produkcja gruszek w Polsce kształtuje się na poziomie około 60 000 ton rocznie. Obecnie w Polsce obserwuje się przewagę importu nad eksportem gruszek.
Najpopularniejsze w Polsce grusze i gruszki
Gruszka to owoc gruszy (z łac. Pyrus), czyli drzew z rodziny różowatych (z łac. Rosaceae). Istnieje wiele gatunków grusz, które łatwo krzyżują się ze sobą, tworząc nowe podgatunki. Grusze najlepiej rosną w siedliskach żyznych d ciepłych. Najbardziej rozpowszechnionym w Polsce gatunkiem gruszy jest grusza pospolita (z łac. Pyrus communis), zwana też polną. Z kolei liczba odmian gruszki sięga nawet kilku tysięcy. Najbardziej popularną w kraju odmianą gruszek jest konferencja, a na drugim miejscu znajduje się lukas. Konferencja charakteryzuje się dużym owocem o wydłużonym i wrzecionowatym kształcie. Na popularności z każdym rokiem zyskuje gruszka azjatycka, zwana też japońską, chińską, orientalną, wodną.
Owoce gruszki
Gruszka to owoc o wydłużonym i lekko stożkowatym przy szypułce kształcie. Pokryta jest skórką zjadliwą, matową, dość grubą, ziarnistą, o żółto-zielono-brązowym kolorze. Miąższ gruszki jest biało-żółtawy, bardzo słodki, soczysty, nieco aromatyczny. Zawiera liczne komórki kamienne. Owoce osiągają dojrzałość zbiorczą w końcu września lub na początku października.
Jakie gruszka ma witaminy?
Gruszka jest owocem bogatym w wiele witamin. W 100 g gruszki znajduje się:
- 23 IU witaminy A,
- 5,3 mg witaminy C (kwas askorbinowy),
- 0,9 mg witaminy B3 (niacyna),
- 0,4 mg witaminy E,
- 0,037 mg witaminy B2 (ryboflawina),
- 0,02 mg witaminy B6,
- 0,019 mg witaminy B1 (tiamina),
- 0,010 mg witaminy B9 (kwas foliowy),
- 0,0044 mg witaminy K.
Gruszka – wartości odżywcze
Wartości odżywcze gruszki w 100 g przedstawiają się następująco: wartość energetyczna 244 kJ (58 kcal), białka 0,6 g, węglowodany 14,4 g, tłuszcze 0,2 g, woda 84,5 g. Co zawiera jeszcze gruszka? Owoc ten to wspaniałe źródło mikro- i makroelementów. 100 g gruszki dostarcza:
- 118 mg potasu,
- 15 mg fosforu,
- 12 mg wapnia,
- 8 mg magnezu,
- 2 mg sodu,
- 0,3 mg żelaza,
- 0,15 mg cynku,
- 0,06 mg miedzi,
- 0,06 mg manganu,
- 0,001 mg jodu.
Popularne potrawy z gruszką
Gruszka to doskonały dodatek do deserów i koktajli. Przyrządza się z niej dżemy, a po wysuszeniu doskonale nadaje się na kompot. Gruszka idealnie komponuje się z serami i drobiem. Stanowi częsty składnik sałatek i sosów. Jedno z bardziej znanych dań z gruszką w roli głównej to gruszka w winie. Niezbędne składniki to: 4 średniej wielkości i twarde gruszki, 1,5 szklanki czerwonego, wytrawnego wina, 1 szklanka wody, 3 ziarna ziela angielskiego, 1 laska cynamonu, 4 goździki, 1 strączek kardamonu, 2 łyżki miodu. Gruszki myje się i obiera ze skórki, pozostawiając ogonki. Owoce wkłada się do garnka, zalewa winem i wodą. Dodaje się miód i przyprawy. Owoce gotuje się około 50 minut, obracając od czasu do czasu.
Bibliografia:
1. Łysiak G., Uprawa i odmiany gruszy, Warszawa, Hortpress, 2006.
2. Kunachowicz H., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa, PZWL, 2017.
3. Kopera M., Wolszakiewicz M., Mitek M., Zmiany składu chemicznego owoców wybranych odmian gruszy azjatyckiej i europejskiej w czasie przechowywania, „ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość”, 2005, 2(43), s. 80-88.
