Gorzknik kanadyjski to znana od dawna roślina lecznicza. Z jej cennych właściwości czerpali Indianie. Stosowali gorzknik w łagodzeniu niestrawności, gorączki, kokluszu, dolegliwości wątrobowych, a nawet chorób serca. Obecnie znany jest on zwłaszcza ze wspomagania procesu odchudzania, gdyż stymuluje aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej. Roślina stanowi doskonałe źródło alkaloidów izochinolinowych, takich jak berberyna i hydrastyna.
Gorzknik kanadyjski – wiadomości ogólne
Gorzknik kanadyjski (z łac. Hydrastis canadensis L.) to gatunek wieloletniej rośliny należącej do rodzaju gorzknik (z łac. Hydrastis L.) i rodziny jaskrowatych (z łac. Ranunculaceae Juss.). Rodzimie porasta tereny Ameryki Północnej, w tym szczególnie Kanadę i Stany Zjednoczone Ameryki. W warunkach naturalnych spotkać go można w cienistych i wilgotnych lasach. Jednak ze względu na duży popyt roślina została niemal całkowicie wyniszczona. Coraz częściej spotyka się uprawy gorzknika kanadyjskiego, lecz w Europie, w tym też w Polsce, roślina jest jeszcze mało popularna.
Właściwości i działanie gorzknika kanadyjskiego
Gorzknik kanadyjski ma właściwości prozdrowotne. Surowiec zielarski stanowi kłącze gorzknika kanadyjskiego (z łac. Hydrastis rhizoma), w którego składzie znajdują się m.in.: alkaloidy izochinolinowe (kanadyna, hydrastyna, berberyna), związki tłuszczowe, olejki eteryczne, sole mineralne, fitosterole, kwas chlorogenowy, żywice. Roślina uważana jest za jeden z najlepszych naturalnych antybiotyków.
Gorzknik kanadyjski wykazuje działanie: przeciwbakteryjne, przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne, przeciwpierwotniakowe, przeciwcukrzycowe, ściągające, tonizujące, przeciwrakowe, przeciwnadciśnieniowe, antydepresyjne. Dodatkowo obniża poziom cholesterolu we krwi. Ze względu na zawartość berberyny roślina wspomaga proces odchudzania. Zwiększając termogenezę ciała, intensyfikuje spalanie tłuszczu, w tym zwłaszcza w okolicach brzucha. Gorzknik kanadyjski reguluje przemianę materii i apetyt, zwiększa wytwarzanie żółci i wydzielanie soku żołądkowego. Łagodzi objawy niestrawności, bóle brzucha, wzdęcia i zaparcia. Znalazł też zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 2 i zespołu metabolicznego. Zmniejsza oporność na insulinę, wspomaga glikolizę (rozkład cukru w komórkach), spowalnia proces rozkładu węglowodanów w jelitach, sprzyja namnażaniu się pożytecznych bakterii w układzie pokarmowym.
Roślina ma działanie immunomodulujące, tj. wspomaga pracę układu odpornościowego. Mobilizuje go do walki z chorobotwórczymi drobnoustrojami, przy czym nie niszczy pożytecznej flory. Stąd też gorzknik kanadyjski polecany jest na Candida, czyli rodzaj grzybów zaliczany do rzędu drożdżaków, oraz bakterie Escherichia Coli i Helicobacter pylori. Roślina stosowana jest także w nieżycie górnych dróg oddechowych ze względu na działanie wykrztuśne i przeciwkaszlowe. Zwalcza stany zapalne błony śluzowej (nosa, jamy ustnej, gardła). Stosowana jest w leczeniu paradontozy, stanów zapalnych zatok, spojówek, dziąseł. Dodatkowo w przypadku schorzeń macicy, gdyż pobudza jej skurcze.
Dlaczego warto leczyć się ziołami? Dowiesz się tego z filmu:
Gorzknik kanadyjski – zastosowanie w kosmetyce
Gorzknik kanadyjski znalazł zastosowanie w kosmetyce. Roślina polecana jest zwłaszcza do pielęgnacji cery tłustej, suchej, odwodnionej i skłonnej do trądziku. Łagodzi stany zapalne skóry, wspomaga proces gojenia ran i infekcji grzybiczych, leczenie atopowego lub łojotokowego zapalenia skóry i usuwanie zaskórników.
W kosmetyce wykorzystuje się zwłaszcza ekstrakt z gorzknika kanadyjskiego. Można nim wzbogacić gotowe kosmetyki lub użyć go do produkcji własnych. Sprawdzi się jako składnik odżywki i szamponów do włosów, wcierki do skóry głowy, balsamów do ciała, preparatów do pielęgnacji stóp, kremów do rąk, past do zębów, maseczek, toników i kremów do twarzy.
Ciekawą propozycją jest olejek łagodzący. Do przygotowania go potrzebne są: 0,5 łyżeczki ekstraktu z gorzknika, 3 łyżki oleju konopnego, 1 szklanka oleju z nagietka lekarskiego. Wystarczy wymieszać ze sobą wszystkie składniki i powstałą miksturą smarować zmienioną chorobowo lub wyjątkowo przesuszoną skórę.
Ile kosztuje i gdzie można kupić gorzknik kanadyjski?
Gorzknik kanadyjski możliwy jest do nabycia w wybranych aptekach i sklepach zielarskich lub dzięki sprzedaży internetowej. W ofercie znajdują się gotowe preparaty z gorzknika kanadyjskiego. Za opakowanie 100 kapsułek po 470 mg każda trzeba zapłacić średnio 60 zł. Dodatkowo sprzedawana jest nalewka z gorzknika kanadyjskiego. Opakowanie 100 ml to koszt około 130 zł. Z kolei 5 g ekstraktu z gorzknika kanadyjskiego (stężenie alkaloidów 5%) kosztuje około 12 zł.
Stosowanie gorzknika kanadyjskiego przeciwwskazane jest kobietom w ciąży i karmiącym piersią, osobom o niskiej krzepliwości krwi, nadciśnieniu tętniczym krwi. Z preparatów z gorzknikiem należy zrezygnować przed zabiegiem operacyjnym i świeżo po nim.