Ćwiczenia na dyskopatię kręgów szyjnych powinny być dopasowane do rodzaju i stopnia zaawansowania schorzenia. W ostrej fazie dyskopatii zaleca się unieruchomienie odcinka szyjnego, odpoczynek i minimalną aktywność fizyczną. Ukierunkowana, intensywna kinezyterapia.
Zobacz także:
- Anatomia kręgów szyjnych. Jak ćwiczyć przy bolących kręgach szyjnych?
- Uraz kręgosłupa szyjnego lub lędźwiowego – pierwsza pomoc i objawy
- Kołnierz ortopedyczny – zastosowanie i sposób noszenia. Czym jest kołnierz Schantza?
Dyskopatia szyjna – ćwiczenia
Ćwiczenia kręgosłupa szyjnego przy dyskopatii zwykle rozpoczynają leczenie schorzenia. Odpowiednio dobrana rehabilitacja ruchowa wpływa na zmniejszenie reaktywności włókien nerwowych i innych struktur uciśniętych w kanale kręgowym na wysokości kręgosłupa szyjnego.
Odbarczenie tkanek powoduje ustępowanie dolegliwości i sprzyja centralizacji objawów neurologicznych, takich jak: ból i sztywność poranna obręczy barkowej, parestezje odczuwane w najdalszych punktach dłoni czy zaburzenia czuciowo-ruchowe kończyn górnych. W schorzeniu, jakim jest dyskopatia szyjna, ćwiczenia powinny być dopasowane do rodzaju i stopnia zaawansowania patologicznej zmiany.
Niemałe znaczenie w zaplanowaniu kinezyterapii ma również kierunek wychodzenia dyskopatii. Przykładowo centralna dyskopatia nie wywołuje dolegliwości korzeniowych ze względu na szeroką budowę anatomiczną trzonów kręgów szyjnych i względną elastyczność struktur nerwowych, które pod wpływem kompresji odsuwają się od miejsca zniekształcenia. W wyniku zjawiska diagnoza i leczenie mogą być utrudnione.
Ćwiczenia przy dyskopatii szyjnej wprowadzane są już w ostrej fazie choroby, jednak charakteryzują się pewnymi ograniczeniami. Kinezyterapia zaleca zwykle 1–2 ćwiczenia, które należy powtarzać systematycznie kilka razy dziennie. O czym pamiętać w czasie wykonywania ćwiczeń?
- Ćwiczenia nie powinny pogłębiać bólu, dlatego należy je wykonywać powoli i dokładnie.
- Nie należy urozmaicać zaplanowanego przez specjalistę zestawu.
- Zaleca się unieruchomienie szyi półsztywnym kołnierzem ortopedycznym dla stabilizacji i odciążenia odcinka oraz zapobiegania pogłębianiu się dolegliwości podczas pracy barków i szyi.
Poza tym choremu zalecany jest odpoczynek przez 6. tygodni. Po ustąpieniu najsilniejszych dolegliwości wprowadza się rozbudowane ćwiczenia na dyskopatię kręgów szyjnych.
Dyskopatia kręgosłupa szyjnego – ćwiczenia
W schorzeniu, jakim jest dyskopatia szyjna, ćwiczenia powinny być rozszerzone i kontynuowane w fazie przewlekłej oraz w okresie utajenia objawów w celu podtrzymania wypracowanych efektów rehabilitacji i zapobiegania nawrotom dolegliwości. W okresie zaostrzeń rehabilitacja ruchowa może być wzbogacona wyciągiem szyjnym odbarczającym uciśnięte korzenie nerwowe oraz zimnymi okładami łagodzącymi stan zapalny. Po osiągnięciu kontroli nad bólem wprowadza się ćwiczenia odcinka szyjnego, mające charakter rozciągający, poprawiający zakres ruchów oraz wzmacniający.
Dyskopatia szyjna – przykładowe ćwiczenia rehabilitacyjne
Ćwiczenia kręgosłupa szyjnego przy dyskopatii powinny być poprzedzone krótką rozgrzewką, przygotowującą kręgosłup i obręcz barkową do wysiłku. Zmniejszenie sztywności i wstępne rozluźnienie struktur kręgosłupa i kończyn górnych można uzyskać, wykonując tzw. koci grzbiet, krążenia i wymachy ramion czy ukłon japoński. W dalszym etapie rozpoczynają się właściwe ćwiczenia na dyskopatię szyjną, takie jak:
- siad na taborecie, ręce luźno; skłon głowy w przód, próba dotknięcia brodą mostka; powrót do pozycji wyjściowej; skłon głowy w tył; powrót; 10 razy na stronę, 3 serie;
- pozycja jak wyżej; skłon głowy w bok w lewo; powrót; w prawo; powrót; ramiona i tułów należy utrzymać nieruchomo; 10 razy na stronę, 3 serie;
- pozycja jak wyżej; skręt głowy w lewo; powrót; skręt głowy w prawo; powrót; 10 razy na stronę, 3 serie;
- pozycja jak wyżej; skręt głowy w lewo z jednoczesnym cofnięciem prawego barku; powrót; skręt głowy w prawo z cofnięciem lewego barku; powrót; 10 razy na stronę, 3 serie;
- siad na taborecie, lewa dłoń oparta na lewej skroni; wywieranie parcia ręką na głowę, przy czym głowa stara się powstrzymać opór; napięcie należy utrzymać przez 8 s.; rozluźnienie; zmiana stron; 10 razy na stronę, 3 serie;
- siad na taborecie; dłonie splecione i oparte na czole; ucisk czoła na dłonie, dłonie stawiają opór; napięcie należy utrzymać przez 8 s.; rozluźnienie; 10 razy na stronę, 3 serie;
- siad na taborecie, dłonie splecione i oparte w okolicy potylicy; uciska głowy na dłonie, ręce stawiają opór, napięcie i seria powtórzeń jak wyżej;
- siad na taborecie, ręce luźno; unoszenie i opuszczanie barków; 30 powtórzeń;
- pozycja jak wyżej; krążenia barkami 10 razy w przód, 10 razy w tył;
- leżenie przodem, ręce proste nad głową, czoło oparte o matę, nogi złączone; uniesienie tułowia, przyciągnięcie łokci bokiem do klatki piersiowej, utrzymanie pozycji przez 8 s; powrót do pozycji wyjściowej;
- leżenie na prawym boku, pod głową koc złożony w kostkę, nogi zgięte w biodrach i kolanach, ręce wzdłuż tułowia; naciskanie głową na koc; powrót do pozycji wyjściowej; skłon głowy w kierunku lewego barku; powrót do pozycji wyjściowej; zmiana stron leżenia bokiem; 10 razy na stronę.
Zobacz film: Zdrowy kręgosłup - prawidłowe postawy/czego unikać
Bibliografia:
1. Bowen B., „Diagnostyka obrazowa – kręgosłup”, Urban & Partner, Wrocław 2009;
2. Chojnowska-Depczyńska E. „Dyskopatia. Ćwiczenia”, Literat, Białystok 2017;
3. Owczasek S., „Atlas ćwiczeń korekcyjnych”, WSiP, Warszawa 2009.