Co to jest dna moczanowa i czym się objawia? Dna moczanowa to choroba wywołana zbyt wysokim stężeniem kwasu moczowego w organizmie. Jego kryształki odkładają się w stawach, powodując silny stan zapalny. Artretyzm daje objawy bólowe głównie w zajętych stawach. Skóra w ich obrębie jest zaczerwieniona i obrzęknięta, a dodatkowo pojawiają się gorączka i złe samopoczucie. Chorobę leczy się farmakologicznie oraz za pomocą diety.
Dna moczanowa – objawy i leczenie
Jakie są objawy dny moczanowej? Są one na tyle dokuczliwe, że rozpoznanie choroby nie przysparza większych trudności. Przede wszystkim dokuczają ataki ostrego zapalenia stawów. Zajęty staw jest obrzęknięty, a skóra wokół niego zaczerwieniona i tkliwa. Charakterystyczna jest także miejscowa gorączka. Dna moczanowa najczęściej dotyka stawu śródstopno-paliczkowego, znajdującego się u podstawy dużego palca. Rzadziej objawy choroby pojawiają się w obrębie stawu kolanowego, skokowego lub nadgarstków i palców.
Ból stawów trwa najczęściej od 2 do 4 godzin, pojawia się w nocy lub rano. Objawy, które towarzyszą ostremu zapaleniu stawów, to wysoka gorączka oraz zmęczenie. W zaawansowanych stadiach choroby kryształki kwasu moczowego odkładają się, tworząc guzki dnawe. Duża liczba guzków powoduje przejście choroby w stan przewlekły i powstanie kostnych nadżerek. Zwiększony poziom kwasu moczowego może skutkować także powstaniem kamieni nerkowych i nefropatii moczanowej.
Dna moczanowa daje na tyle uciążliwe objawy, że większość chorych nie zwleka z wizytą u lekarza i poddaniem się leczeniu. Każdy lekarz rodzinny doskonale wie, co to jest dna moczanowa i jakie są jej objawy, dlatego może przepisać leki lub skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty. Ostre ataki dny łagodzone są za pomocą niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Zalecane jest także wykonywanie zimnych okładów oraz stosowanie specjalnej diety.
Lekarz może przepisać kolchicynę, która wskazana jest u osób nietolerujących niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Równie skuteczne są sterydy, jednak mogą one być stosowane wyłącznie po wykluczeniu infekcyjnego zapalenia stawów. Ponadto stosowane są też leki obniżające stężenie kwasu moczowego, np. peglotykaza oraz leki moczopędne. Jeśli chory przeszedł przynajmniej dwa ataki dny moczanowej, lekarz może przepisać profilaktycznie leki zapobiegające kolejnym epizodom, np. leki urykozuryczne lub inhibitory oksydazy ksantynowej. Lekiem, którego chory nie powinien przyjmować na własną rękę jest kwas acetylosalicylowy mogący nasilać objawy dny.
Dna moczanowa – dieta i przepisy kulinarne
Bardzo ważne w leczeniu artretyzmu jest stosowanie specjalnej diety. Jadłospis powinien składać się przede wszystkim z warzyw i owoców, mleka i produktów mlecznych, brązowego ryżu, kaszy gryczanej, zielonej i białej herbaty, herbatek owocowych oraz ziołowych, np. mięty, pokrzywy, skrzypu czy rumianku.
Zobacz także: Jak powinna wyglądać dieta przy dnie moczanowej? Jakich produktów się wystrzegać?
W dnie moczanowej należy zmniejszyć ilość spożywanego mięsa i ryb, ponieważ białka zwierzęce są bogatym źródłem puryn, zwiększających stężenie kwasu moczowego. Dopuszczalne są tylko niewielkie ilości mięsa drobiowego. Nie wolno spożywać zup i sosów przygotowanych na bazie wywarów mięsnych lub kostnych, a także białych tłustych serów, serów podpuszczkowych żółtych i serów topionych. Przy dnie moczanowej trzeba unikać podrobów, nasion strączkowych, kakao i produktów je zawierających, słodyczy, mocnej herbaty i kawy oraz alkoholu, a pomidory należy jeść sporadycznie. Niezalecane są wszelkie diety bazujące na zwiększeniu spożycia białek, np. dieta proteinowa czy Dukana.
W ciągu dnia należy wypijać przynajmniej 3 l płynów, np. wody niskomineralnej, mleka, niesłodzonych kompotów z czereśni, wiśni lub jabłek. Szczególnie dobre efekty daje dieta mleczno-jajeczno-wegetariańska, która pozwala zredukować krystalizację kwasu moczowego aż o 93%. Oto kilka przepisów, które sprawdzą się w leczeniu dny moczanowej:
Makaron w sosie z buraczków
- 1 szklanka makaronu pełnoziarnistego ugotowanego al dente
- 1 duży burak
- 2 kopiaste łyżki półtłustego twarogu
- 1 łyżka jogurtu naturalnego
- 1 łyżka chrzanu
- 2 łyżki ziarna słonecznika
Burak ugotować i zmiksować na gładką masę z jogurtem, chrzanem i twarogiem. Makaron wymieszać z sosem, posypać uprażonymi na patelni ziarnami słonecznika.
Jaglanka z jabłkiem i cynamonem
- 4 łyżki kaszy jaglanej
- 1 szklanka mleka 2%
- 1 jabłko
Kaszę jaglaną opłukać, wrzucić do gotującego się mleka. Gotować na wolnym ogniu aż mleko zostanie wchłonięte przez kaszę. Dodać starte jabłko i doprawić cynamonem.
Gołąbki
- 50 g mielonego mięsa z piersi drobiowej
- 3 łyżki brązowego ryżu
- 1 szalotka
- kilka liści białej kapusty
- 1 łyżka mąki
- bulion warzywny
- przecier pomidorowy
- przyprawy
Zobacz także: Dna moczanowa – leczenie ziołami i domowe, dieta w dnie moczanowej
Ryż ugotować, wymieszać z mięsem i posiekaną szalotką, przyprawić. Liście kapusty wrzucić na wrzątek, parzyć około 10 minut. W ostudzone liście nakładać porcje mięsa i zawijać jak gołąbki. Gotować w wywarze warzywnym przez około 40 minut. Wyjąć gołąbki, a do powstałego wywaru dodać przecier pomidorowy i ulubione przyprawy, zagęścić mąką. Umieścić gołąbki w powstałym sosie i podawać ciepłe.
