Pęcherzyk żółciowy to zbiorniczek objętości 30–50 ml, który leży na pograniczu prawej i lewej połowy wątroby, przylegając do jej dolnej powierzchni. Pęcherzyk składa się z dna, trzonu, lejka i szyjki, a ta przechodzi w przewód pęcherzykowy, łączący się dalej z przewodem wątrobowym wspólnym. Razem tworzą przewód żółciowy wspólny, wyprowadzający żółć do dwunastnicy. Pomiędzy posiłkami pęcherzyk żółciowy napełnia się i miesza swoją żółć z żółcią z wątroby. Po posiłku dochodzi do obkurczenia pęcherzyka i wypływu żółci. Najczęstszą przyczyną usunięcia tego narządu jest ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. W niektórych przypadkach operacja przeprowadzana jest profilaktycznie przy bezobjawowej kamicy. Ważna jest dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego.
Usunięcie pęcherzyka żółciowego
Najczęstszym wskazaniem do operacji usunięcia pęcherzyka żółciowego jest objawowa kamica pęcherzyka żółciowego. Kamica żółciowa należy do chorób należących do najczęstszych chorób leczonych chirurgicznie. Bardzo często kamica żółciowa przebiega bezobjawowo. Złogi w pęcherzyku wykrywane są przypadkowo podczas badania ultrasonograficznego (USG) jamy brzusznej. Jeśli jednak daje objawy, to mogą być to objawy niestrawności, kolka żółciowa, a nawet przewlekłe lub ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. Czasami powikłaniem po przewlekłej kamicy i zapaleniu może być ropniak lub wodniak pęcherzyka. Leczenie nieoperacyjne objawowej kamicy żółciowej czasem jest możliwe, opiera się przede wszystkim na odpowiedniej diecie. Bezobjawowa kamica żółciowa nie jest wskazaniem do operacji, jednak w przypadku cukrzycy, leczenia immunosupresyjnego, a także chorych oczekujących na operacje kardiologiczne, konieczne bywa usunięcie woreczka żółciowego.
Do innych wskazań do operacji pęcherzyka żółciowego należą również polipy i nowotwory.
Dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego
Warto zaznaczyć na początku, że dieta ma podstawowe znaczenie już w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego. Odpowiednia dieta nie tylko może zapobiec samej kamicy, ale również jej powikłaniom i pozwala uniknąć konieczność usuwania pęcherzyka żółciowego.
Warto zaznaczyć, że jedną z głównych przyczyn powstawania kamieni i objawowej kamicy pęcherzyka żółciowego jest otyłość. Bardzo ważne jest więc zapobieganie nadwadze i walka z otyłością.
Czynniki w diecie predysponujące do rozwoju kamicy to:
- nieregularne spożywanie posiłków,
- nadmiar tłuszczów w diecie,
- zbyt dużo cukrów w diecie,
- głodówki,
- zbyt duża nagła utrata masy ciała.
Zawsze warto skonsultować się z dietetykiem, który powie, co można jeść po usunięciu pęcherzyka żółciowego, a także pomoże skomponować jadłospis i przepisy w chorobie woreczka żółciowego i po jego usunięciu.
Co jeść i jak wygląda dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego?
Dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego to tzw. dieta lekkostrawna z graniczeniem tłuszczu. Osoby dorosłe nie powinny przekraczać 50 g tłuszczu dziennie. Należy jednak pamiętać, że nie chodzi tylko o tłuszcz dodawany do potraw, ale o ten w nich zawarty. Produkty bogate w tłuszcz to: mleko, przetwory mleczne, wędliny, mięso, ryby, jaja. Ograniczenie tłuszczu po usunięciu woreczka żółciowego jest konieczne, ponieważ zaburzone jest jego trawienie i wchłanianie. Zabronione jest spożywanie tłuszczów, takich jak boczek, smalec, łój, słonina. W przypadku osób z kamicą pęcherzyka często źle tolerowane są żółtka jaj. Bardzo ważne jest zwiększenie w diecie warzyw i produktów bogatych w witaminy z grupy A, D, E i K jako witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, ponieważ dochodzi do zaburzeń ich wchłaniania poprzez zaburzenia trawienia i wchłaniania tłuszczu.
Ogólne zasady diety po usunięciu pęcherzyka żółciowego to:
- ograniczenie pokarmów wywołujących obkurczanie się pęcherzyka żółciowego (tłustych mięs, żółtek jaj i tłuszczów o wysokiej temperaturze),
- ograniczenie cukrów prostych w postaci np. słodyczy,
- spożywanie co najmniej 2 l płynów w ciągu dnia,
- spożywanie nawet 5 posiłków dziennie w odstępach 2–4 godzin.
- unikanie przyrządzania potraw na głębokim tłuszczu, smażenia,
- stosowanie obróbki pokarmów typu gotowanie, duszenie, pieczenie w rękawie,
- spożywanie warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych.
Przykładowe potrawy mogące znaleźć się w jadłospisie chorego po usunięciu pęcherzyka żółciowego to np. zupa mleczna z kaszą manną, soki warzywno-owocowe, zupy jarzynowe, gotowane ziemniaki, galaretki, biszkopty, risotto z warzywami.
