Emocje, które pojawiają się, gdy słyszymy diagnozę choroby onkologicznej, to często lęk, przerażenie, złość, poczucie utraty kontroli i poczucia bezpieczeństwa. To też smutek, czy szok. To trudne emocje i można domyślać się, jak obciążające myśli mogą się z nimi wiązać. Co zatem robić, by sobie z nimi poradzić?
Zaakceptować chorobę
Pomocna będzie tu znajomość procesu adaptacji do trudnych sytuacji. Wyjaśnia on, że słysząc coś bardzo trudnego, jak np. diagnoza choroby, możemy na początku być w fazie szoku („Jak to możliwe?“). Szok ten następnie przeradza się w zaprzeczenie („To na pewno nie moje wyniki“), a potem w fazę odczuwania dużego gniewu. Po niej następuje moment targowania się – z losem, Bogiem. To czas, kiedy prowadząc dialog wewnętrzny mówimy sobie, że jeśli rozpoznanie okaże się pomyłką, to np. zaczniemy zdrowiej żyć. Po tym etapie następuje etap „depresji“, smutku. A proces adaptacji domyka się w momencie, w którym potrafimy przyjąć, że diagnoza jest rzeczywiście prawdą.
O fazach adaptacji dobrze pamiętać, żeby rozumieć emocje, myśli, które być może pojawią się, gdy usłyszymy informację o chorobie. Dobrze jest tym uczuciom nie zaprzeczać, czy się ich bać – najlepsze, co możemy zrobić, to „być“ w tych uczuciach, starać się je czuć, mówić o nich. I pamiętać, że przyjdzie moment, w którym zaakceptujemy fakt diagnozy i czekającego nas leczenia.
Wsparcie - dlaczego jest takie ważne?
A z kim rozmawiać o tym, co się z nami dzieje? Najlepiej z bliskimi nam osobami, takimi, które potrafią wysłuchać bez oceniania, potrafią towarzyszyć nam w trudnych chwilach, potrafią też milczeć. Zdecydowanie ważne, by w takiej sytuacji dać sobie prawo do niekontaktowania się z osobami, które mają na nas nie najlepszy wpływ – stresują nas, są zbyt krytyczne, agresywne, nie potrafimy z nimi się komunikować. Czas po diagnozie to czas, kiedy szczególnie należy zadbać o swój komfort psychiczny.
Zobacz także: Oncoindex – nowa broń dla pacjentów onkologicznych
Wiele osób duże wsparcie, przede wszystkim to informacyjne, czerpie od innych pacjentów, którzy dłużej chorują. Bardzo często boimy się tego, co nieznajome, więc poziom lęku związany z niewiedzą, jak wygląda leczenie onkologiczne, może być u niektórych wysoki. I tu z pomocą mogą przyjść inni chorujący, których spotkać można w przychodniach, czy szpitalach. Osoby te będą mogły opowiedzieć, jak u nich wyglądało dane leczenie, o czym według nich dobrze pamiętać. Oczywiście, tu także należy zaufać swojej intuicji i unikać tych chorujących, których opowieści będą straszące, czy jednowymiarowe w swych opiniach. W czerpaniu informacji, wskazówek i wsparcia mogą pomóc też fundacje i stowarzyszenia pacjenckie, które zajmują się tematyką leczenia nowotworów.
Czym zajmuje się psychoonkolog? Odpowiedź znajdziesz w filmie :
Bywa oczywiście tak, że po usłyszeniu diagnozy pojawia się potrzeba rozmowy o emocjach i radzeniu sobie w tej nowej sytuacji ze specjalistą - psychologiem, czy psychoonkologiem. Istotną informacją może być fakt, że niemały procent pacjentów korzysta z takiej możliwości i taka konsultacja potrafi dobrze wpłynąć na uspokojenie myśli, zmniejszenie poziomu lęku, czy uzyskanie podstawowych informacji na temat radzenia sobie w leczeniu. Rozmowa z psychologiem jest też ważna, gdy minęło już sporo czasu od diagnozy – 4-6 tygodni, a chory wciąż ma poczucie, że nie „oswoił się“ z tą informacją. Specjalista będzie umiał pomóc w poukładaniu, czy przepracowaniu tego, co się wydarzyło.
Zadbaj o siebie
Myślę jednak, że szalenie istotną rzeczą w radzeniu sobie z emocjami, myślami, zachowaniami w tak trudnym momencie, jest przede wszystkim szczególne zatroszczenie się o siebie – na tyle, na ile czujemy, że jest to możliwe. Dobrze wtedy zastanowić się, czy jest coś, co sprawia nam szczególną przyjemność i moglibyśmy to zrobić, czy mamy jakieś miejsce, które dobrze na nas wpływa i je odwiedzić, albo osoby, w których towarzystwie moglibyśmy przejść przez ten czas oswajania się z diagnozą. Zatroszczenie się o siebie w czasie po diagnozie, to jeden z kluczy do poradzenia sobie z nią.
Fundacja Alivia wspiera pacjentów onkologicznych – sprawdź, jak możesz pomóc!