Rinowirus odpowiada za rozwój jednej z najpowszechniej występujących chorób – przeziębienia. Towarzyszące mu objawy, jak np. katar, kaszel, ból gardła, ustępują zwykle w ciągu tygodnia. W ograniczeniu ryzyka zakażenia bardzo ważną rolę odgrywa unikanie w okresie wzmożonych zachorowań przebywania w zbiorowiskach ludzkich. Niezwykle istotne jest także przestrzeganie higieny osobistej. Nazwa wirusa wywodzi się z języka greckiego od słowa rhin, które oznacza „nos”.
Czym jest rinowirus?
Rinowirus (HRV) jest rodzajem wirusów, czyli cząsteczek organicznych, które nie mają struktury komórkowej, a zbudowane są z kwasów nukleinowych i białek. Zaliczany jest do rodziny pikornawirusów i podzielony został na następujące gatunki: RV-A, RV-B i RV-C. Badacze podkreślają, że istnieje kilkadziesiąt serotypów, czyli odmian rinowirusów w obrębie każdego gatunku. Łącznie zidentyfikowano ich ponad 100. Rinowirus zawiera łańcuch RNA. Najlepiej rozwija się w temperaturze 33–34°C, która panuje w jamie nosowo-gardłowej. Inaktywacja, czyli utrata aktywności, wirusa następuje w pH ≤ 3.
Jak rozmnaża się rinowirus?
Rinowirus, tak jak inne wirusy, nie ma zdolności do samodzielnego rozmnażania. Potrzebuje w tym celu komórek gospodarza, jakim jest człowiek. Po wtargnięciu do ludzkiego organizmu włącza swój materiał genetyczny do genomu człowieka. Na skutek tego programuje ludzkie komórki do wytwarzania nowych wirusów.
Zobaczcie, jak leczyć przeziębienie:
Jak można zarazić się rinowirusem?
Do zakażenia rinowirusem dochodzi najczęściej drogą kropelkową. Infekcja szerzyć się może także na skutek kontaktu z zanieczyszczonymi wirusem przedmiotami.
Za jakie choroby odpowiada rinowirus?
Infekcję rinowirusem uważa się za najczęstszy czynnik odpowiedzialny za rozwój przeziębienia (z łac. Acute nasopharyngitis). Choroba ta ma wiele określeń, w tym: zapalenie nosogardła, ostry nieżyt nosa, choroba przeziębieniowa czy zapalenie błony śluzowej gardła, nosa i krtani. Szacuje się, że omawiany wirus wywołuje od 30% do 50% przypadków tej choroby. Sporadycznie powoduje zapalenie dolnych dróg oddechowych. Rozwój wirusa w tym miejscu utrudnia panująca temperatura, która wynosi około 37°C. Wywołane przez rinowirusy zakażenia predysponują do wystąpienia nadkażeń bakteryjnych. Te z kolei mogą prowadzić do zapalenia zatok, ucha czy gardła.
Badacze informują, że rinowirusy powodują zaostrzenie przewlekłych chorób układu oddechowego, zwłaszcza mukowiscydozy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) i astmy. Dodatkowo osoby zmagające się z tymi chorobami są bardziej podatne na zakażenia rinowirusem w porównaniu z ludźmi zdrowymi.
Jakie objawy daje zakażenie rinowirusem?
Infekcja rinowirusem objawia się: kichaniem, uczuciem zapchanego nosa, wodnistym katarem, obrzękiem błony śluzowej nosa, uczuciem rozbicia, ogólnym osłabieniem organizmu, drapaniem w gardle, bólem gardła, kaszlem, bólem głowy. Dolegliwościom tym towarzyszy podwyższona temperatura ciała, która utrzymuje się do 3 dni. Dodatkowo pojawić się może ból mięśniowy i dochodzi do utraty apetytu.
Objawy przeziębienia wysyłane są w ciągu 16 godzin od ekspozycji na czynnik chorobotwórczy. Ich nasilenie następuje w 2–4 dniu od pojawienia się infekcji. Większość ustępuje w ciągu około 7 dni. Najdłużej, bo nawet przez 2–3 tygodnie, trwa kaszel. Specjaliści donoszą, że mniej połowa zakażeń rinowirusem może mieć bezobjawowy przebieg.
Na czym polega leczenie rinowirusa?
Należy pamiętać, że w leczeniu infekcji wywołanej przez rinowirusy nie sprawdzą się antybiotyki, które działają na bakterie. Leczenie opiera się na łagodzeniu towarzyszących chorobie objawów. Zastosowanie znajdują m.in. leki przeciwkaszlowe, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne czy obkurczające śluzówkę nosa. Bardzo ważny jest odpoczynek. Pomocne okazać się mogą również domowe sposoby leczenia przeziębienia, w tym własnoręcznie przygotowane soki na kaszel i ból gardła, moczenie nóg w wodzie z solą, herbata z sokiem malinowym czy cytryną i miodem. Warto też podjąć suplementację witaminą C, która podnosi odporność.
Bibliografia:
1. Feleszko W., Lądowanie rinowirusów. Przeziębienie, Hokus-Pokus, Warszawa 2009.
2. Jacobs S.E., Lamson D.M., St. George K, Walsh T.J., Human rhinoviruses, „Clinical Microbiology Reviews”, 2013, 26(1), s. 135–162.
3. Cianciara J., Juszczyk J., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Czelej, Lublin 2007.
4. Murray P.R., Rosenthal K.S., Pfaller M.A., Mikrobiologia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
