Niestety krwawienie z odbytu często traktowane jest jako wstydliwe i wiele osób rezygnuje z konsultacji lekarskiej. Tego typu dolegliwości nie muszą być groźne, ale nie wolno ich lekceważyć.
Krwawienia z odbytu po oddaniu stolca
Jest to jeden z częściej konsultowanych przypadków. Krew pojawia się zazwyczaj na papierze toaletowym po oddaniu stolca, a wypróżnieniu towarzyszy pieczenie. W tym przypadku konieczna jest konsultacja z proktologiem, ponieważ krwawienie często związane jest z hemoroidami - żylakami odbytu. Hemoroidy to w rzeczywistości guzki krwawnicze, czyli uwypuklone sploty żył, które łatwo ulegają uszkodzeniu. Tak naprawdę krwawienie z odbytu jest dopiero wczesnym etapem choroby hemoroidalnej , które w pierwszym stadium rozwoju choroby ulegają powiększeniu, a dopiero w kolejnych (istnieją cztery stadia) wypadają na zewnątrz podczas wypróżniania. Krew pochodząca z guzków, widoczna na papierze toaletowym lub w toalecie, jest wówczas świeżo czerwona.
Krwawieniom z hemoroidów często towarzyszy ból i świąd, a z czasem krwawienie się powiększa. W celu potwierdzenia dolegliwości i określenia jej stopnia niezbędne jest badanie per rectum (palcem przez odbyt) oraz endoskopia lub rektoskopia - wziernikowanie końcowego odcinka przewodu pokarmowego.
Zdarza się, że powodem krwi widocznej na papierze toaletowym jest po prostu uszkodzenie naskórka przez zbyt intensywne podtarcie się lub mechaniczne skaleczenie. Jeżeli jednak dolegliwość się powtarza, niezbędna jest konsultacja z lekarzem w celu dalszej diagnostyki.
Leczenie choroby hemoroidalnej w pierwszym etapie polega głównie na stosowaniu profilaktyki zaparć, maści i czopków. Niestety rozwinięte guzki wymagają interwencji chirurgicznej. Stosuje się metodę ich podwiązania specjalnymi opaskami, ale często zdarzają się przypadki, w których konieczne jest ich całkowite usunięcie.
Przyczyny krwawienia z odbytu
Drugą co do częstotliwości występowania przyczyną krwawienia jest szczelina odbytu, która powstaje np. na skutek przewlekłych zaparć, chociaż nie ma jeszcze dokładnie określonych przyczyn powstawania dolegliwości. Objawem, który możemy zaobserwować w domu, poza ostrym bólem przy wypróżnianiu, jest również świeża krew na papierze toaletowym, a rzadziej na stolcu. W tym przypadku leczenie obejmuje przede wszystkim profilaktykę zaparć oraz leczenie miejscowe w postaci maści czy czopków. W skrajnych przypadkach może dochodzić do konieczności interwencji chirurgicznej i wycięcia szczeliny.
Jedną z groźniejszych przyczyn krwawienia z odbytu jest nowotwór jelita grubego, któremu również może towarzyszyć ból i często ma wyczuwalną pod palcem postać guza w kanale odbytu. Dalsza diagnostyka wymaga badania histopatologicznego pobranego wycinka. Jeśli diagnostyka potwierdzi zmienione chorobowo tkanki, leczenie wymaga często radiochemioterapii w połączeniu z zabiegiem operacyjnym.
Niestety nowotwór jelita grubego charakteryzuje się bardzo dużą dynamiką wzrostu. Do jego najczęstszych objawów można zaliczyć: krwawienie jawne bądź utajone, stolce śluzowe, parcie na stolec, uczucie niepełnego wypróżnienia się, wyczuwalny guz (podczas badanie per rectum), zmiana rytmu wypróżnień. Ten typ nowotworu może rozwinąć się w każdej części jelita grubego, aczkolwiek statystyki pokazują, że aż w 75% przypadków powstaje w końcowym odcinku - w zasięgu badania per rectum oraz rektoskopu. Dlatego istotne jest ustalenie przyczyny krwawienia z odbytu i nie lekceważenie nawet małego, ale powtarzającego się krwawienia
Inne przyczyny krwawienia z odbytu to:
- polipy,
- uchyłki,
- zmiany zapalne,
- zmiany naczyniowe.
Tego typu dolegliwości nigdy nie powinny być bagatelizowane, ponieważ uważa się, że większość nowotworów złośliwych jelita grubego rozwija się na podłożu polipa.
W większości przypadków krwawieniu z odbytu towarzyszy ból w okolicy odbytu, ból brzucha, a w bardziej dokuczliwych przypadkach gorączka, a nawet utrata masy ciała. Stąd też diagnostyka powinna być przeprowadzana w oparciu o wywiad lekarski, uwzględniający wszelkie dokuczliwe objawy. Nie wyleczymy tej dolegliwości w domu.
Krwawienie z odbytu w ciąży
Obecność krwi u ciężarnych najczęściej jest spowodowana krwawieniem z hemoroidów, co jest stosunkowo powszechną dolegliwością w tym stanie, zwłaszcza w ostatnim trymestrze. Częstą przyczyną są też szczeliny odbytu, bezpośrednio powiązane z uporczywymi zaparciami, na które często cierpią kobiety ciężarne.
Krwawienie z odbytu u dziecka
Zdarza się, że można zaobserwować zakrwawiony odbyt po oddaniu stolca u dziecka. Poza urazami mechanicznymi śluzówki możliwą przyczyną jest szczelina odbytu. Dolegliwość częściej występuje u chłopców niż u dziewcząt i zazwyczaj związana jest z zaparciami. Zdarza się jednak, że szczeliny powstają na skutek urazów mechanicznych. Nieregularne i płytkie uszkodzenia nabłonka może powodować świąd, który zwykle towarzyszy chorobom pasożytniczym. Krwawienie z odbytu może być spowodowane polipem - w takich przypadkach krew jest zazwyczaj ciemniejsza. U dzieci obserwuje się też krwawienia bez przyczyny, które są jednorazowe i nie powtarzają się zbyt często.
