Decyzja o rodzeniu siłami natury po cesarce może być podjęta po szczegółowym badaniu lekarskim, a sam poród musi odbywać się w szpitalu, gdzie możliwe jest profesjonalne monitorowanie jego postępu i ewentualne rozwiązanie ciąży za pomocą kolejnego cięcia cesarskiego.
Cesarskie cięcie w pierwszej ciąży a drugi poród
Cesarskie cięcie przy pierwszym porodzie zmienia warunki anatomiczne w układzie rodnym. Otwarcie jamy brzusznej pozostawia trwałe ślady – nie tylko w powłokach brzucha, ale i w ścianie macicy. Przecięcie jej powoduje powstanie blizny, która przy kolejnej ciąży jest miejscem zmniejszonej oporności mechanicznej. W trakcie skurczu lub w przebiegu ciąży o znacznej wielkości (np. mnogiej) może dojść do rozejścia się lub pęknięcia ściany macicy i niebezpiecznego dla matki (a tym samym – dla płodu) krwawienia. Ryzyko takiego zdarzenia po cesarce jest większe niż wówczas, gdy pierwsza ciąża zakończyła się porodem drogą pochwową.
Ryzyko porodu naturalnego po cesarce a rodzaj wykonanego zabiegu
Informacja na temat szczegółów operacji przy pierwszym porodzie jest istotna podczas planowania sposobu rozwiązania ciąży po cesarce. Obecnie cięcie cesarskie wykonuje się dwiema metodami:
- klasyczną – gdzie nacięcie ściany macicy przebiega w linii pośrodkowej ciała (pionowej), wysoko w trzonie macicy,
- poprzeczną – przy której cięcie znajduje się niżej (bliżej poziomu spojenia łonowego), w linii poziomej.
Największy odsetek zabiegów wykonywany jest metodą drugą, ale w niektórych sytuacjach (np. przy nieprawidłowym ułożeniu łożyska – nisko, na przedniej ścianie macicy) stosuje się metodę pierwszą. Klasyczna metoda zwiększa ryzyko pęknięcia macicy lub rozejścia się jej ściany przy kolejnym porodzie. Tym samym zmniejsza prawdopodobieństwo zakwalifikowania ciężarnej do porodu naturalnego.
Powyższych metod nie należy utożsamiać ze sposobem otwarcia powłok brzucha przy cięciu cesarskim. Nawet przy kosmetycznym, poziomym nacięciu skóry (tzw. cięcie Pfannenstiela), nacięcie ściany macicy może być pionowe, klasyczne.
Zobaczcie, jak wygląda opieka okołoporodowa w Polsce:
Poród naturalny a przyczyna cięcia cesarskiego przy pierwszej ciąży
Możliwość porodu naturalnego przy drugiej ciąży po cesarce uzależniona jest od przyczyny wykonania cięcia. Jeśli wiązała się ona z przewlekłą chorobą matki, wskazania do wykonania operacyjnego rozwiązania ciąży zwykle pozostają aktualne. Sytuacje takie to np. choroby:
- okulistyczne (zwyrodnienie siatkówki lub stan po jej odwarstwieniu, wysoka krótkowzroczność, zmiany cukrzycowe) – stanowią zdecydowaną większość wskazań do cesarki,
- kardiologiczne (wady serca, kardiomiopatie, niewydolność krążenia),
- pulmonologiczne (niewydolność oddechowa),
- ortopedyczne (nieprawidłowa budowa miednicy albo jej pourazowa deformacja),
- neurologiczne (padaczka, guzy mózgu, krwawienia).
Jeśli cięcie cesarskie wykonane było z powodów dotyczących dziecka lub w związku z przebiegiem porodu, można przy kolejnej ciąży rozważać rodzenie siłami natury. Nie wyklucza tego cięcie cesarskie wykonane wskutek:
- nieprawidłowego ułożenia płodu,
- łożyska przodującego,
- odklejenia łożyska lub wypadnięcia pępowiny,
- ciąży mnogiej,
- wad rozwojowych albo śladów niedokrwienia okołoporodowego płodu.
Poród naturalny po cięciu cesarskim
Decyzja o porodzie naturalnym po cięciu cesarskim musi zostać podjęta przez ciężarną świadomie i w porozumieniu z lekarzem prowadzącym ciążę. Należy rozważyć stan zdrowia chorej, jej historię położniczą, informacje na temat aktualnej ciąży oraz wyniki badań dodatkowych (w tym ultrasonografii). Można wtedy określić, czy płód znajduje się w pozycji główkowej (typowej dla porodów siłami natury i najmniej ryzykownej), jakie jest umiejscowienie łożyska, przekonać się, czy macica w miejscu zbliznowacenia nie jest nadmiernie ścieńczała, co zwiększałoby ryzyko jej pęknięcia. Lekarz powinien przedstawić ciężarnej zagrożenia związane z ewentualnymi powikłaniami porodu drogą pochwową.
Jak zaplanować poród naturalny po cesarce?
Poród naturalny po cesarce musi odbyć się w szpitalu. Odsetek porodów, które kończą się kolejnym cięciem cesarskim, jest bowiem większy niż w przypadku kobiet, które rodziły wcześniej wyłącznie siłami natury. Zwiększone jest ryzyko pęknięcia ściany macicy, gwałtownego krwotoku, przedwczesnego oddzielenia się łożyska. Powikłania te zagrażałyby matce oraz dziecku i niezbędne byłoby natychmiastowe wykonanie cięcia cesarskiego. W przypadku krwotoku konieczne jest też intensywne podawanie płynów i krwi, czego nie można zapewnić poza oddziałem szpitalnym.
Poród naturalny po dwóch cesarkach
Nie ma uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, czy po dwóch cesarkach można rodzić naturalnie. 20–30 lat temu uważano, że po dwóch cięciach cesarskich kobieta w ogóle nie powinna zachodzić w ciążę. Po wprowadzeniu cięcia poprzecznego ograniczenie to zaczęto traktować jako względne. W każdym przypadku – przy planowaniu kolejnej ciąży czy naturalnego porodu – trzeba koniecznie zasięgnąć porady doświadczonego położnika.