Układ hormonalny jest drugim najważniejszym układem w ludzkim organizmie. Właśnie dzięki hormonom kobiety różnią się od mężczyzn, mają inną budowę ciała, inaczej rozkłada się tkanka tłuszczowa, a hormony utrzymują kobiece organizmy w gotowości do rozrodu.
Pierwsza miesiączka
W wieku około 12 lat jajniki zaczynają produkować odpowiednią ilość hormonów płciowych. Jednak wiek 12 lat jest uśredniony - nie powinno budzić obaw pojawienie się pierwszej miesiączki między 9. a 16. rokiem życia. Miesiączka, która pojawi się przedwcześnie, to tzw. menarche praecox i powinna zostać skonsultowana z lekarzem.
Miesiączka to wydalanie z organizmu niezapłodnionego jaja razem z endometrium, czyli wyściółką macicy. Więcej na ten temat: Kiedy pojawia się pierwsza miesiączka? Objawy i przebieg
Nieregularny okres
Przyczyn nieregularnego miesiączkowania u kobiet jest wiele. Mogą to być różne choroby, ale także stres, utrata wagi, przyjmowanie leków, nieregularny tryb życia. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem.
Warto wiedzieć: Nieregularny okres u nastolatek, po ciąży i u dojrzałych kobiet. Jakie są jego przyczyny?
Cykl menstruacyjny
Cykl menstruacyjny dzieli się na fazy:
- faza miesiączkowa (złuszczanie się nabrzmiałej i rozrośniętej pod wpływem hormonów błony śluzowej macicy);
-
faza folikularna (w jajniku pod wpływem hormonu folikulotropowego FSH dochodzi do wzrostu pęcherzyków Graffa oraz wydzielania estrogenu. Narasta także nabłonek błony śluzowej macicy);
- faza owulacyjna (komórka jajowa trafia do jajowodu, gdzie dojrzewa. Jajeczko przebywa w jajowodzie ok. 1 dzień i jeśli nie dojdzie do zapłodnienia obumiera);
-
faza lutealna (pęcherzyk Graafa przekształca się w tzw. ciałko żółte, które wydziela progesteron. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, to ciałko żółte zanika i obniża się poziom produkowanych przez nie hormonów).
Czytaj: Cykl bezowulacyjny – objawy, przyczyny, leczenie
PMS
Zespół Napięcia Przedmiesiączkowego jest uznany ze jednostkę chorobową. Przyczyną pojawiania się słynnego PMS są właśnie hormony regulujące cykl miesiączkowy. Niewyrównany poziom estrogenów i progesteronu sprawia, że kobiety skarżą się na złe samopoczucie, są drażliwe, zachowują się gwałtownie lub agresywnie, miewają napady paniki oraz płaczu, a także cierpią na bezsenność lub wręcz przeciwnie - są nadmiernie senne. Objawami psychicznymi PMS są:
- napięcie;
- rozdrażnienie i poddenerwowanie bez przyczyny;
- napady płaczu, napady histerii, stany paniki;
- bezsenność lub nadmierna senność, ospałość;
- gwałtowne reakcje;
- depresja;
- objadanie się - tzw. zajadanie stresu;
Jednak PMS to nie tylko objawy psychiczne. Podczas oczekiwania na miesiączkę pojawiają się:
- wzdęcia, biegunki lub zaparcia. Występuje także uczucie przepełnienia brzucha, często jest on nabrzmiały, pojawiają się obrzęki jelit;
- bóle w okolicy krzyżowej. Są one niegroźne i wynikają z zatrzymania płynów w macicy;
- bolesność piersi, ich obrzmiałość;
- opuchnięte ręce, nogi, tkanka podskórna;
- bóle i zawroty głowy;
- nudności;
- przed okresem dochodzi także do zatrzymania wody w organizmie, co wiąże się ze wzrostem wagi;
Słynny PMS determinuje życie kobiet. Wpływ hormonów na samopoczucie nie tylko psychiczne, ale i fizyczne jest naukowo potwierdzony. Zdrowa dieta, suplementacja witamin, antykoncepcja hormonalna, aktywność fizyczna są sposobami do walki z Zespołem Napięcia Przedmiesiączkowego. Jednak czasem to za mało i należy skonsultować się z lekarzem w celu podjęcia terapii.
Więcej na ten temat: Zespół napięcia przedmiesiączkowego – objawy. Jak sobie radzić z PMS?