Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum), inaczej czosnek cygański lub cebula czarownic, to roślina, która znana jest już od starożytności. Mimo że nazywana jest czosnkiem to wyglądem w ogóle go nie przypomina. Czosnek niedźwiedzi to roślina dzikorosnąca. Można ją spotkać praktycznie w całej Europie, a także w niektórych regionach Azji. W Polsce czosnek niedźwiedzi zaczyna pojawiać się na przełomie marca i kwietnia. Rośnie głównie w Bieszczadach, Puszczy Kampinoskiej, Białowieskiej i w okolicach Sandomierza. Roślina ma 20-30 cm wysokości, lancetowate liście, białe, przypominające kształtem gwiazdy, kwiaty. Warto zaznaczyć są trujące i ich zjedzenie może mieć bardzo poważne konsekwencje. Najbardziej charakterystyczną cechą czosnku niedźwiedziego jest jednak jego bardzo intensywny czosnkowy zapach.
Jak wykorzystać czosnek niedźwiedzi? Odpowiedz znajdziesz w naszym filmie:
Czosnek niedźwiedzi – jak uprawiać?
Mimo że czosnek niedźwiedzi jest rośliną dzikorosnąca to jego zrywanie jest zabronione. Od 2012 roku decyzją Ministerstwa Środowiska roślina znajduje się pod ochroną. Na szczęście można go uprawiać.
Uprawa czosnku niedźwiedziego nie jest trudna i nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności. Sama roślina nie jest wymagająca, więc może ją hodować praktycznie każdy. Jedyne o czym trzeba pamiętać to to, że roślina najlepiej czuje się zaciemnieniu i lubi niskie temperatury. Należy także regularnie usuwać rosnące wokół niej chwaty i podlewać, zwłaszcza w okresach suszy. Czosnek niedźwiedzi można posadzić w przydomowym ogródku lub na działce.
Czosnek niedźwiedzi – właściwości
Czosnek niedźwiedzi pod względem wartości odżywczych niewiele różni się od tradycyjnego czosnku. Przewyższa go jednak pod względem zawartości siarki. Pierwiastek ten ma korzystny wpływ na wygląd skóry, włosów i paznokci. Siarka bowiem jest głównym składnikiem kolagenu.
Doskonale zwalcza infekcje zarówno bakteryjne, wirusowe, jak i grzybicze (sprawdza się także przy infekcjach intymnych). Dodatkowo siarka ma korzystny wpływ na działanie układu odpornościowego, gdyż wspomaga produkcję immunoglobulin. Zawarte w czosnku niedźwiedzim kwasy fenolowe rozrzedzają wydzielinę zalegającą w oskrzelach, tym samym ułatwiają odkrztuszanie. Warto zaznaczyć, że czosnek niedźwiedzi działa podobnie do antybiotyku, jednak w przeciwieństwie do jego syntetycznej postaci nie niszczy wszystkich bakterii, jedynie te złe.
Czosnek niedźwiedzi powinien znaleźć się w diecie osób, które mają problemy z układem sercowo-naczyniowym. Okazuje się bowiem, że roślina obniża poziom „złego” cholesterolu, a podnosi stężenie „dobrego”. Tym samym chroni przed zawałem serca, udarem oraz miażdżycą.
Na czosnek niedźwiedzi warto zwrócić uwagę także ze względu na adenozynę, której posiada znacznie więcej niż zwykły czosnek. Co to takiego? Substancja ta rozrzedza krew, rozszerza naczynia krwionośne tym samym zapobiega tworzeniu się groźnych zakrzepów. Dodatkowo roślina pomaga wyregulować ciśnienie.
Czosnek niedźwiedzi zawiera także sporo żelaza. Pierwiastek jest niezbędny do produkcji czerwonych krwinek, dodatkowo wchodzi w skład hemoglobiny, która rozprowadza tlen po całym organizmie.
Czosnek niedźwiedzi ma korzystny wpływ na działanie układu pokarmowego. Wspomaga produkcję żółci, co wspomaga trawienie i chroni przed wzdęciami.
Dlaczego warto sięgać po czosnek? Dowiecie się tego z filmu:
Czosnek niedźwiedzi – przeciwwskazania
Mimo że czosnek niedźwiedzi uznawany jest za bezpieczny, to nie każdy może wprowadzić go do diety. Ze względu na właściwości żółciotwórcze powinny na niego uważać osoby, które zmagają się chorobą wrzodową. W ich przypadku zamiast pomóc, zaostrzy przebieg choroby. Uważać powinny także osoby, które przyjmują lekki przeciwzakrzepowe. Choć czosnek niedźwiedzi chroni przed powstawaniem zakrzepów, to przed wprowadzeniem go do diety lepiej skonsultować się z lekarzem. Niektóre badania wskazują, że czosnek może uczulać, dlatego lepiej nie przesadzać z jego ilością. O umiarze muszą pamiętać również kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Czosnek niedźwiedzi – jak stosować?
Czosnek niedźwiedzi można jeść zarówno na surowo, jak na ciepło. W pierwszym przypadku zachowa wszystkie swoje właściwości. Z powodzeniem można go dodawać do sałatek, past, kanapek czy surówek. Na ciepło zaś świetnie komponuje się z kurczakiem, jajkami, wołowiną czy daniami na bazie makaronu. Można z niego zrobić także domowe pesto. Do jego przygotowania potrzeba pięciu wiązek czosnku niedźwiedziego, 100 ml oliwy z oliwek oraz sól i pieprz do smaku. Umyte i odsączone liście zblenduj, dodaj oliwę i przyprawy i dokładnie wymieszaj. Gotowe pesto można przełożyć do słoiczka, przechowywane w ciemnym i chłodnym miejscu może stać nawet kilka miesięcy.