Tauryna (czyli kwas 2-aminoetanosulfonowy) należy do grupy aminokwasów biogennych. Jest organicznym związkiem chemicznym, który występuje w tkankach ludzkich oraz zwierzęcych. Po raz pierwszy wyizolowano ją w XIX wieku z żółci bydlęcej (temu właśnie tauryna zawdzięcza swoją nazwę, taurus to łacińskie słowo określające woła). Tauryna w organizmie odgrywa szereg funkcji: od wspierania rozwoju mózgu, przez transportowanie kreatyny do mięśni, aż po wspomaganie skurczów serca. W latach 70. XX odkryto, że tauryna hamuje procesy kataboliczne zachodzące w mięśniach, a jednocześnie działa anabolicznie. Od tego momentu stała się ona niezwykle popularna wśród sportowców, którzy dążą do zwiększenia masy mięśniowej i zwiększenia swojej wydajności podczas treningów.
Tauryna – co to jest?
Tauryna jest aminokwasem niebiałkowym. Oznacza to, że, w przeciwieństwie do tego, co zwykle uważa się za główną rolę aminokwasów, nie bierze ona udziału w budowaniu mięśni. W żadnym wypadku nie umniejsza to jednak jej znaczenia w organizmie. Największe ilości tauryny zlokalizowane są w sercu, mięśniach szkieletowych, mózgu oraz w siatkówce oka. Proces syntezy tauryny odbywa się z udziałem dwóch innych aminokwasów – cysteiny i metioniny. Właściwości organizmu człowieka do samodzielnej syntezy są ograniczone, w związku z czym jej suplementacja jest czasem niezbędna. Do grup narażonych na ryzyko niedoboru tauryny zalicza się przede wszystkim wegetarian, wegan, osoby w podeszłym wieku oraz osoby, które regularnie uprawiają sport.
Co to jest tauryna i gdzie jej szukać? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie
Tauryna – pochodzenie i występowanie
Taurynę odnaleźć można w następujących produktach spożywczych:
- skorupiaki, ryby, owoce morza,
- mięso indyka,
- wątroba wołowa, wieprzowa lub drobiowa,
- mleko krowie i mleko kozie,
- wodorosty morskie,
- owoce opuncji figowej,
- soczewica, groch, ciecierzyca, gryka.
W napojach energetycznych, suplementach diety dla sportowców oraz mleku modyfikowanym dla niemowląt wykorzystuje się taurynę pozyskaną syntetycznie.
Tauryna – działanie w diecie sportowców
Tauryna wykazuje szereg właściwości, które mogą okazać się korzystne dla osób uprawiających sport:
-
Działanie antykataboliczne – pomimo tego, że tauryna nie oddziałuje bezpośrednio na przyrost masy mięśniowej, może ona znacznie przyspieszać osiąganie celów treningowych. Tauryna pełni rolę magazyniera oraz transportera azotu, czyli substancji, która jest niezbędna w procesie odbudowywania tkanek, które uległy uszkodzeniu podczas treningu. Dzięki obecności azotu tkanki mogą samodzielnie odbudowywać swoją strukturę i nie są zmuszone do pobierania niezbędnych aminokwasów z rozbitych białek mięśniowych. Tym samym tauryna powstrzymuje procesy kataboliczne.
-
Działanie anaboliczne – oprócz wspomnianego azotu, tauryna uczestniczy również w transporcie kreatyny, czyli aminokwasu, który umożliwia szybką regenerację mięśni oraz przyrost masy mięśniowej. Ponadto, tauryna stymuluje trzustkę do produkcji insuliny, czyli jednego z naturalnych hormonów anabolicznych.
-
Przeciwdziałanie otyłości – wysokokaloryczne dania powodują nagły wyrzut insuliny, który sprzyja tworzeniu rezerw tłuszczowych w organizmie. Pomimo tego, że tauryna stymuluj produkcję insuliny w podobny sposób, nie tylko nie sprzyja ona tyciu, ale wręcz przyczynia się do spalania tłuszczu. Jak to możliwe? Wyrzut insuliny, sprowokowany przyjęciem tauryny, sprawia, że nadmiar glukozy zostaje usunięty z krwiobiegu i dostarczony do tkanek, gdzie zostaje wykorzystany (a nie, jak w przypadku wyrzutu na skutek spożycia niezdrowego jedzenia, dostarczony do tkanki tłuszczowej i zmagazynowany).
Tauryna – skutki uboczne i przeciwwskazania
Tauryna jest dobrze tolerowana przez organizm i nie pojawiły się dotychczas żadne znaczące doniesienia dotyczące skutków ubocznych jej stosowania. Pomimo tego zaleca się, aby z suplementacji tauryny zrezygnowały:
- kobiety w ciąży i karmiące piersią,
- osoby uczulone na białka pokarmowe,
- osoby chorujące na chorobę afektywną dwubiegunową,
- osoby stosujące leki psychotropowe (ze względu na ryzyko interakcji).
Tauryna – dawkowanie
Maksymalna dzienna dawka tauryny to 3 gramy. Ilość ta odpowiada zwykle 1-2 kapsułkom suplementu diety, jednakże zawsze należy dokładnie zapoznać ze wskazaniami zawartymi na ulotce bądź opakowaniu danego produktu.
Tauryna w „energetykach” – jaką pełni funkcję?
Tauryna wykorzystywana jest jako składnik napojów energetycznych ze względu na wpływ, jaki wywiera na funkcjonowanie układu nerwowego. Z jednej strony tauryna oddziałuje na ośrodek gabaergiczny mózgu, dzięki czemu pozwala wydłużyć stan skupienia przy jednoczesnej redukcji nadmiernego pobudzenia (wywoływanego przez kofeinę, która również wchodzi w skład napojów energetycznych). Z drugiej strony tauryna blokuje wydzielanie serotoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za relaks i tym samym pozwala wydłużyć czas pracy bądź wysiłku fizycznego.
Zobacz, w jaki sposób napoje energetyczne działają na organizm
