Pokrzywa indyjska stanowi obecnie obiekt zainteresowania wielu badaczy ze względu na silne oddziaływanie, jakie forskolina – substancja w niej zawarta – wywiera na komórki. Może się okazać, że w przyszłości będzie ona stanowić jeden z komponentów nowej terapii onkologicznej.
Co to jest forskolin?
Forskolin jest substancją czynną uzyskiwaną z surowca zielarskiego, jakim są liście i ziele rośliny Coleus, zwanej w Polsce pokrzywą indyjską lub pokrzywką. W Europie jest ona często używana jako roślina ozdobna, ponieważ jako lekarstwo używana była tradycyjne w medycynie ajurwedyjskiej.
Zobacz także: Pokrzywa zwyczajna – jakie właściwości ma sok i herbata z pokrzywy
W sprzedaży dostępne są preparaty zawierające sproszkowane ziele pokrzywy indyjskiej lub wyodrębniony z niej forskolin. Te pierwsze mogą mieć szersze działanie, ponieważ roślina ta zawiera również inne substancje lecznicze, jak choćby kwas rozmarynowy.
Pokrzywa indyjska – właściwości i działanie
Medycyna ajurwedyjska tradycyjnie zalecała stosowanie forskolinu jako leku na serce, przeciwzapalnego, przeciwbólowego i spazmolitycznego. Nie przeprowadzono dotychczas badań klinicznych na ludziach, które potwierdzałyby te właściwości pokrzywy indyjskiej, jednak eksperymenty przeprowadzone na zwierzętach sugerują, że jej tradycyjne zastosowanie prawdopodobnie jest uzasadnione.
Działanie forskolinu jest dość unikalne, ponieważ sięga ono poziomu komórkowego, uruchamiając różne procesy, które zaczynają przebiegać w sposób kaskadowy. Według fitoterapeutów pokrzywa indyjska stymuluje komórki do wysyłania neuroprzekaźników, uruchamiając procesy przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz działając antydepresyjnie. Dzięki hamowaniu reakcji autoimmunologicznych i zdolności do pobudzania gruczołu tarczycowego zalecana jest w leczeniu choroby Hashimoto i niedoczynności tarczycy.
Pokrzywa indyjska poprawia krążenie krwi, szczególnie w naczyniach wieńcowych, przez co polepsza się pracy serca. Wykazuje więc duży potencjał w leczeniu chorób kardiologicznych. Ma ona także działanie antynowotworowe, nie przeprowadzono jednak na razie badań, w oparciu o które można by opracować odpowiednią terapię onkologiczną z udziałem tej rośliny.
W testach przeprowadzonych na otyłych mężczyznach zauważono znaczący statystycznie wzrost poziomu testosteronu.
Pokrzywa indyjska – odchudzanie
Forskolina pobudza produkcję insuliny i rozkład tkanki tłuszczowej, dzięki czemu może pomóc w walce z nadwagą. Mimo to w badaniach przeprowadzonych z uwzględnieniem podwójnie ślepej próby nie zauważono zmniejszenia się masy ciała u uczestników. Według jednego testu zmniejszyła się jednak u nich ilość tkanki tłuszczowej na rzecz mięśni. W drugim badaniu wysunięto natomiast tezę, że forskolina może hamować efekt jojo. Jedyne przeprowadzone eksperymenty miały jednak tak mało uczestników, że ciężko z nich wysnuwać wiążące wnioski. To, że pokrzywa indyjska działa na odchudzanie nie zostało nigdy potwierdzone klinicznie.
Pokrzywa indyjska – jak ją stosować? Zalecane dawkowanie
Tradycyjnie pokrzywę indyjską stosowano w postaci naparu z ziół. Herbatę taką można zamówić w internecie w saszetkach lub proszku.
Innym polecanym sposobem zażywania tej rośliny jest stosowanie intraktu stworzonego poprzez zalanie 1 części świeżego ziela 3 częściami gorącego alkoholu 40% (dawkowanie – 2 łyżeczki dziennie).
Obecnie można też kupić gotowe suplementy diety w kapsułkach, wówczas dawkowanie forskolinu powinno przebiegać zgodnie z informacją znajdującą się na opakowaniu.
W przypadku zażywania ziół należy zawsze pamiętać, że konieczne jest długie i regularne stosowanie, aby uzyskać reklamowany efekt.
Jakie skutki uboczne wywołuje forskolin?
Badania przeprowadzone na kobietach zażywających forskolinę nie wykazały istnienia żadnych skutków ubocznych – wszystkie parametry utrzymywały się w normie. Eksperyment trwał jednak tylko 3 miesiące i trudno powiedzieć, czy długotrwałe stosowanie pokrzywy indyjskiej nie wpłynie negatywnie na zdrowie.
Zobacz także: Zioła i rośliny lecznicze w Polsce. Jak je stosować?
Pokrzywa indyjska – przeciwwskazania
Pokrzywy indyjskiej nie powinny zażywać osoby w ciąży, gdyż dotychczas przeprowadzono bardzo mało badań na ludziach odnośnie stosowania tego zioła. Wiadomo jednak, że może ona zwiększyć ryzyko poronienia i krwotoków podkosmówkowych, ze względu na jej działanie przeciwzakrzepowe.
Nie powinny jej stosować także osoby z nadczynnością tarczycy, którą forskolina pobudza do pracy oraz osoby mające problem z krzepliwością krwi.
Pokrzywa indyjska – czy warto ją stosować?
Dotychczas w badaniach klinicznych działanie odchudzające forskolinu nie zostało potwierdzone. Osoby szukające prostego środka na odchudzenia powinny pamiętać, że najlepszym remedium jest stosowanie odpowiedniej diety i zażywanie ruchu. Ziołowe suplementy mogą stanowić jedynie dodatek do takich prób utraty wagi.
Obiecujące mogą być inne właściwości forskoliny – antynowotworowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz stymulujące pracę tarczycy, ale wciąż brak danych na temat jej długiego stosowania.
Bibliografia:
Dubey, M., Pharmacological studies on coleonol, a hypotensive diterpene from Coleus forskohlii, “Journal of Ethnopharmacology”, 3.1, 1981.
Godard, M., Johnson B. i Richmond S., Body composition and hormonal adaptations associated with forskolin consumption in overweight and obese men. “Obesity Research and Clinical Practice Journal”, 13 (8), 2005.
