Nerki pełnią w organizmie niezwykle ważną rolę – produkują mocz, dzięki któremu usuwają z ciała szkodliwe produkty przemiany materii i toksyny. Oprócz tego pomagają w regulacji ciśnienia krwi i produkcji krwinek czerwonych. Pomagają zachować odpowiednią równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Najczęściej występujące zaburzenia pracy nerek u dzieci to: zespół nerczycowy, kłębuszkowe zapalenie nerek, kwasica nerkowa, wodonercze i płodowy guz Wilmsa. Powikłania tych chorób mogą doprowadzić nawet do niewydolności nerek, a w jej efekcie – do śmierci.
Kłębuszkowe zapalenie nerek u dzieci
Objawy chorych nerek u dzieci to najczęściej: gorączka, kolka nerkowa (silny ból pleców na dole), gorączka, problemy z oddawaniem moczu, zabarwienie go na czerwono lub brązowo. Nie wolno bagatelizować zgłaszanych przez dziecko objawów. Należy udać się z nim do pediatry, ponieważ powikłania chorób nerek potrafią być bardzo poważne.
Kłębuszki nerkowe odpowiadają za filtrowanie krwi i usuwanie z niej wszelkich niepotrzebnych substancji oraz wody. Jednocześnie zostawiają w niej wszystko to, co organizmowi jest potrzebne, a więc białko i sole mineralne. Tego rodzaju zapalenie nerek u dzieci doprowadza do dysfunkcji błony filtracyjnej kłębuszków nerkowych, w wyniku czego do moczu dostają się krwinki czerwone i białko. Choroba może być powikłaniem po infekcjach bakteryjnych i wirusowych, szczególnie wywołanych paciorkowcami. Może mieć również pochodzenie genetyczne. Najczęściej występuje u chłopców w wieku 7–11 lat. Zapalenie nerek u dziecka objawia się zazwyczaj do kilku tygodni po infekcji górnych dróg oddechowych lub infekcji skórnej.
Co zrobić, aby nie mieć problemów z nerkami ? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Objawy kłębuszkowego zapalenia nerek u dzieci to:
- obrzęki na twarzy po śnie lub w okolicy kostek na nogach;
- nietypowy kolor moczu – czerwony, ciemnoczerwony, brązowy;
- ból brzucha i głowy;
- osłabienie, apatia, pogorszenie apetytu;
- nadciśnienie tętnicze (mogą wystąpić drgawki);
- skąpomocz lub bezmocz;
- zespół nerczycowy widoczny w badaniach laboratoryjnych (białko w moczu, utrata białka z krwi, wysoki cholesterol).
Zauważenie tych objawów u dziecka, szczególnie gdy pojawiają się po przebytej infekcji, powinno skłonić do wizyty u pediatry i wykonania badania moczu. Bagatelizowanie objawów może spowodować niewydolność nerek u dzieci. Jej leczenie jest wielowymiarowe, żmudne, czasem wymagane są dializy. W poważnych przypadkach niewydolności nerek konieczny jest przeszczep nerki.
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci
Odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci jest ostrym zakażeniem bakteriami z dolnego odcinka przewodu moczowego. Często występuje jako powikłanie zakażenia układu moczowego. Narażone na nie są dzieci z cukrzycą oraz te, które cierpią na wady rozwojowe układu moczowego. Ta choroba nerek bywa spowodowana niedostatecznym opróżnianiem pęcherza moczowego, zaparciami i nieprawidłową higieną – za 90% przypadków choroby u dzieci odpowiada bakteria Escherichia coli.
Objawy ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek u dzieci:
- wysoka gorączka;
- bóle pleców w części lędźwiowej – kolka nerkowa;
- problemy z oddawaniem moczu – nietrzymanie, ból przy oddawaniu, uczucie parcia na mocz;
- krwiomocz;
- niepełne opróżnianie pęcherza;
- osłabienie i apatia;
- wymioty.
Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci może przebiegać bezobjawowo. Pojawiają się wtedy dość częste zapalenia układu moczowego i powolne, postępujące zaburzenia pracy nerek. Mogą wystąpić krzywica i zaburzenia wzrostu. Leczenie polega na terapii antybiotykami.
Jak działa układ moczowy? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Choroby nerek u dzieci – wodonercze
Wodonercze polega na zmianie wyglądu nerek na skutek zalegającego w nich moczu. Wywołane jest blokadą lub zwężeniem cewki moczowej i może dotyczyć nawet 2% dzieci, najczęściej chłopców. Bywa diagnozowane już w życiu prenatalnym za pomocą ultrasonografii (USG) płodu. Po urodzeniu występuje najczęściej u chłopców w wieku 3–4 lat. Dzieci z łagodnym wodonerczem zwykle nie wykazują żadnych objawów. Przechodzi ono wówczas samoistnie dzięki bardziej wytężonej pracy nerek.
Przy ciężkim wodonerczu pojawiają się takie objawy, jak:
- ból podczas oddawania moczu;
- gorączka;
- infekcja układu moczowego;
- ból pleców;
- mętny mocz;
- niekontrolowane oddawanie moczu.
Problem jest diagnozowany przy okazji USG nerek lub w czasie USG płodu. Często badania w kierunku innej choroby uwidaczniają wodonercze. Choroba jest leczona za pomocą niewielkich dawek antybiotyków, które hamują rozwój infekcji bakteryjnej, jaka może powstać przy nagromadzonym moczu. W najcięższych przypadkach wodonercza wykonywana jest operacja.
Bibliografia:
- Szczeklik, Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych, Medycyna Praktyczna, Kraków 2016, s. 890–900.
