Chinina wywołuje skutki uboczne w postaci niebezpiecznych objawów, takich jak: omdlenia, gorączka, biegunka, bóle brzucha, kołatanie serca, zaburzenia wzroku, krew w moczu i stolcu oraz zatrzymanie moczu. W niektórych przypadkach może prowadzić nawet do zapalenia wątroby, chorób serca i chorób krwi. Przedawkowanie chininy, ze względu na zawarte w niej alkaloidy, może spowodować śmierć.
Zobacz także:
Czym jest malaria? Profilaktyka, objawy i leczenie
Przełom w walce z malarią zahamuje rozprzestrzenianie się choroby na całym świecie?
Dzieci bezobjawowo chore na malarię mogą zakażać komary - zaskakujące wyniki badań
Chinina (kora chinowca) – co to jest?
Chinina to alkaloid występujący w korze drzewa chinowego, inaczej nazywanego także drzewem peruwiańskim, drzewem gorączki bądź quina quina. Jest to roślina pochodząca z Peru i Ekwadoru. Wyróżnia się ok. 40 gatunków roślin z rodziny chinowców, jednak tylko 3 z nich mają zawartość chininy w takim stężeniu, aby można ją było stosować w celach leczniczych.
Chinowiec to roślina, która może przybierać zarówno postać krzewu, jak i drzewa sięgającego nawet 15 m. Ma ciemnozielone, woskowate liście i kwiaty, które mogą być w kolorze: różowym, białym i czerwonym (zależnie od gatunku). Do produkcji chininy najczęściej używana jest kora chinowca. Najpierw zrywa się ją z drzewa, a później suszy i wytwarza proszek. Zbiera się taką korę, która dodatkowo pokryta jest mchem – w niej jest zdecydowanie więcej substancji do pozyskania. Jest ona wykorzystywana w lecznictwie ze względu na zawarte w niej alkaloidy. Oprócz chininy w roślinie znajdują się także: chindyna, chinonina, chinonidyna, tanina i kwas cynchonowy, które także znajdują swoje zastosowanie w lekach.
Zastosowanie chininy
Chinina (kora chinowca) to naturalny lek przeciwmalaryczny. Takie zastosowanie rośliny zostało odkryte już przez Indian, którzy usuwali dzięki niej wysoką gorączkę. Warto podkreślić, że, gdy wyekstrahowano czystą chininę, niektóre bakterie uodporniły się na jej działanie w takiej formie. Dlatego też kora chinowca, jako naturalny lek, od wielu lat zwalcza zarówno przyczynę malarii, jak i jej główny objaw – gorączkę. Oprócz tego chinina znajduje zastosowanie również jako lek dla osób cierpiących na anemię. Niektórzy stosują ją także w leczeniu arytmii. Należy jednak podkreślić, że do tej pory nie stwierdzono w badaniach jej skuteczności w zwalczaniu tych dwóch chorób, dlatego też nie jest stosowana w tradycyjnych terapiach. Chinina wykorzystywana jest także w przypadku zachorowania na anoreksję. Nadaje się również jako naturalny lek w chorobach układu pokarmowego – niestrawności i biegunce. Może być także stosowana jako lek na żółtaczkę i problemy z woreczkiem żółciowym. Ponadto ma działanie bakteriobójcze i grzybobójcze – usuwa np. bakterie Escherichia coli i drożdżaki. Według niektórych badań stosowana jest również jako naturalne lekarstwo na skurcze mięśni. Chinina wpływa także na apetyt – zmniejsza go, przez co pomaga w utracie masy ciała. Ma jeszcze mnóstwo zastosowań, które wykorzystywane są zależnie od regionu na świecie. Pomaga np. w leczeniu wypadania włosów, depresji, a także alkoholizmu.
Warto jednak podkreślić, że, mimo wielu właściwości terapeutycznych, chinina nie jest często stosowanym lekiem. Dzieje się tak ze względu na to, że może ona wywoływać groźne skutki uboczne. Wykorzystywana jest tylko wtedy, gdy u osoby chorej występuje odporność na chlorochinę (lek na malarię)
Chinina i jej skutki uboczne
Tak jak w przypadku innych ziół, tak i w przypadku chininy warto pamiętać, że również ta roślina może powodować działania niepożądane. Zawarte w niej alkaloidy mogą wywołać wiele skutków ubocznych, dlatego też osoby przyjmujące ją powinny być pod opieką specjalisty. Najczęściej na jej negatywne działanie są narażone osoby starsze. Ponadto nie powinny jej stosować dzieci i kobiety w ciąży. Objawem, który sugeruje jej odstawienie, są szumy uszne. Inne skutki uboczne, które mogą wystąpić to m.in.: zawroty i ból głowy, omdlenia, ból w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu, nudności i wymioty, gorączka, dreszcze, biegunka, bóle brzucha, kołatanie serca, zaburzenia wzroku, krew w moczu i stolcu, zatrzymanie moczu, zmiany skórne, utrata apetytu oraz ogólne osłabienie organizmu. Ponadto negatywne skutki zażywania chininy to także zapalenie wątroby, choroby serca i choroby krwi.
Alternatywą dla stosowania tej substancji jest wiele innych leków, które nie wywołują tak poważnych skutków ubocznych. Większość z nich ma również potwierdzoną skuteczność, a także lepsze działanie. Dlatego też tylko w niektórych przypadkach specjaliści zalecają zastosowanie chininy.
Farmaceuta pomaga nie tylko w wyborze leków. Co jeszcze robi? Dowiesz się tego z filmu:
