Symptomy zatrucia trutką na szczury u człowieka są inne niż u zwierzęcia. U psów, kotów i innych zwierzaków środek powoduje silny krwotok wewnętrzny i nagłą śmierć. W organizmie ludzkim to działanie nie jest tak gwałtowne. Osobę zatrutą można uratować pod warunkiem, że otrzyma dużą dawkę witaminy K i sprowokuje się u niej wymioty mające na celu wydalenie trucizny.
Bromadiolon – działanie środka gryzoniobójczego
Bromadiolon jest związkiem chemicznym będącym pochodną kumaryny. Ma silne działanie toksyczne i przede wszystkim przeciwkrzepliwe. Po dostaniu się do krwi może wywołać krwotok zewnętrzny. Trutkę z bromadiolonem wykorzystuje się do tępienia gryzoni. Ma ona działać z kilkudniowym opóźnieniem i doprowadzać do śmierci. Podana innemu zwierzęciu lub człowiekowi, będzie działała podobnie. Osoba zatruta wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Jeśli chcemy uratować psa lub kota, należy go niezwłocznie zabrać do weterynarza.
Na zatrucie trutką na szczury szczególnie narażone są małe dzieci i zwierzęta domowe, dlatego nie powinno się tego preparatu stosować w domach, a jedynie w przeznaczonych do tego miejscach. Dziecko, które widzi niewinnie wyglądające granulki, jest nieświadome zagrożenia, jakie niesie spożycie tego środka. Trutka na szczury działa na człowieka po kilku dniach, ale należy mieć na uwadze, że dziecięcy organizm jest o wiele słabszy niż organizm dorosłego, zatem reakcja na toksynę również będzie inna.
Zatrucie trutką na szczury – objawy u człowieka
Objawy zatrucia trutką na szczury u ludzi są nieswoiste, ponieważ niektóre mogą przypominać inne choroby np. zatrucie metalami ciężkimi lub niewydolność oddechową. Jeśli człowiek nie jest świadomy zażycia trucizny, może się to dla niego skończyć śmiercią lub poważnymi problemami ze zdrowiem.
Początkowym objawem spożycia bromadiolonu jest apatia i nadmierna senność, którą nie zawsze da się powiązać z połknięciem tak niebezpiecznego preparatu. Po jakimś czasie chory zaczyna blednąć, co widać na powłokach skórnych. Symptomem, który może zwrócić uwagę, są wybroczyny na spojówkach oczu i śluzówce dziąseł. Inne objawy są widoczne w badaniach laboratoryjnych i obrazowych. Jest to znacznie powiększona śledziona, niedokrwistość związana z małą liczbą płytek krwi i zaburzenia parametrów czynników krzepnięcia.
Trutka na szczury – objawy zatrucia u zwierzęcia
U zwierzęcia zatrucie trutką na szczury przebiega inaczej niż u człowieka. Po zjedzeniu toksyny będzie ono co prawda apatyczne i ospałe, ale to jedyna cecha wspólna świadcząca o spożyciu bromadiolonu. U psa lub kota, który zjadł trutkę, mogą się pojawić niepokojące objawy neurologiczne. Zwierzak nie będzie w stanie utrzymać się na nogach, ponieważ nie pozwolą mu na to skurcze i niedowłady kończyn. Spastyczności bardzo często towarzyszą drgawki i zauważalne zmiany w zachowaniu zwierzęcia. Może być ono nadmiernie pobudzone lub zaniepokojone swoją nagłą niesprawnością.
Właściciel, który zauważy takie symptomy u swojego pupila, powinien niezwłocznie zabrać go do weterynarza. Lekarz podejmie próbę wypłukania trutki z organizmu zwierzaka. Jeśli została zjedzona stosunkowo niedawno, jest szansa na to, że nie doszło jeszcze do wystąpienia zagrażających życiu krwotoków wewnętrznych. U zwierząt domowych, które spożyły bromadiolon, wywołuje się wymioty, aby jak najszybciej opróżnić przewód pokarmowy z trucizny. Do terapii włącza się także środki przeczyszczające i kroplówki z węgla aktywowanego, który neutralizuje toksyny. Bardzo często podaje się również witaminę K, której zadaniem jest uchronienie organizmu przed masywnym krwotokiem.
Postępowanie w przypadku zatrucia trutką na szczury u człowieka
Jeśli zatruciu trutką na szczury ulegnie dziecko lub osoba dorosła, należy natychmiast powiadomić służby medyczne lub odwieźć pacjenta do pobliskiego szpitala. Spożycie bromadiolonu stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia, dlatego nie powinno się zwlekać. Standardowym postępowaniem w takich sytuacjach jest płukanie żołądka lub prowokowanie wymiotów, które ułatwiają wydalenie toksyny na zewnątrz. Osobie zatrutej podaje się węgiel medyczny, tak jak ma to miejsce w przypadku zatrucia się zwierzęcia. Węgiel jest bardzo dobrym neutralizatorem toksyn.
Chorym podaje się również witaminę K – doustnie lub pozajelitowo, aby zwiększyć wchłanialność. Zapobiega ona zaburzeniom układu krzepnięcia, co jest bardzo częstym zjawiskiem w przypadku połknięcia bromadiolonu.
Zanim rozłożymy trutkę na szczury lub myszy, zastanówmy się, czy nie stwarzamy tym zagrożenia dla domowników i biegających po posesji czworonogów. Zatrucie nie zawsze kończy się szczęśliwie, więc lepiej dmuchać na zimne i wybrać bardziej alternatywne rozwiązania, np. pułapki, które nie wyrządzą tak dużej krzywdy.
Czym zajmuje się farmaceuta?
Bibliografia:
D. Barski, A. Spodniewska, Toksykologia weterynaryjna: wybrane zagadnienia, Skrypt dla studentów weterynarii, Wydawnictwo Druk-24h, Olsztyn 2014 s. 161-164.